Soạn văn nghị luận về một vấn đề xã hội (Xây dựng lối sống tích cực trong xã hội đương đại) trang 114, 115, 116, 117, 118, 119 ngắn nhất nhưng vẫn đủ ý theo sách Ngữ văn lớp 11 Kết nối tri thức giúp học sinh soạn văn 11 dễ dàng hơn.
Soạn văn nghị luận về một vấn đề xã hội (Xây dựng lối sống tích cực trong xã hội đương đại) - tóm tắt nhất Kết nối tri thức
Xã hội hiện đại đặt ra nhiều thách thức mới. Để hòa mình tích cực vào cuộc sống, cần suy nghĩ về những vấn đề ảnh hưởng đến cách chúng ta tương tác với thế giới xung quanh. Viết bài nghị luận về các vấn đề như thế là cơ hội để khám phá và nhận thức sâu sắc.
* Yêu cầu:
- Đề cập đến vấn đề quan trọng của việc xây dựng lối sống tích cực trong xã hội hiện đại.
- Phát triển luận điểm mạch lạc, tuân theo logic; sử dụng lập luận thuyết phục và bằng chứng cụ thể, hợp lý.
- Đưa ra quan điểm về vấn đề bàn luận từ một góc nhìn khác.
- Trích xuất ý nghĩa của việc thảo luận về vấn đề.
* Phân tích bài viết tham khảo
Nhân loại trên trái đất
1. Đưa ra vấn đề cần thảo luận theo cách gián tiếp.
Mở đầu đề cập vấn đề nghị luận: Nhân loại trên trái đất.
2. Quan điểm 1: Xem xét vấn đề từ góc độ phổ quát của loài người.
3. Luận điểm 2: Xem xét vấn đề từ thực tiễn lịch sử gần - hiện nay của thế giới.
4. Đưa ra bằng chứng xác nhận sự liên kết của con người trên Trái Đất ngày nay.
Tất cả những tiện ích ... là những minh chứng rõ ràng.
5. Luận điểm 3: Xem xét vấn đề từ mối quan hệ giữa các quốc gia, dân tộc.
6. Đưa ra bằng chứng từ những sự kiện phổ biến.
- Một mẫu điện thoại di động ... quốc gia, vùng lãnh thổ.
- Một cú sút quyết định của ... phấn khích.
7. Quan điểm 4: Xem xét vấn đề từ một góc độ khác.
Xu hướng toàn cầu hóa đem lại nhiều hậu quả phức tạp.
8. Đưa ra bằng chứng hỗ trợ quan điểm khác: Thách thức của toàn cầu hóa.
Phản ứng của xã hội ... góc nhìn mới của con người.
9. Quan điểm 5: Hành động thực tế cần thiết của mỗi cá nhân khi nhận thức được sự quan trọng của vấn đề được bàn luận.
10. Kết luận bằng một trích dẫn phù hợp.
Lần đầu tiên, con người đã thực sự ... bản thân trên phạm vi toàn cầu.
Trả lời câu hỏi kết thúc bài viết
Câu 1 (trang 118 sgk Ngữ văn 11 Tập 1): Phân tích vấn đề chính được đề cập trong văn bản và ý nghĩa của nó.
Trả lời:
- Vấn đề: Cư dân của hành tinh
- Ý nghĩa: Đây là một vấn đề đáng suy ngẫm để chúng ta xác định một lối sống tích cực, đầy trách nhiệm đối với cuộc sống và sự tồn tại nói chung.
Câu 2 (trang 118 sgk Ngữ văn 11 Tập 1): Phân biệt hệ thống luận điểm được phát triển trong văn bản.
Trả lời:
Luận điểm 1: Xem xét vấn đề từ gốc gác chung của con người.
Luận điểm 2: Xem xét vấn đề từ thực tiễn lịch sử gần – hiện đại của thế giới.
Luận điểm 3: Xem xét vấn đề từ mối quan hệ giữa các quốc gia, dân tộc.
Luận điểm 4: Xem xét vấn đề từ góc nhìn khác.
Luận điểm 5: Ứng xử thực tế cần thiết của mỗi người khi nhận thức được sự quan trọng của vấn đề được thảo luận.
Câu 3 (trang 118 sgk Ngữ văn 11 Tập 1): Đánh giá về mức độ thuyết phục của các bằng chứng được tác giả trình bày.
Trả lời:
Mang lại độ thuyết phục cao cho bài viết thông qua các ví dụ cụ thể, đa dạng.
* Thực hành viết
1. Chuẩn bị viết
Đề tài bạn sẽ chọn nên khơi dậy thái độ tích cực trong bối cảnh đầy thách thức của cuộc sống ngày nay. Hãy suy ngẫm về câu hỏi mà cuộc sống đặt ra và những thông điệp mà truyền thông gửi đến hàng ngày.
- Một chơi xổ số tài có thể chọn: Bảo vệ bản thân trước các tệ nạn; Sống xanh mỗi ngày; Đấu tranh cho bình đẳng giới; Tôn trọng sự đa dạng; Ý nghĩa của việc học ngoại ngữ; Trách nhiệm với những người yếu thế; Tầm quan trọng của các diễn đàn, câu lạc bộ khởi nghiệp…
- Khi đã chơi chơi xổ số tài, hãy lựa chọn một nhan đề phù hợp. Tên bài viết nên phản ánh chính xác đề tài và giúp bạn trình bày suôn sẻ hệ thống luận điểm và bằng chứng.
2. Tìm ý, lập dàn ý
Tìm kiếm ý tưởng
Gợi ý một số câu hỏi để tìm kiếm ý tưởng và sử dụng bằng chứng:
- Vấn đề có thể được quan sát từ các góc độ và cấp độ nào? Tác giả của bài viết tham khảo đã khám phá vấn đề từ nhiều góc độ và cấp độ khác nhau, từ lịch sử, xã hội đến đạo đức; đã chứng minh vấn đề ở mỗi cấp độ, từ cá nhân đến quốc gia - dân tộc, cho đến nhân loại. Cách tiếp cận này phản ánh trong bài viết tham khảo ở Bài 3. Do đó, việc xác định hệ thống luận điểm trong một bài văn nghị luận phụ thuộc vào việc vấn đề có thể quan sát từ những góc độ và cấp độ nào.
- Chọn lựa những bằng chứng nào để minh chứng cho các luận điểm.
- Có những quan điểm nào đáng chú ý có thể trích dẫn?
- Làm thế nào để thảo luận về vấn đề từ các quan điểm khác nhau?
- Sự nhận thức sâu sắc về vấn đề ảnh hưởng như thế nào đối với mỗi người, đặc biệt là với tác giả bài viết?
Phác thảo nội dung
Mở đầu: Đưa ra vấn đề cần thảo luận, mục tiêu và ý nghĩa của việc thảo luận vấn đề. Bạn có thể trình bày vấn đề một cách trực tiếp như trong bài viết tham khảo ở Bài 3 hoặc gián tiếp như trong bài viết tham khảo ở Bài 4 này. Dù cách tiếp cận nào, phần Mở đầu không nên dài dòng và cần làm cho người đọc hiểu rõ ngay từ đầu vấn đề sẽ được thảo luận trong bài viết.
Nội dung chính:
- Tóm tắt ngắn gọn bối cảnh đời sống gây ra vấn đề.
- Phân tích từng khía cạnh của vấn đề một cách có trình tự từ cụ thể đến tổng quát hoặc từ tổng quát đến cụ thể, với các lý lẽ và bằng chứng thích hợp.
- Thể hiện sự quan trọng của việc hiểu biết đầy đủ về vấn đề.
- Chia sẻ kinh nghiệm cá nhân về vấn đề được thảo luận.
- Xem xét vấn đề từ các quan điểm đối lập.
Kết luận: Tóm tắt những điểm chính đã trình bày và làm rõ ý nghĩa của vấn đề dựa trên việc thu thập thêm nhiều thông tin và chứng cứ mới.
3. Thực hiện viết
- Theo dõi kế hoạch viết đã lập, điều chỉnh các nhận xét, đánh giá sao cho phù hợp với các bằng chứng được trình bày.
- Mỗi ý kiến cần được phát triển thành một đoạn văn, có câu chủ đề và các ý phụ liên quan.
- Đảm bảo mạch lạc và sự liên kết của bài viết, sử dụng đúng và linh hoạt các phương tiện kết nối.
- Trích dẫn ý kiến về vấn đề (nếu có) phải trung thực, không sửa đổi, kèm theo thông tin nguồn đầy đủ và chính xác (nếu trích dẫn trực tiếp, cần đặt trong dấu ngoặc kép).
- Sử dụng hình thức đối thoại để làm nổi bật và rõ ràng vấn đề.
- Linh hoạt áp dụng yếu tố tự sự và biểu cảm để tăng tính thuyết phục của lập luận.
Bài viết tham khảo
Đã bao giờ bạn cảm thấy lạc lõng giữa cuộc sống, giữa những ồn ào, những bon chen của xã hội không? Chắc hẳn chúng ta cũng đã ít nhất một lần trải qua điều đó. Đôi khi chúng ta cảm thấy mệt mỏi, muốn buông xuôi mọi gánh nặng của cuộc sống để được nhẹ nhõm hơn, thoải mái hơn, nhưng đôi khi điều đó thật quá khó…
Mỗi người đều phải đối mặt với những thử thách, gian nan, khó khăn trong cuộc sống. Có những người không thể chịu đựng được áp lực và dường như họ đã từ bỏ, mặc cho dòng người xô đẩy, giống như những chiếc lá trôi trên dòng sông, đến đâu thì đến,… Họ tuyệt vọng, họ cảm thấy chán nản với xã hội đầy bon chen, thị phi này. Có những người ngày ngày phải làm việc trong trạng thái mệt mỏi, uể oải, sau đó đối mặt với hàng loạt công việc chồng chất lên đầu, bị la mắng từ sếp, phàn nàn từ vợ con, và gặp những người hàng xóm khó chịu. Đến tối thì phải thức khuya làm việc, và rồi sáng hôm sau lại lặp lại cuộc sống như vậy. Một chuỗi ngày trôi qua, cứ thế mà họ bế tắc, không có chút bình yên, hạnh phúc. Có người bảo họ phải tươi vui lên, không nên buồn bã, nhưng họ không biết rằng không phải ai cũng có đủ dũng cảm để thoát ra khỏi vòng tròn đen tối ấy, để tìm lại chính mình, tìm lại ý nghĩa của cuộc sống hay những niềm vui trong cuộc sống này.
Nhiều người cho rằng tiền là tất cả và luôn tin rằng: “Nếu một thứ không thể mua bằng tiền thì có thể mua bằng rất nhiều tiền”. Câu nói này chắc chắn khiến con người suy ngẫm về mặt u ám của xã hội này. Liệu những người giàu có, đầy tiền có thực sự hạnh phúc không? Câu trả lời không hẳn là đúng. Không phải tất cả người giàu đều hạnh phúc trong cuộc sống này.
Đúng là họ có tiền, họ được nhiều người ca ngợi, nhưng không chắc họ đã ấm áp với một gia đình ổn định hoặc một núi công việc phải giải quyết để giữ vững tài sản và kiếm thêm nhiều tiền hơn. Và không chắc buổi tối họ có thể ngủ ngon và sống hạnh phúc, yên bình như những người bình thường – không giàu có, không danh vọng. Những người giàu có có thể mua được hầu hết mọi thứ, nhưng không thể mua được chiếc chìa khóa để khóa chặt những lo âu, căng thẳng, buồn phiền, bế tắc của cuộc sống này và mở ra cánh cửa tràn đầy niềm vui và hạnh phúc.
Nói về người giàu có thì đã được nhiều người đề cập, bây giờ hãy xem xét về tình hình của phụ nữ trong gia đình, liệu họ có gặp khó khăn, có hạnh phúc trong cuộc sống đầy thử thách và gian nan này không? Có những phụ nữ phải cam chịu việc kết hôn với người họ không yêu để rồi phải chịu đựng những nỗi buồn, đau khổ. Dù họ có khuôn mặt hoa da phấn, quý phái, và được đón đưa ra ngoài đường, nhưng ai biết được rằng bên trong họ là những nỗi đau, lo âu không thể nói hết trong một ngày, hai ngày.
Một số phụ nữ còn bất hạnh hơn khi kết hôn với những người đàn ông vũ phu, chỉ biết nhậu nhẹt, không chịu làm việc chăm chỉ, thường xuyên nổi giận, mắng mỏ vợ con, thậm chí bạo hành. Những phụ nữ đó luôn sợ, sợ những lời đàm tiếu của những người hàng xóm xấu tính, thức khuya lo lắng về ngày mai, cảm thấy cô đơn trong nỗi buồn. Nhiều người khuyên họ nên kể ra, nhưng họ biết rằng, liệu có ai lắng nghe, chia sẻ cảm xúc của mình hay không, hay chỉ là những lời nói cay độc, làm tổn thương họ.
Con người, nếu không tìm thấy ánh sáng trong cuộc sống, họ dễ rơi vào vòng tuần hoàn u ám của xã hội. Tuy vậy, chúng ta vẫn có thể tìm thấy hạnh phúc, những điều đẹp đẽ trong cuộc sống này. Mọi người thường nói rằng hãy tìm kiếm niềm vui và mở rộng tầm nhìn của bạn, nhưng quan trọng nhất là hành động để tìm kiếm ánh sáng. Nếu chỉ nói mà không hành động, mọi thứ vẫn chỉ là ý định và cuộc sống sẽ tiếp tục theo vòng tuần hoàn, dù bạn cho rằng bạn đã cố gắng. Mọi thứ nằm trong tay của chúng ta, và cách chúng ta nghĩ và cảm nhận quyết định số phận của chúng ta. Bây giờ hãy dừng việc than vãn về sự mắng mỏ của sếp hay việc không thể tìm được người hiểu mình, hoặc sợ người khác chê cười,..
Cách nhanh nhất để tìm thấy hạnh phúc trong cuộc sống là bắt đầu từ tâm trí của bạn. Hãy ngừng tìm kiếm sự hoàn hảo trong một xã hội không hoàn hảo như thế vì bạn chỉ làm tăng thêm nỗi buồn và bế tắc cho bản thân. Thay vào đó, hãy thực hiện thiền hoặc tập yoga, đi du lịch để giải phóng bản thân và khám phá những điều mới mẻ, thú vị. Đừng bị gò ép bởi những giới hạn, hãy thoát ra khỏi những ràng buộc đó và thay đổi cách sống, cách suy nghĩ tích cực, tìm kiếm những cơ hội mới. Đừng sợ thất bại, đừng ngần ngại thay đổi hướng đi, và nếu gặp khó khăn, đừng từ bỏ, hãy mỉm cười và tiến lên đón nhận những thử thách một cách tích cực. Hãy tìm kiếm những thách thức mới trong cuộc đời, đừng là kẻ thụ động, chỉ có những người yếu đuối, đắm chìm trong nỗi buồn mới làm như vậy! Mỗi người chúng ta đều có những tiềm năng đặc biệt, hãy mạnh mẽ bước đi để khám phá sức mạnh ẩn giấu bên trong vì khi bạn trở về với cát bụi, bạn sẽ hối tiếc vì đã không sống mạnh mẽ hơn, hạnh phúc hơn, và chủ động tìm kiếm niềm vui trong cuộc sống. Sau mỗi cơn mưa, luôn có cầu vồng, và sau mỗi thất bại là bài học quý giá. Vì vậy, hãy mạnh mẽ tiếp tục, dũng cảm tìm kiếm hạnh phúc và niềm vui trong cuộc đời vì chỉ có một lần sống!
Mỗi con người đều mang trong mình sức mạnh kỳ diệu mà tạo hóa ban tặng, hãy tận dụng cuộc sống này để không phí phạm nó với những nỗi buồn và bế tắc không đáng có. Hãy mỉm cười và tiến lên, tìm kiếm màu sắc của cuộc sống, vẽ nên những bức tranh tuyệt đẹp, không gì sánh bằng. Cuộc đời ngắn ngủi, hãy mạnh mẽ, đi tìm hạnh phúc, niềm vui vì bạn có thể làm được mọi thứ mà bạn muốn.
4. Chỉnh sửa, hoàn thiện
So sánh với yêu cầu của thể loại bài viết và dàn ý đã được xây dựng:
- Thêm vào những ý cần thiết hoặc loại bỏ những ý không liên quan đến vấn đề chính cần thảo luận.
- Kiểm tra kỹ lưỡng, sắp xếp hợp lý của cấu trúc văn bản; điều chỉnh vị trí của các đoạn văn, các câu nếu cần để đảm bảo tính logic và mạch lạc của luận điểm.
- Phát triển đầy đủ những ý chưa hoàn chỉnh.
- Thay thế các phương tiện liên kết không chính xác và bổ sung các phương tiện liên kết cần thiết, phù hợp.
- Sửa các lỗi chính tả, lỗi diễn đạt và lỗi trình bày (nếu có).