Khi máy bay hạ cánh trên boong tàu sân bay, nó cần một sợi dây để hỗ trợ dừng lại, nếu không, máy bay có thể dễ dàng lao ra ngoài boong tàu.
Dù không phải được làm từ vàng hay bạc, sợi dây đắt nhất thế giới vượt qua cả sợi dây vàng đắt đỏ nhất hiện nay. Đó là sợi dây hãm dùng trên tàu sân bay để giúp máy bay giảm tốc độ về 0 trong nháy mắt, có thể làm dừng một máy bay chiến đấu 20 tấn chỉ trong 3 giây.
Sợi dây hãm không chỉ đắt đỏ vì chất liệu mà còn do vai trò quan trọng và công nghệ tiên tiến trong quá trình chế tạo.
Sợi dây hãm này có giá lên đến 1,5 triệu USD, được chế tạo từ vật liệu công nghệ cao và thiết bị khoa học kỹ thuật tiên tiến nhất. Chỉ có 3 quốc gia có khả năng chế tạo loại dây này: Trung Quốc, Hoa Kỳ và Nga.
Tại sao sợi dây này lại đắt đỏ đến vậy? Đây là thiết bị đặc biệt gắn trên tàu sân bay, cho phép máy bay hạ cánh nhanh chóng và an toàn trên boong tàu, giảm tốc độ trong một khoảng cách rất ngắn. Sợi dây được làm từ thép đặc biệt với độ bền, dẻo dai và khả năng chịu kéo cao, giúp phá vỡ động năng khổng lồ từ máy bay hạ cánh tốc độ cao.
Được lắp trên boong tàu sân bay, sợi dây này giúp máy bay hạ cánh và giảm tốc độ nhanh chóng và an toàn, hoàn thành quá trình hạ cánh trong một khoảng cách rất ngắn.
Trước đường băng trên boong tàu sân bay, 4 sợi dây hãm sẽ được lắp đặt để tạo thành hàng rào. Khi máy bay chuẩn bị hạ cánh, tốc độ hạ cánh của máy bay chiến đấu thường vào khoảng 200 km/h và trọng lượng hạ cánh đạt 20 tấn. Nếu móc đuôi không kịp móc vào dây hãm, nguy cơ tai nạn sẽ rất cao.
Dừng và hạ cánh máy bay trên boong tàu sân bay trong vài trăm mét là một thử thách lớn do ảnh hưởng từ tốc độ và trọng lượng máy bay. Trên đường băng sân bay mặt đất, máy bay cần lăn dài vài km để giảm tốc về 0. Tuy nhiên, trên tàu sân bay, sợi dây hãm là yếu tố quan trọng giúp đạt được mục tiêu này.
Khi máy bay chuẩn bị hạ cánh trên tàu sân bay, nó không dùng mũi để chạm vào dây hãm mà thả móc đuôi trước. Khi máy bay tiếp đất, móc đuôi sẽ khóa vào thiết bị cáp hãm. Lực kéo mạnh mẽ của cáp hãm sẽ giúp máy bay dừng lại trong vòng 3 giây.
Vì vậy, yêu cầu chế tạo dây hãm rất khắt khe. Trung Quốc, Mỹ và Nga có khả năng sản xuất dây hãm chất lượng cao, trong khi các quốc gia khác thường phải nhập khẩu dây hãm cho tàu sân bay.
Khi máy bay trên tàu sân bay chuẩn bị hạ cánh, nó không dùng mũi để tiếp xúc với dây hãm mà sẽ thả móc đuôi trước. Khi máy bay chạm boong, móc đuôi sẽ khóa vào thiết bị cáp hãm. Lực kéo mạnh mẽ của cáp hãm sẽ giúp máy bay dừng lại trong 3 giây.
Nếu không có cáp hãm hoặc hạ cánh không chính xác, phi công sẽ phải nâng cao độ và bay vòng để hạ cánh lần nữa. Tuy nhiên, việc hạ cánh thêm sẽ làm tăng nguy cơ tai nạn, vì vậy, hạ cánh chính xác với dây hãm là giải pháp tốt nhất.
Trên boong tàu sân bay, bốn sợi dây hãm được lắp đặt để tạo thành hàng rào.
Chiều dài của dây hãm hiện nay trên tàu sân bay khoảng 15 mét. Thông thường, trên tàu sân bay sẽ có bốn dây cáp hãm, được lắp đặt cách nhau khoảng 12 mét. Hai dây hãm thứ hai và thứ ba thường có lực kéo trên 100 tấn, đủ sức ngăn chặn máy bay nặng hàng chục tấn.
Khi máy bay chuẩn bị hạ cánh trên tàu sân bay, nó sẽ thả móc đuôi trước. Khi chạm boong, móc đuôi sẽ chộp vào dây hãm để nhanh chóng tiếp đất. Hệ thống thủy lực sẽ hấp thụ động năng mạnh mẽ của máy bay, giúp giảm tốc độ trong khoảng cách ngắn và đảm bảo hạ cánh an toàn.
Sau khi máy bay dừng lại thành công, dây hãm và móc đuôi sẽ tách ra, sẵn sàng cho lần hạ cánh tiếp theo. Trong trường hợp khẩn cấp, nếu dây hãm không kết nối thành công, sẽ có thêm một dây hãm khác và lưới chặn để đảm bảo máy bay dừng lại.
Hệ thống dây hãm không chỉ bao gồm sợi dây mà còn có các thiết bị hỗ trợ khác như hệ thống thủy lực để hấp thụ động năng, thiết bị đặt lại cáp chặn và lưới chặn máy bay. Khi máy bay tiếp xúc với dây hãm, hệ thống thủy lực sẽ nén và hấp thụ động năng, giúp máy bay giảm tốc nhanh chóng và an toàn.
Việc chế tạo dây hãm là một quá trình phức tạp. Đây không chỉ là một sợi dây chịu lực lớn mà còn là một hệ thống thiết bị hoàn chỉnh, bao gồm thiết bị chặn, thiết bị đệm thủy lực, thiết bị đặt lại cáp chặn và lưới chặn máy bay. Tất cả các thành phần này phối hợp để đảm bảo máy bay hạ cánh an toàn.
Dù có vẻ khiêm tốn, sợi dây hãm đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc dừng máy bay trên boong tàu sân bay. Công nghệ và kỹ thuật chế tạo dây hãm đòi hỏi sự tinh tế và chính xác, bảo đảm việc cất cánh và hạ cánh của máy bay diễn ra an toàn và hiệu quả trên tàu sân bay.