Lễ hội rước Mục Đồng - sự kiện văn hóa không thể bỏ qua của người dân Đà Nẵng với nhiều hoạt động tôn vinh và giữ gìn di sản dân gian, thu hút du khách từ mọi miền đất nước.
Lễ hội rước Mục Đồng: Sự kiện truyền thống quan trọng tôn vinh truyền thống chăn trâu của làng Phong Lệ, Đà Nẵng. Khi tham gia du lịch Đà Nẵng, hãy cảm nhận không khí sôi động của lễ hội Đà Nẵng để trải nghiệm những điều mới lạ.
1. Giới thiệu tổng quan về lễ hội rước Mục Đồng
1.1 Xuất xứ của lễ hội rước Mục Đồng
Câu chuyện kể rằng, từ lâu đời, làng Phong Lệ trải qua một câu chuyện kỳ bí về một cồn cỏ giữa cánh đồng. Một ngày nọ, một ông nông dân xua đàn vịt lên cồn, nhưng đột nhiên chân vịt bị dính chặt xuống đất như bị một bàn tay vô hình nào đó níu chặt. Thấy hiện tượng lạ, dân làng tin rằng đó là do có thần linh “cư ngụ', nên không ai dám đến gần. Từ đó, cồn cỏ được gọi là cồn Thần.
Lễ hội rước Mục Đồng chính là sự kiện được tổ chức dành riêng cho trẻ em chăn trâu (Nguồn: Sưu tầm)Không lâu sau đó, một đàn trâu trong làng tình cờ chạy lạc lên cồn, nhưng đám trẻ chăn trâu đến tìm thì kỳ lạ thay cả người và trâu đều không gặp bất kỳ trở ngại nào. Từ đó, tin đồn lan rộng rằng chỉ có trẻ em chăn trâu mới dám lại gần cồn Thần. Nơi này sau đó trở thành điểm tụ tập của trẻ em trong làng mỗi khi đi chăn trâu. Xóm cồn nhỏ sau này còn được gọi là xóm Đồng.
Qua nhiều thế hệ, dần dần hình thành một lễ hội đặc biệt dành riêng cho trẻ em chăn trâu, được biết đến với tên gọi Lễ hội rước Mục Đồng.
1.2 Lễ hội rước Mục Đồng diễn ra vào thời điểm nào?
Lễ hội rước Mục Đồng được tổ chức vào hai ngày cuối cùng của tháng 3 âm lịch, khi mùa vụ đã kết thúc và người dân bắt đầu chuẩn bị sôi động cho lễ hội.
Trước đây, lễ hội Mục Đồng được tổ chức mỗi 3 năm một lần, sau đó được kéo dài ra thành 6 năm và sau cùng là 12 năm. Năm 2007 là năm đánh dấu sự trở lại của lễ hội sau hơn 70 năm vắng bóng, với sự đóng góp của bà con 17 họ tộc làng Phong Lệ cùng sự hỗ trợ từ Hội văn nghệ dân gian thành phố Đà Nẵng nhằm phục dựng lại nét văn hóa truyền thống của tổ tiên.
Năm 2010, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Đà Nẵng hợp tác cùng làng Phong Lệ tổ chức lễ hội lần thứ hai, để lại ấn tượng sâu sắc về một lễ hội nhân văn dành cho trẻ em chăn trâu, góp phần khôi phục và phát triển văn hóa, truyền thống dân tộc.
Lễ hội rước Mục Đồng thu hút sự quan tâm của nhiều du khách (Nguồn: Sưu tầm)Vì vậy, nếu bạn ghé thăm Đà Nẵng vào tháng 3 âm lịch và vẫn chưa biết Đà Nẵng có gì để trải nghiệm, hãy tham gia vào không khí sôi động của lễ hội rước Mục Đồng cùng người dân địa phương nhé!
2. Ý nghĩa của lễ hội rước Mục Đồng
Lễ hội rước Mục Đồng được tổ chức với ý nghĩa mong muốn thần linh ban cho một mùa mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu để đời sống của người dân làng được sung túc. Khi đến làng Phong Lệ trong những ngày lễ hội, du khách sẽ được ngắm nhìn nhiều hiện vật, linh vật được dân làng chuẩn bị trước, gửi gắm những ước nguyện tới các thần linh. Đặc biệt, với tính chất của lễ hội Mục Đồng, du khách còn có cơ hội gặp gỡ những cậu bé, cô bé trong trang phục chăn trâu thời xưa, vui đùa trên cánh đồng.
Trẻ em ở làng Phong Lệ biến hóa thành các mục đồng (Nguồn: Sưu tầm)3. Hai nghi thức chính tại lễ hội rước Mục Đồng
Đến ngày hẹn, cư dân trong làng bận rộn chuẩn bị cho lễ hội Mục Đồng. Ngoài những lá cờ nhỏ của mục đồng, còn có những cây “đại kỳ' của 17 họ phái trong làng. Những cây cờ này có cán lớn bằng tre, dài khoảng 5m, treo các biểu tượng của tứ linh gồm: lân, long, quy, phụng và tứ nghệ gồm: sĩ, nông, công, thương, nhưng nhiều nhất vẫn là cuốc, cày, bừa, dừng,...
Những cây cờ “đại kỳ' độc đáo của cư dân làng Phong Lệ (Nguồn: Sưu tầm)Mọi họ tộc đều mong muốn giành chiến thắng, vì vậy họ rất cẩn trọng và sáng tạo trong việc tạo hình các tượng gỗ cầu kỳ. Tất cả công đoạn chuẩn bị được cư dân trong làng thực hiện kỹ lưỡng để sẵn sàng cho 2 nghi lễ quan trọng sắp diễn ra: lễ dạo đồng và lễ rước Thần Nông về đình.
3.1 Lễ dạo đồng
Nghi lễ đầu tiên là lễ dạo đồng bắt đầu từ chiều ngày 29/3 âm lịch. Đây cũng là thời gian để những người con xa quê trở về đầy đủ. Các mục đồng sẽ cầm cờ đi quanh cánh đồng, hát lên mong muốn cho một năm tới mùa màng bội thu.
3.2 Lễ rước Thần Nông về đình
Lễ rước Thần Nông về đình diễn ra chính thức vào sáng ngày 30/3 âm lịch. Từ sớm, tất cả các vị lãnh đạo trong làng, các mục đồng cùng toàn thể bà con đã có mặt đông đủ để chuẩn bị cho lễ rước. Đầu đám rước là đội cờ, sau đó là đội mục đồng cầm giáo, tiếp theo là kiệu thần, cờ mục đồng, cờ của các họ tộc và lồng đèn.
Đoàn người rước kiệu diễu hành trong không khí trang trọng với tiếng trống chiêng vang vọng (Nguồn: Sưu tầm)Khi đến Cồn Thần, vị chánh bái tiến hành lễ nghi, van xin Thần Nông xuống đình để được rước về đình an vị và tiến hành lễ tế. Sau đó, 4 thanh niên mạnh mẽ trong làng được phụ trách khiêng kiệu rước Thần về làng. Kiệu rước Thần được trang trí với 4 mái, đính 4 bên lá, rèm hoa kết đằng, vừa lung linh vừa trang trọng. Trên đường diễu hành, âm nhạc lễ và tiếng trống chiêng vang vọng.
Khi đến đình Thần Nông, vị chủ bái tiến hành lễ an vị thần, các họ tộc thay nhau dâng hương. Sau đó, tại đình làng, lễ tế Thần Nông được tiến hành. Trong không khí hương khói, các nghi lễ truyền thống được thực hiện. Khi lễ tế kết thúc, các đồ vật trên bàn thờ sẽ được phân phát cho mọi người để cùng hưởng lộc.
4. Phần hội lễ rước Mục Đồng với nhiều hoạt động thú vị
Trong mỗi lễ hội, ngoài phần lễ không thể thiếu, còn có phần hội với nhiều hoạt động vui chơi sôi động thu hút đông đảo người tham gia. Phần hội của lễ hội Mục Đồng cũng diễn ra với rất nhiều hoạt động hấp dẫn.
Các trò chơi dân gian như rồng rắn lên mây, đánh cụm, cờ gánh, đấu vật, đẩy cây, kéo co, đập om, chơi ô làng,... được các trẻ em làng Phong Lệ tham gia rất hăng hái trong không khí tươi vui, náo nhiệt.
Các trò chơi dân gian diễn ra sôi động trong lễ hội (Nguồn: Sưu tầm)Đặc biệt vào đêm 20/3 âm lịch, hội tổ chức hát mục đồng và hát tuồng tại sân Nhà thờ Tiên Hiền. Mục đích của đêm hát là tạ ơn Thần Nông và các thần đã về làng, phù hộ cho dân làng ấm no, mùa màng bội thu. Đồng thời cũng tạo cơ hội cho dân làng thưởng thức một đêm hát tuồng giải trí sau những ngày làm việc vất vả trên cánh đồng. Hòa mình vào tiếng hát tuồng và tiếng trống chiêng sôi động dưới ánh lửa đuốc là trải nghiệm thú vị hiếm có.
Trong chuyến du lịch Đà Nẵng, việc tìm một khách sạn hoặc resort đẳng cấp để nghỉ ngơi cũng là một vấn đề quan trọng. Vinpearl Resort & Spa Đà Nẵng - khu nghỉ dưỡng 5 sao với không gian sang trọng và dịch vụ tiện ích hoàn hảo như Akoya Spa, bể bơi riêng, nhà hàng ẩm thực 5 sao, sẽ làm cho chuyến đi của bạn trở nên hoàn hảo hơn bao giờ hết.
Vinpearl Đà NẵngLễ hội rước Mục Đồng không chỉ là một sự kiện bình dị mà còn là biểu tượng của văn hoá và niềm tin tâm linh sâu sắc của người dân Đà Nẵng và cả dân tộc Việt Nam. Hãy không bỏ lỡ cơ hội trải nghiệm lễ hội Mục Đồng đặc sắc này khi bạn ghé thăm thành phố biển Đà Nẵng vào tháng 3 âm lịch!