Sông Volga

Sông Volga (tiếng Nga: Волга река, phiên âm: Vôn-ga) là con sông dài nhất ở châu Âu, chảy qua vùng phía đông nước Nga với tổng chiều dài 3.690 km, tạo thành một phần quan trọng của hệ thống sông lớn nhất châu Âu.

Các tên gọi khác của sông Volga trong các ngôn ngữ của các dân tộc sống dọc theo bờ sông bao gồm:

• tiếng Nga: Вoлга
• tiếng Tatar: İdel, Идел
• tiếng Chuvash: Атăл (Atăl)
• tiếng Mordvin: Рав (Rav)
• tiếng Mari: Юл (Jul)
• tiếng Đức: Wolga
• Tên cổ xưa: Rha (nguồn gốc của tên gọi trong tiếng Mordvin)

Giới thiệu

Sông Volga bắt nguồn từ khu vực đồi Valdai, cao 225 m so với mực nước biển, nằm về phía tây bắc Moskva và cách Sankt-Peterburg khoảng 320 km về phía đông nam. Sông chảy theo hướng đông nam, đi qua các tỉnh và thành phố như Tver, Dubna, Yaroslavl, Nizhny Novgorod, và Kazan, sau đó chuyển hướng về phía nam qua Tolyatti, Samara, và Volgograd, cuối cùng đổ vào biển Caspi dưới Astrakhan ở độ cao 28 m dưới mực nước biển. Ở khu vực chiến lược quan trọng nhất, sông uốn cong về phía sông Đông. Volgograd, trước đây là Stalingrad, nằm trong khu vực này.

Sông Volga có nhiều nhánh quan trọng như Kama, Oka, Vetluga và Sura. Toàn bộ hệ thống sông Volga và các nhánh của nó đảm bảo tưới tiêu cho khoảng 1,35 triệu km² của khu vực đông dân cư nhất nước Nga. Châu thổ sông Volga dài khoảng 160 km và bao gồm lên đến 500 kênh và sông nhỏ. Sông Volga thường bị đóng băng trong khoảng ba tháng mỗi năm trên gần như toàn bộ chiều dài.

Sông Volga cung cấp nước tưới cho phần lớn miền tây Nga. Các hồ chứa nước lớn của nó hỗ trợ thủy lợi và phát điện. Hệ thống kênh đào Moskva-Volga, kênh đào Volga-Don và kênh đào Mariinsk tạo thành tuyến đường thủy nối Moskva với Bạch Hải, biển Baltic, biển Caspi, biển Azov và biển Đen. Tuy nhiên, mức độ ô nhiễm hóa chất hiện tại đang gây lo ngại về môi trường.

Lưu vực sông Volga cung cấp lúa mì và khoáng sản phong phú. Thung lũng sông Volga là nơi tập trung các trung tâm công nghiệp khai thác dầu khí lớn. Các khoáng sản khác như khí đốt, muối và kali cacbonate cũng được khai thác ở đây. Châu thổ sông Volga và biển Caspi cung cấp thủy sản quan trọng, với thành phố Astrakhan là trung tâm cung cấp trứng cá muối.

Volgograd và Nizhny Novgorod là các trung tâm công nghiệp quan trọng nằm dọc theo sông Volga. Trong thời kỳ Xô viết, Nizhny Novgorod bị cấm đối với người nước ngoài. Các thành phố quan trọng khác bao gồm Saratov, Kazan, Tolyatti và Samara. Dọc theo sông Volga có chín nhà máy thủy điện lớn và nhiều hồ chứa nước nhân tạo, trong đó các hồ lớn nhất từ bắc xuống nam là Rybinsk, Nizhny Novgorod, Samara và Volgograd.

Những sự kiện lịch sử của con sông

Trong thời kỳ cổ đại, sông Volga được biết đến với tên gọi Atil, Itil, hay Idil, từ mà người Turk dùng để chỉ 'sông dài'. Mặc dù người Turk đến khu vực này muộn hơn so với người Ấn-Âu, tên gọi 'Volga' có thể là phiên bản Slav hóa của từ tiền-Baltic liên quan đến từ Litva ‘jilga’ - ‘sông dài’. Thượng nguồn sông Volga đánh dấu ranh giới của vùng người Baltic cổ đại, điều này được phản ánh trong tên gọi của sông. Những tên gọi như Ilgupe (‘sông dài’) cũng phổ biến trong tiếng Litva và Latvia (Gimbutas, The Balts, 1963).

Nhà địa lý cổ đại Ptolemy ở Alexandria đã nhắc đến sông Volga trong tác phẩm Geography của ông (quyển 5, chương 8, bản đồ thứ hai về châu Á), gọi nó là Rha, tên cổ đại đứng hàng thứ ba. Ptolemy chỉ đề cập đến phần hạ lưu của sông Volga và cho rằng sông Đông và sông Volga có chung một nhánh thượng nguồn, có thể là dãy núi Hyperborean, có thể là vùng đồi Valdai, mặc dù tên gọi này cũng được dùng để chỉ một khu vực không rõ nằm ở phía bắc. Các dân tộc Baltic xuất hiện trong các văn bản cổ, và Ptolemy cũng ghi nhận người Slav từng sống ở hạ lưu sông Volga, với người Serb cư trú bên bờ tây.

Dọc theo sông Volga, các khu vực định cư của người Hun và các tộc Turk khác đã thay thế người Scythia trong thiên niên kỷ đầu tiên sau công nguyên, với các thành phố lớn như Atil và Saqsin đã hình thành.

Vùng lưu vực sông Volga đã đóng vai trò then chốt trong việc di cư của các nhóm người từ châu Á sang châu Âu. Quốc gia Volga Bulgaria từng rất thịnh vượng khi sông Kama kết nối với sông Volga. Những cư dân này, ban đầu là người Hun, sau đó dần biến thành người Tatar. Sông Volga cũng chảy qua lãnh thổ của vương quốc Khazar.

Người Khazar sau đó bị thay thế bởi người Kipchak, Kimek và Mông Cổ. Người Mông Cổ đã thành lập Hãn quốc Kim Trướng tại hạ lưu sông Volga. Sau đó, đế chế này phân thành nhiều hãn quốc nhỏ và cuối cùng bị sáp nhập vào Nga vào thế kỷ 16.

Trong thời hiện đại, thành phố Volgograd nằm trên vòng cung lớn của sông Volga là nơi diễn ra chiến dịch Stalingrad, dẫn đến chiến thắng của Liên Xô trước Đức trong Đại chiến thế giới lần thứ hai.

Người Nga thường thể hiện tình cảm sâu sắc đối với sông Volga qua các bài hát và văn học. Nước Nga ban đầu được hình thành dọc theo bờ sông Volga, một phần nhờ các nhà buôn Viking đã sử dụng con sông này làm tuyến đường hướng nam từ khu vực Arkhangelsk.

Các nhóm sắc tộc

Các dân tộc bản địa ở thượng nguồn sông Volga, như người Merya gốc Phần Lan, đã được đồng hóa thành người Nga. Có giả thuyết cho rằng từ Volga có nguồn gốc từ từ valli trong tiếng Phần Lan, có nghĩa là nước. Ở trung lưu sông Volga, các nhóm sắc tộc gốc Phần Lan như người Mari và người Mordvin sinh sống. Vào khoảng thế kỷ 7, các nhóm sắc tộc người Turk xuất hiện, đồng hóa một số nhóm người gốc Phần Lan và Ấn-Âu ở trung và hạ lưu sông Volga, chuyển thành người Chuvash theo Chính thống giáo phương Đông, người Tatar theo Hồi giáo, và người Nogai, sau này di cư đến Daghestan. Người Kalmyk gốc Mông Cổ theo Phật giáo đã định cư ở bờ sông Volga từ thế kỷ 17.

Khu vực sông Volga cũng là nơi sinh sống của người Đức-Volga, một nhóm sắc tộc thiểu số gốc Đức. Nhiều người trong số họ được mời đến định cư tại Nga bởi các Sa hoàng như Piotr Đại Đế, nhằm mở rộng và nâng cao trình độ dân trí của đất nước bằng cách thu hút các thợ lành nghề. Thời kỳ Liên Xô, khu vực này trở thành Cộng hòa tự trị Đức-Volga, nơi sinh sống của nhiều người Đức-Volga. Sau Đại chiến thế giới lần thứ hai, một số người đã rời khỏi Nga.

Giao thông thủy

Sông Volga đóng vai trò quan trọng trong hệ thống giao thông nội thủy của Nga. Tất cả các đập nước trên sông đều có âu thuyền lớn, cho phép tàu bè lớn di chuyển từ biển Caspi gần như đến thượng nguồn sông. Việc kết nối với sông Đông và Hắc Hải được thực hiện qua kênh đào Volga-Đông. Tuyến đường thủy Volga-Baltic nối sông với các hồ phía bắc và Sankt-Peterburg, trong khi kênh đào Moskva kết nối sông Volga với sông Moskva. Hạ tầng cơ sở này được thiết kế cho tàu thủy lớn, với kích thước cửa âu thuyền là 290 x 30 m trên sông Volga và nhỏ hơn một chút trên các sông và kênh đào khác, trải rộng hàng ngàn kilômét.

Gần đây, việc di chuyển trên các tuyến đường thủy của Nga đã trở nên dễ dàng hơn. Sự gia tăng giao lưu giữa Liên minh châu Âu và Nga đã dẫn đến những chính sách mới cho phép tàu bè quốc tế di chuyển trên các sông của Nga, dự kiến sẽ không còn lâu nữa.

Văn hóa

Sông Volga, như nhiều con sông lớn khác, đã trở thành biểu tượng văn hóa của Nga và được nhiều nghệ sĩ Nga khai thác trong tác phẩm của họ. Họa sĩ Ilya Yefimovich Repin đã tạo ra bức tranh nổi tiếng 'Những người kéo thuyền trên sông Volga' vào thế kỷ XIX (khởi tạo năm 1870, hoàn thành năm 1973).

Bức tranh của Repin được lấy cảm hứng từ điệu hát dân gian Hò kéo thuyền trên sông Volga, được nhà soạn nhạc M. A. Balakirev thu thập và đưa vào tuyển tập dân ca năm 1866. Bài hát này đã được nhiều nghệ sĩ nổi tiếng của Liên Xô trước đây và Liên bang Nga hiện nay trình bày, trong đó, bản thu của Fyodor Ilich Shaliapil vào năm 1906 được xem là giọng trầm kinh điển trong âm nhạc Nga khi thể hiện bài hát này..

• Sông ngòi ở Nga
• Điệu Hò kéo thuyền trên sông Volga
• Châu thổ sông Volga

Tài liệu tham khảo bên ngoài

• Xem thông tin và bản đồ lưu vực sông Volga Lưu trữ ngày 24 tháng 09 năm 2005 tại Wayback Machine
• Hình ảnh châu thổ sông Volga từ không gian