Sốt siêu vi ở trẻ em: Nguyên nhân, triệu chứng và biện pháp chăm sóc an toàn

Sốt siêu vi ở trẻ nhỏ là căn bệnh phổ biến nhưng tiềm ẩn nguy cơ nếu mẹ không xử lý kịp thời cho con. Khám phá thêm trong chuyên đề Chăm sóc bé từ 0 - 3 tuổi của Mytour để hiểu rõ hơn về nguyên nhân, cách điều trị sốt siêu vi ở trẻ để nuôi dưỡng sức khỏe cho bé yêu của bạn!

Nguyên nhân gây ra sốt siêu vi ở trẻ em

Sốt siêu vi ở trẻ em thường do nhiều loại vi khuẩn gây bệnh khác nhau, do đó có khả năng lây lan từ người này sang người khác.

Do đó, để phòng tránh bệnh, nên giới hạn tiếp xúc với trẻ nhỏ. Mùa giao mùa là thời điểm dễ xảy ra sốt siêu vi, khi thời tiết chuyển đổi đột ngột từ nóng sang lạnh hoặc ngược lại.

Sự biến đổi thời tiết đột ngột có thể làm cho hệ thống bạch cầu của bé không kịp thích nghi, tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập cơ thể.

Bệnh thường kéo dài từ 7 đến 10 ngày, nhưng nếu được chăm sóc và điều trị đúng cách, bé sẽ nhanh chóng hồi phục. Tuy nhiên, các mẹ không nên xem nhẹ vì bệnh có thể phát triển rất nhanh.

Mẹ cần chú ý theo dõi tình trạng sốt siêu vi ở trẻ em

Dấu hiệu của sốt siêu vi ở trẻ em

Các triệu chứng phát sinh tùy thuộc vào loại virus gây bệnh:

• Sốt cao: Đây là triệu chứng phổ biến khi trẻ bị sốt siêu vi, nhiệt độ thường dao động từ 38 đến 39 độ C, thậm chí có thể lên đến 40 đến 41 độ C. Khi hạ sốt, trẻ thường trở lại tình trạng bình thường và hoạt bát như thông thường. Đối với trẻ dưới 5 tuổi, nếu sốt cao không được hạ kịp thời, có thể gây co giật, thiếu oxy não.
• Đau nhức: Trẻ lớn thường cảm thấy đau cơ bắp. Trẻ nhỏ có thể khóc liên tục.
• Đau đầu: Một số trẻ có thể phát triển triệu chứng đau đầu nhưng vẫn giữ sự tỉnh táo.
• Viêm đường hô hấp: Các triệu chứng như ho, sổ mũi, hắt hơi, đỏ và đau họng có thể xuất hiện.
• Rối loạn tiêu hóa: Triệu chứng này thường xuất hiện sớm nếu sốt siêu vi do virus đường tiêu hóa gây ra. Có thể xuất hiện sau vài ngày từ khi bắt đầu sốt, bao gồm tiêu chảy, không có máu hoặc nhầy.
• Viêm hạch: Một số trẻ có thể phát triển sưng hạch ở vùng đầu, mặt, cổ sau tai, gáy, thường không đau. Sưng hạch trước tai có thể là dấu hiệu của bệnh quai bị.
• Phát ban: Một số trẻ có thể phát ban sau 2 đến 3 ngày sau khi sốt bắt đầu. Khi ban xuất hiện, trẻ thường giảm sốt.
• Viêm kết mạc mắt: Mắt có thể xuất hiện viêm kết mạc, làm mắt đỏ, chảy nước mắt. Nếu kèm theo đỏ ban, có thể là dấu hiệu của bệnh sởi.
• Nôn: Trẻ có thể nôn nhiều lần sau khi ăn, dẫn đến mất sức.

Sốt siêu vi ở trẻ em có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm

Trẻ mắc sốt siêu vi bao lâu thì khỏi?

Các dấu hiệu của sốt siêu vi ở trẻ em sẽ biểu hiện mạnh mẽ ở giai đoạn ban đầu và thường giảm dần sau 3 đến 5 ngày. Đôi khi, trẻ có thể sốt kéo dài hơn một tuần.

Vì vậy, khoảng thời gian 7 – 10 ngày là thời điểm phổ biến nhất, mẹ cần chú ý để bé nhanh chóng phục hồi, và bé cần được điều trị tích cực ngay từ đầu.

Sốt siêu vi ở trẻ em có lây lan không?

Virus có khả năng lây truyền từ người này sang người khác thông qua các hoạt động hàng ngày như nói chuyện, hắt hơi, ho, sổ mũi, và ăn uống thực phẩm đã bị virus lây nhiễm, do đó việc lây truyền diễn ra dễ dàng. Đường hô hấp và đường tiêu hóa là hai con đường phổ biến nhất mà virus gây sốt siêu vi lây truyền.

Đây cũng là lý do tại sao sốt siêu vi có thể lan rộng và trở thành dịch bệnh nhanh chóng. Ngoài ra, bệnh sốt siêu vi cũng có thể lây truyền qua đường máu thông qua việc tiêm chích hoặc từ mẹ sang con trong quá trình sinh nở.

Sốt siêu vi ở trẻ em có đe dọa không?

Nếu không được can thiệp kịp thời, sốt siêu vi ở trẻ em có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm như:

Gây viêm phổi

Biến chứng phổ biến nhất của sốt siêu vi ở trẻ em thường là viêm phổi. Đây là tình trạng nhiễm trùng nặng của đường hô hấp, có thể gây tổn thương cho mô phổi và dẫn đến suy hô hấp do sự cản trở trong quá trình trao đổi khí.

Đặc biệt, viêm phổi thường là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong trong các bệnh liên quan đến hệ hô hấp ở trẻ em.

Tạo ra viêm tiểu phế quản

Ở trẻ em dưới một tuổi, thường xuyên mắc phải viêm tiểu phế quản do sốt siêu vi. Hiện tượng này có thể làm cho tiểu phế quản sưng phù vì viêm nhiễm, đồng thời dịch tiết gây tắc nghẽn, gây khó khăn trong việc hít thở.

Đối với trẻ nhỏ, điều này đặt tính mạng của bé vào nguy cơ cao.

Nguy cơ viêm thanh quản

Trong một số trường hợp, virus gây sốt siêu vi cũng có thể tấn công thanh quản. Lúc này, bé thường ho nhiều. Sự nhiễm trùng ở đây có thể làm sưng ở đường hô hấp, đồng thời làm cho đờm tích tụ ở họng và mũi, làm bé khó thở.

Viêm cơ tim

Nếu bé mắc sốt siêu vi do Adenovirus, có nguy cơ bị viêm cơ tim nếu không được điều trị kịp thời và hiệu quả. Mẹ nên chú ý đến một số dấu hiệu sau dù nhiệt độ cơ thể của bé đã trở lại bình thường: mệt mỏi, khó thở, dễ mất hứng, ít năng động, không hoạt bát như trước, và thất bại trong việc ăn uống.

Trong tình huống này, việc đưa bé đến bệnh viện càng sớm càng tốt vì những dấu hiệu này cảnh báo bé có thể đang gặp vấn đề về viêm cơ tim. Nếu không được can thiệp kịp thời, tình trạng sẽ tiến triển xấu và có thể dẫn đến suy tim cấp hoặc thậm chí là sốc tim.

Biến chứng ở não

Khi sốt siêu vi ở trẻ em trở nặng, có nguy cơ phát sinh các cơn co giật và hôn mê, gây tổn thương não và ảnh hưởng lớn đến sức khỏe của bé sau này. Do đó, mẹ cần chú ý sớm nhận biết các dấu hiệu bất thường ở bé để có biện pháp can thiệp kịp thời.

Cách điều trị và chăm sóc bé mắc sốt siêu vi

Các bệnh sốt siêu vi hoặc nhiễm siêu vi thường không có thuốc đặc trị, thường chỉ điều trị các triệu chứng. Do đó, các biện pháp phổ biến bao gồm:

Bù nước và chất điện giải

Sốt cao có thể làm mất nước và gây ra rối loạn điện giải cơ thể. Khi cơ thể tăng nhiệt, tuyến mồ hôi hoạt động mạnh hơn để giúp làm mát cơ thể.

Ngoài ra, các triệu chứng như tiêu chảy hoặc nôn mửa cũng có thể làm mất nước và chất điện giải. Mẹ nên khuyến khích bé uống nhiều nước hoặc sử dụng chất điện giải như Oresol (phải pha một gói Oresol với một lít nước và uống hết trong ngày).

Bổ sung đầy đủ dưỡng chất cho bé

Ngoài các phương pháp điều trị sốt siêu vi theo quy trình y tế, mẹ cũng có thể tăng cường dinh dưỡng để cải thiện tình trạng sức khỏe của bé. Mẹ nên cho bé ăn những món ăn dễ tiêu hóa, giàu dinh dưỡng.

Khi sức khỏe của bé cải thiện, mẹ có thể dần chuyển sang những món ăn đặc biệt. Bên cạnh đó, một chế độ ăn uống bao gồm rau củ quả và trái cây sẽ giúp bé tăng cường hệ miễn dịch và phục hồi sức khỏe nhanh chóng.

Chống bội nhiễm

Mẹ cần thực hiện các biện pháp chống vi khuẩn như vệ sinh sạch sẽ cho bé, sử dụng Natri clorid 0,9 % để vệ sinh mắt và mũi của bé, ngăn ngừa lây nhiễm vi khuẩn hô hấp, tạm thời cách ly bé khỏi môi trường bên ngoài, và giữ bé ấm áp.

Hạ sốt

Mẹ không nên quấn bé nhiều chăn mền, chỉ cần cho bé mặc một lớp quần áo mỏng để cơ thể tỏa nhiệt và giảm sốt.

Cho bé uống thuốc hạ sốt khi nhiệt độ của bé cao hơn 38 độ C. Nên chọn Acetaminophen (Paracetamol) vì đây là loại thuốc hiệu quả, thường có tác dụng sau 30 phút và kéo dài từ 4 - 6 giờ, ít gây tác dụng phụ. Liều lượng cho bé là 10 - 15 mg/kg/lần, mỗi ngày uống 4 lần nếu bé còn sốt.

Giảm nhiệt độ cơ thể bằng cách lau mát bằng nước ấm khi bé sốt cao trên 39 - 40 độ C, giúp bé giảm cảm giác khó chịu trong thời gian chờ đợi thuốc hạ sốt hoặc khi bé co giật. Phương pháp này chỉ áp dụng cho bé từ 6 tháng - 5 tuổi, không phù hợp cho trẻ sơ sinh vì có thể gây mất nhiệt và hạ thân nhiệt.

Mẹ dùng nhiệt kế để theo dõi sốt siêu vi ở trẻ em

Mẹ có thể sử dụng 5 khăn thấm nước ấm, đặt ở 5 vị trí như 2 bên nách, 2 bên bẹn, và một khăn khác để lau khắp người bé. Mỗi 10 phút, mẹ kiểm tra nhiệt độ của bé mỗi 15 - 30 phút, ngừng lau mát khi nhiệt độ dưới 38 độ C.

Bên cạnh đó, tắm bằng nước ấm cũng được cho là biện pháp giảm sốt. Để tránh sốt siêu vi ở trẻ em trở nặng hơn, mẹ cần tắm cho bé trong phòng kín. Hãy đảm bảo quá trình tắm rửa diễn ra nhanh gọn và bé được lau khô hoàn toàn sau khi tắm.

Khi nào cần đưa bé đến bệnh viện?

Các mẹ cần theo dõi bé thường xuyên và đưa bé đến cơ sở y tế kiểm tra ngay khi có một trong các dấu hiệu sốt siêu vi ở trẻ em sau đây:

• Nếu bé sốt hơn 5 ngày.
• Bé thể hiện dấu hiệu lơ mơ, ngủ nhiều hơn bình thường.
• Bé bắt đầu có triệu chứng co giật.
• Bé gặp phải cảm giác đau đầu kéo dài, tăng dần, cùng với cảm giác buồn nôn và nôn khan nhiều lần.
• Bé có sốt cao hơn 38,5 độ C, đặc biệt là khi sốt lên đến 39 độ C mà không hạ nhiệt dù đã sử dụng thuốc giảm sốt.
• Khi bé thể hiện một trong các dấu hiệu trên, mẹ cần đưa bé đi khám ngay, để bác sĩ tiến hành kiểm tra và đề xuất phương pháp điều trị phù hợp, ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm cho bé.

Cách phòng ngừa sốt siêu vi

Mặc dù sốt siêu vi ở trẻ em là nguy hiểm, nhưng có những biện pháp phòng tránh. Một số cách giúp bé tránh khỏi nhiễm siêu vi:

• Giữ cho cơ thể bé ấm áp.
• Đảm bảo vệ sinh trong ăn uống.
• Tiêm phòng vaccine chống cúm đều đặn.
• Đảm bảo môi trường sống sạch sẽ và thông thoáng.
• Giữ bé cách ly khỏi những người đang mắc sốt siêu vi.
• Không để bé ra ngoài lâu dưới thời tiết mưa hoặc nắng nóng.

Đôi điều từ Mytour

Mytour mong rằng bài viết này đã cung cấp thông tin hữu ích về sốt siêu vi ở trẻ em cho các bậc phụ huynh. Mẹ có thể tự tin giải quyết tình trạng bệnh sớm hơn và hiệu quả hơn, từ đó giảm thiểu nguy cơ các biến chứng nguy hiểm.

Linh Linh tổng kết