Để tiếp tục thông tin về thị trường lao động Việt Nam, Navigos Group - đơn vị cung cấp dịch vụ tuyển dụng nhân sự hiện đang sở hữu Mytour và công ty tuyển dụng nhân sự cấp trung và cao cấp Navigos Search, xin gửi đến Quý Đọc Giả Thông Cáo Báo Chí cùng Báo cáo Lương và Thị trường lao động năm 2024 – Talent Guide 2024.
Với mong muốn cung cấp thông tin thực tế về thị trường lao động Việt Nam trong bối cảnh khó khăn, Navigos Group đã thực hiện và công bố Báo cáo lương chi tiết của 23 ngành nghề và Thị trường Lao động năm 2024, dựa trên ý kiến của hơn 4.000 ứng viên và 550 doanh nghiệp từ nhiều quốc gia khác nhau, giúp người lao động và doanh nghiệp hiểu rõ hơn về xu hướng làm việc và kỹ năng cần thiết.
Báo cáo Lương và Thị trường lao động 2024 của Navigos Group sẽ là nguồn thông tin đáng tin cậy giúp doanh nghiệp và người lao động chuẩn bị cho sự nghiệp trong tương lai, dựa trên dữ liệu được thu thập từ khảo sát và nắm bắt bối cảnh thị trường tại Việt Nam.Xem chi tiết Báo cáo Lương và Thị trường lao động năm 2024 – Talent Guide 2024 tại đây:
Thị trường lao động 2023 vẫn đối mặt với nhiều thách thức: hàng nửa triệu nhân viên trên toàn cầu bị sa thải và 82.2% doanh nghiệp tại Việt Nam chịu ảnh hưởng.
Thị trường lao động toàn cầu
Các cú sốc và rủi ro toàn cầu như: thắt chặt tài chính toàn cầu; sự suy giảm sức mua; xung đột chính trị; lạm phát, giá cả tăng cao, v.v. làm giảm tổng cầu hàng hóa trên thế giới, giảm nhu cầu nhập khẩu, ảnh hưởng đến các doanh nghiệp trong nước thông qua việc cắt giảm đơn hàng và khó khăn trong sản xuất, dẫn tới thị trường lao động đối mặt với nhiều thách thức.
Để đối phó với biến động này, các doanh nghiệp đã cắt giảm gần nửa triệu nhân viên trên toàn cầu, đặc biệt là trong ngành công nghệ, chiếm khoảng 1/3 tổng số nhân viên bị cắt giảm trên thế giới.
Tuyển dụng tại các doanh nghiệp vẫn chậm lại trên toàn thế giới, thay vào đó, sự di chuyển nội bộ tăng lên ở một số ngành công nghiệp thông qua việc thăng chức hoặc chuyển bộ phận. Singapore, Canada, và Ấn Độ là 3 quốc gia ghi nhận sự sụt giảm tuyển dụng cao nhất, lên đến hơn 40%.
Thị trường lao động tại Việt Nam
Thị trường lao động tại Việt Nam đang đối mặt với nhiều khó khăn, khi 82% doanh nghiệp bị ảnh hưởng và hơn 68% chọn cắt giảm nhân sự để vượt qua thời kỳ đầy thách thức này.
Thực trạng doanh nghiệp trên thị trường
Doanh nghiệp chịu ảnh hưởng từ biến động kinh tế thế giới
82% doanh nghiệp tại Việt Nam tham gia khảo sát bị ảnh hưởng từ biến động kinh tế thế giới.
Theo khảo sát, có 454/555 doanh nghiệp bị ảnh hưởng bởi biến động thị trường trong năm 2023, chiếm 82.2%. Những doanh nghiệp này thuộc nhiều ngành khác nhau như: Ngân hàng, Vận tải/Giao nhận/Chuỗi cung ứng, Sản xuất có vốn đầu tư của Nhật Bản, Tự động hóa/Ô tô, Xây dựng/Bất động sản, Thực phẩm và đồ uống/Ngành hàng tiêu dùng nhanh, Thiết bị điện tử, Thương mại điện tử/Dịch vụ trực tuyến và Công nghệ tài chính.
Biện pháp đối phó với biến động thị trường của doanh nghiệp
Đa số doanh nghiệp ở Việt Nam chọn cắt giảm dưới 25% nhân sự, với một số ngành cắt giảm lên đến 75%.
Để đối phó với biến động của thị trường, cắt giảm nhân sự là giải pháp được hơn 68.7% doanh nghiệp lựa chọn, tiếp theo là ngừng tuyển dụng mới (52.6%). Trong top 5 biện pháp được doanh nghiệp thực hiện nhiều nhất còn có việc tăng cường đào tạo chuyên môn và kỹ năng mềm cho nhân viên (chiếm 46.9%), chuyển đổi nhân sự nội bộ (chiếm 43.2%), và giảm giờ làm (chiếm 14.1%).
Tại Việt Nam, quy mô cắt giảm tập trung dưới 25% trong các ngành như: Ngân hàng, Vận tải/Giao nhận/Chuỗi cung ứng, Tự động hóa/Ô tô, Hóa chất/Vật liệu xây dựng & Bao bì/In ấn/Nhựa, Dược phẩm, Dịch vụ chăm sóc sức khỏe, Năng lượng/Năng lượng tái tạo & Dầu khí, Bảo hiểm, Thương mại, dịch vụ có vốn đầu tư của Nhật.
Rất ít doanh nghiệp chọn cắt giảm nhân sự với quy mô lớn. Cắt giảm từ 50% đến dưới 75% nhân sự xuất hiện trong 2 ngành Xây dựng/Bất động sản và Dịch vụ tư vấn với tỷ lệ 10.0% doanh nghiệp. Chỉ có ngành Dịch vụ tư vấn có tình trạng cắt giảm trên 75% nhân sự, chiếm 5.0%.
Kế hoạch tuyển dụng của doanh nghiệp trong 1 năm tới
Trên 50% doanh nghiệp dự kiến tiếp tục tuyển dụng nhân sự mới trong năm tới và tập trung vào ứng viên có khả năng giải quyết vấn đề.
Mặc dù có biến động trong thị trường tuyển dụng gần đây, 59.1% doanh nghiệp cho biết sẽ tuyển dụng thêm dưới 25% nhân sự trong năm tới. Họ ưu tiên ứng viên có khả năng giải quyết vấn đề, có 1-3 năm kinh nghiệm (nhưng chưa có kinh nghiệm quản lý), sinh viên mới tốt nghiệp và vị trí quản lý phòng ban. Kinh doanh/bán hàng là phòng ban được ưu tiên tuyển dụng nhất, tiếp đến là sản xuất và truyền thông/tiếp thị.
—————————
Thực trạng thị trường lao động Việt Nam đối với ứng viên/người lao động
Tình trạng mất việc của ứng viên/người lao động
Phần lớn ứng viên/người lao động hiện vẫn giữ được công việc ổn định.
69% lao động tham gia khảo sát không gặp mất việc và vẫn có công việc ổn định. Tuy nhiên, chỉ có 11.4% trong số họ tìm được việc mới sau khi mất việc. Các ngành Năng lượng/Năng lượng tái tạo & Dầu khí, May mặc/Dệt may/Da giày và Hóa chất/Vật liệu xây dựng & Bao bì/In ấn/Nhựa có nguy cơ mất việc cao nhất.
Tình trạng lương, thưởng & phúc lợi của lao động tại các doanh nghiệp
Nhiều lao động vẫn được tăng lương và hưởng đầy đủ các phúc lợi bắt buộc.
43.3% lao động cho biết đã được tăng lương từ 5% đến dưới 10%. Số lao động bị giảm lương chiếm số ít nhất với mức giảm từ 15% đến dưới 20%.
Gần 70% lao động vẫn nhận được đầy đủ các phúc lợi bắt buộc từ tổ chức/doanh nghiệp mà họ làm việc. Đối với những lao động bị ảnh hưởng bởi làn sóng cắt giảm, thanh toán lương đầy đủ và kịp thời là hỗ trợ được nhận nhiều nhất, kèm theo các chế độ trợ cấp thất nghiệp và trợ cấp thôi việc.
Sự thay đổi trong thái độ & suy nghĩ của lao động về thị trường
Tâm lý của người lao động vẫn lạc quan và sẵn sàng cải thiện khả năng cạnh tranh.
Trong bối cảnh thị trường biến động, tâm trạng của ứng viên/ người lao động vẫn tích cực. Theo dữ liệu của Nhóm Navigos ghi nhận vào Q3.2023, có đến 55.2% chọn lựa tích cực và tự tìm kiếm công việc mới, cũng như 22.5% tự tin không bị ảnh hưởng bởi thông tin về việc cắt giảm nhân sự.
Mỗi ứng viên/ người lao động đều tự nhận thức cần phát triển các giải pháp để nâng cao khả năng cạnh tranh trên thị trường. Trong đó, việc nâng cao kỹ năng mềm là biện pháp được ưa chuộng nhất, chiếm 61.7%. Tiếp theo là tự tìm kiếm các cơ hội việc làm, ngay cả khi chưa có nhu cầu, chiếm 53.9%.
Tài chính là yếu tố quan trọng trong tình hình hiện nay. Quản lý tài chính cá nhân hiệu quả cũng là biện pháp được nhiều người lựa chọn, đứng thứ 3 trong kết quả khảo sát, với tỷ lệ bình chọn là 51.3%.
Kỳ vọng và quan tâm mới của ứng viên/ người lao động Việt Nam về chất lượng công việc
Lương vẫn là yếu tố quan trọng nhất khi tìm kiếm công việc mới.
83.4% người lao động ưu tiên lương khi tìm việc mới, với 70% cho biết lương là yếu tố quyết định họ từ bỏ công việc hiện tại nếu không hài lòng.
Tiếp theo là văn hóa công ty, cơ hội thăng tiến và cơ chế thưởng. Trong thời gian khó khăn, người lao động mong đợi sự ổn định về hoạt động kinh doanh và thanh toán lương đúng hẹn.
Trong bối cảnh biến động, người lao động kỳ vọng vào sự ổn định của doanh nghiệp để tăng sự bảo đảm cho công việc của họ. Yếu tố này đạt 45.7% và đứng thứ 5 trong khảo sát.
Xu hướng làm việc quan tâm trong giai đoạn 2023-2024
Làm việc linh hoạt là xu hướng được nhiều người lao động quan tâm nhất, chiếm 49.1%. Đồng thời, sức khỏe tinh thần cũng được đặc biệt chú ý, khi 43.7% lựa chọn ưu tiên cân bằng giữa cuộc sống và công việc.
Trong top 5, các yếu tố làm việc từ xa (chiếm 40.1%), sử dụng trí tuệ nhân tạo (chiếm 37.7%) và ủy quyền cho nhân viên (chiếm 35.8%) cũng được nêu ra.
Những việc làm mới sẽ xuất hiện tại Việt Nam trong giai đoạn 2023-2024
Các vị trí việc làm mới sẽ tập trung vào trí tuệ nhân tạo, công nghệ số, xử lý dữ liệu, và phân tích kinh doanh.
Trong đó, công việc liên quan đến trí tuệ nhân tạo là phổ biến nhất và sẽ xuất hiện trong nhiều lĩnh vực như Công nghệ thông tin, Xây dựng, Ngân hàng, Giáo dục, và Dịch vụ Tài chính.
Kỹ năng cốt lõi cần tập trung phát triển của ứng viên/ người lao động trong giai đoạn 2023-2024
Khi được hỏi về những kỹ năng cốt lõi cần phát triển trong năm 2023 đến 2024, ngoại ngữ và tư duy phân tích đều được ưu tiên cao với tỷ lệ 55.1%. Ngoài ra, ứng viên cũng tập trung vào tư duy sáng tạo (48.2%), giải quyết vấn đề (42.2%), và giao tiếp hiệu quả (39.5%) để tăng tính cạnh tranh trên thị trường lao động.
Kết quả này tương tự khi tham khảo về những yếu tố mà doanh nghiệp ưu tiên khi tuyển dụng. Ngoại ngữ, giao tiếp hiệu quả, hoặc khả năng giải quyết vấn đề... đều là những yếu tố hàng đầu trong cả hai khảo sát. Trong thời điểm hiện tại với nhiều biến động, cả ứng viên/ người lao động và doanh nghiệp đều quan tâm đến khả năng thích ứng với sự thay đổi.
Dành cho doanh nghiệp
Để thu hút, tuyển dụng và giữ chân nhân tài trong thị trường khó khăn hiện nay, doanh nghiệp cần chuẩn bị kỹ lưỡng, nắm bắt tin tức kinh tế, xu hướng tuyển dụng, và tâm lý của người lao động, để xây dựng kế hoạch thu hút, tuyển dụng và giữ chân nhân tài hiệu quả. Cụ thể:
- Xây dựng cơ chế lương – thưởng minh bạch và hấp dẫn; Tập trung vào lương như một yếu tố thu hút ứng viên khi tuyển dụng; Đảm bảo chính sách lương, thưởng cho nhân viên; Mở rộng các khoản thưởng hoặc tài trợ tài chính…
- Xây dựng và truyền đạt văn hóa doanh nghiệp tới người lao động thông qua các hoạt động xây dựng thương hiệu tuyển dụng; Đa dạng hóa các kênh tuyển dụng để tiếp cận tối đa nguồn ứng viên tiềm năng…
- Xây dựng lộ trình thăng tiến rõ ràng cho mỗi nhân viên; Đánh giá năng lực nhân viên đều đặn; Tăng cường chăm sóc sức khỏe tinh thần cho nhân viên; Tạo điều kiện cho nhân viên tự quản lý và ra quyết định trong một khung cụ thể.
- Xem xét việc đầu tư vào đào tạo kỹ năng và di chuyển nhân viên nội bộ vào vị trí mới trong tổ chức thay vì tuyển dụng bên ngoài.
Dành cho ứng viên/ người lao động
Để sẵn sàng cho thị trường lao động ổn định và phát triển, cũng như đáp ứng yêu cầu tuyển dụng mới, người lao động cần:
- Luôn cập nhật tin tức thị trường, xu hướng tuyển dụng, hiểu rõ yêu cầu từ Nhà tuyển dụng;
- Khám phá cơ hội việc làm từ nhiều nguồn khác nhau, đặc biệt là trực tuyến và qua mối quan hệ cá nhân hoặc chuyên gia tuyển dụng;
- Tích cực học hỏi để phát triển kỹ năng giải quyết vấn đề, giao tiếp, ngoại ngữ và thích ứng với thay đổi,…
- Hiểu rõ các xu hướng mới trong làm việc, áp dụng trí tuệ nhân tạo để tăng hiệu suất lao động, v.v.
Báo cáo Khảo sát lương 2024 của Navigos Group tổng hợp và trình bày chi tiết về bảng lương của 23 ngành nghề khác nhau, đồng thời cung cấp thông tin về mức lương tối thiểu và tối đa tại Hồ Chí Minh và Hà Nội. Tất cả các cấp bậc từ thực tập sinh đến cấp quản lý hay Giám đốc đều được thể hiện rõ ràng để dễ dàng tham khảo.
Bảng lương cũng phản ánh xu hướng mới của thị trường khi các vị trí trong Môi trường, Xã hội và Quản trị ngày càng nhận được sự đầu tư. Mức lương cho các phòng ban này trong ngành Thiết bị điện tử, Hóa chất/ Vật liệu xây dựng & Bao bì/ In ấn/ Nhựa, Nông nghiệp, Sản xuất có vốn đầu tư của Nhật Bản có xu hướng tăng so với cùng kỳ năm trước.
Tầm quan trọng của việc đảm bảo an toàn cơ sở dữ liệu được nâng cao khi bảng lương nhấn mạnh vào việc đầu tư vào phòng ban Dữ liệu trong các ngành Công nghệ thông tin – Viễn thông, Ngân hàng, Năng lượng/ Năng lượng tái tạo & Dầu khí.