Product Owner là ai?

Có rất nhiều sự nhầm lẫn giữa Business Analyst (BA) và Product Owner (PO). Liệu bạn có biết sự khác biệt giữa hai vị trí này là gì không? Hãy cùng khám phá với Mytour!

Business Analyst (BA) là người phân tích và đánh giá quy trình kinh doanh của công ty để đề xuất giải pháp cụ thể. Họ làm việc trực tiếp với khách hàng để thu thập ý kiến, sau đó chuyển thông tin đó cho team nội bộ để xử lý. Ngoài ra, BA còn viết và quản lý tài liệu kỹ thuật.

BA giống như kiến trúc sư, tạo ra bản vẽ phần mềm và sau đó các thành viên khác thực hiện bản vẽ đó. 

Trách nhiệm của một Business Analyst 

Nhiệm vụ chính của Business Analyst (BA) là phân tích và đánh giá toàn bộ quy trình kinh doanh của công ty để tìm ra những vấn đề cần cải thiện, sau đó đề xuất giải pháp cụ thể. BA có thể làm việc trực tiếp với khách hàng để thu thập ý kiến, sau đó chuyển thông tin đó cho đội ngũ nội bộ để xử lý. Ngoài ra, BA còn viết và quản lý tài liệu kỹ thuật.

Theo chia sẻ từ anh Nguyễn Đức Đông Hiếu, Product Owner tại Chợ Tốt, Product Owner (PO) là 'người sở hữu sản phẩm'. Nhiệm vụ của họ là giải quyết các vấn đề của người dùng cuối, từ đó vận hành và cải tiến sản phẩm để đạt được mục tiêu kinh doanh của công ty.

Dù ở công ty sản phẩm hoặc công ty outsourcing, Product Owner đều là nhân tố quan trọng nhất quyết định đến tính năng của sản phẩm. Họ cần có tầm nhìn dài hạn, hiểu rõ về sản phẩm và luôn đặt mình vào vị trí của người dùng cuối trước khi đưa ra quyết định.

Vai trò của một Project Owners

• Bắt đầu
• Lập kế hoạch
• Thực hiện
• Giám sát và kiểm soát
• Hoàn thành

Trên thực tế, không phải là 5 bước, mà thực ra đó là những quy trình mà các nhà quản lý dự án phải liên tục thực hiện trong toàn bộ vòng đời của dự án.

Vậy hai vị trí này khác nhau như thế nào?

Về bản chất của công ty

Thường thì BA làm việc tại các công ty dịch vụ ngoài (outsourcing), trong khi PO làm việc tại các công ty sản phẩm. 

Các công ty dịch vụ ngoài thường phải tìm kiếm dự án, càng nhiều càng tốt. Mỗi dự án đều khác nhau, mỗi dự án đều là một khách hàng (người trả tiền cho công ty để thực hiện dự án mà họ mong muốn như phần mềm kế toán, phần mềm quản lý bán hàng, ERP, v.v.). Sau khi hoàn thành, sản phẩm có thể sử dụng bởi khách hàng nội bộ (như bệnh viện hoặc ngân hàng thuê công ty dịch vụ ngoài để phát triển phần mềm cho họ) hoặc công ty có thể tiếp tục bán sản phẩm này cho nhiều khách hàng khác.

Về sản phẩm, PO làm việc cho công ty sản xuất sản phẩm.

Một công ty sản phẩm có thể có một hoặc nhiều sản phẩm (ví dụ như Grab có Grab car, Grab bike, Grab food, v.v.), và một PO có thể quản lý một hoặc nhiều sản phẩm tùy thuộc vào yêu cầu của công ty.

Hiểu thị trường

Điều quan trọng của PO là hiểu rõ thị trường mà sản phẩm phục vụ, người dùng là ai, yêu cầu của thị trường là gì, cần những tính năng gì, và đối thủ cạnh tranh là ai. Mục tiêu cuối cùng của PO là đảm bảo sản phẩm đáp ứng được nhu cầu của thị trường và mang về lợi nhuận cho công ty.

Trong khi đó, BA quan tâm đến khách hàng của mình, hiểu rõ họ là ai và họ muốn gì. BA có khả năng phân tích sâu hơn về lý do tại sao khách hàng muốn điều đó, và từ đó có thể đưa ra các giải pháp tốt hơn cho họ.

Đạt tiêu chuẩn hoàn tất (Definition of DONE)

Đối với BA, một sản phẩm được coi là hoàn thành khi BA đã kiểm thử, thực hiện demo cho khách hàng, khách hàng cảm thấy hài lòng, và sản phẩm được phát hành lên môi trường sản xuất.

PO đảm nhận vai trò quan trọng sau khi sản phẩm được phát hành. PO cần theo dõi kết quả sâu sắc sau khi sản phẩm ra mắt, bao gồm số lượng người sử dụng, tỷ lệ từ bỏ tại các giai đoạn, tỷ lệ chấp nhận sử dụng, v.v. PO và nhóm của họ phải liên tục giám sát các con số này và hiểu rõ nguyên nhân nếu có sự cố xảy ra, sau đó điều chỉnh tính năng để cải thiện. Họ cũng phải xem xét chiến lược ra mắt sản phẩm (Go to Market Strategy), cách thức quảng bá tính năng để người dùng biết về sản phẩm.

Phạm vi

Tương tự như BA, PO cũng quản lý danh sách các tính năng, backlog, và lộ trình phát triển. Tuy nhiên, khác biệt ở chỗ nếu PO phát hiện ra một nhu cầu mới trong quá trình theo dõi sản phẩm (ví dụ: khách hàng cần tính năng ghi nhớ tài khoản ngân hàng), nhiệm vụ của họ là ghi chú lại trong backlog để xem xét việc triển khai tính năng đó.

Trong khi đó, BA tập trung vào việc đảm bảo rằng sản phẩm đáp ứng đúng yêu cầu của khách hàng. Nếu có yêu cầu bổ sung tính năng, BA phải tham khảo ý kiến của khách hàng trước khi triển khai.

Hy vọng từ góc nhìn của những người làm trong ngành, bạn đã hiểu một phần nào đó về các đặc điểm của hai nghề Business Analyst (BA) và Product Owner (PO). Hãy nhớ rằng không có 'nghề nào xịn hơn' mà chỉ có cách bạn thực hiện công việc để nổi bật hơn. Chúc bạn thành công.