Thành cổ Sơn Tây từ lâu đã ghi dấu trong lòng người Việt bằng những bài thơ hùng vĩ về lịch sử dân tộc: “Thành Sơn cổ kính lừng danh – Vọng cung Võ miếu tường thành hiên ngang”. Là một trong những thành trì lớn nhất vẫn còn tồn tại ở Hà Nội, Thành cổ Sơn Tây thu hút du khách đến tham quan và khám phá vẻ đẹp kiến trúc và lịch sử đặc biệt của nó. Hãy cùng VNTRIP.VN tìm hiểu thêm về điểm đến nổi tiếng Thành cổ Sơn Tây - một phần không thể thiếu của Hà Nội!
Đến Thành cổ Sơn Tây bằng cách nào?

Thành cổ Sơn Tây (hình ảnh chỉ mang tính chất minh họa)
Nằm tại phường Lê Lợi, thị xã Sơn Tây, Thành cổ Sơn Tây không quá xa trung tâm thành phố Hà Nội. Du khách có thể dễ dàng di chuyển bằng xe khách, ô tô, xe bus hoặc xe máy để đến đây. Nếu đi bằng xe bus, bạn có thể chọn xe số 70, 71 hoặc 77. Đối với những người trẻ thích khám phá du lịch, việc đi xe máy là sự lựa chọn tốt nhất cho chuyến đi ngắn này. Lái xe theo tuyến quốc lộ 32, đi thẳng khoảng 42 cây số từ thị xã Sơn Tây là bạn đã có thể nhìn thấy Thành cổ Sơn Tây. Bạn có thể tận hưởng vẻ đẹp cổ kính của thành trong một ngày.
Xuất xứ lịch sử
Thành cổ Sơn Tây là một dấu ấn lịch sử quan trọng của cuộc chiến chống lại quân xâm lược nước ngoài trong thời cha ông chúng ta. Được xây dựng vào đời vua Minh Mạng lần thứ 3 vào năm 1822, Thành cổ Sơn Tây là một trong những chứng tích lịch sử duy nhất và lớn nhất được xây bằng đá ong với tổng diện tích rộng 16 hecta. Thành cổ Sơn Tây từng là trung tâm của vùng Tam tuyên bao gồm ba tỉnh Sơn Tây, Hưng Hóa và Tuyên Quang trong thời kỳ nhà Nguyễn.

Thành Sơn Tây thế kỷ 19 (ảnh sưu tầm)
Trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp đầy gian khổ và gay go, Thành cổ Sơn Tây đã phải lòng vòng vào ngày 16 tháng 12 năm 1883. Khi cuộc kháng chiến kết thúc, dân tộc chúng ta đã giành được độc lập tự do. Thành cổ Sơn Tây đã trở thành nơi thường xuyên tổ chức cuộc họp của Chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Năm 1994, thành cổ này đã được Bộ Văn hóa công nhận là di tích lịch sử và kiến trúc Việt Nam.
Kiến trúc của Thành cổ Sơn Tây
Nằm ở xa xôi thị trấn thủ đô đang tấp nập, Thành cổ Sơn Tây tỏa sáng giữa khung cảnh núi non vĩ đại, đậm chất thi ca, để đánh thức cảm xúc của người đến thăm. Không chỉ là ngôi nhà của lịch sử đất nước, thành cổ còn gây ấn tượng với du khách bởi vẻ đẹp uy nghi, quý phái, và sự độc đáo, tinh tế trong kiến trúc cổ.

Cổng vào Thành cổ Sơn Tây (ảnh sưu tầm)
Theo sách sử ghi chép, Thành cổ Sơn Tây có chu vi là 326 trượng 7 thước, tương đương 1306,8 mét. Chu vi môi nước bao quanh thành là 448 trượng (1792 mét), rộng 26,8m và sâu 4m. Bức tường thành cao 1 trượng 1 thước (4,4m). Ngay từ xa, du khách đã bị ám ảnh bởi không gian rộng lớn của thành cổ, nổi bật giữa cảnh đẹp tự nhiên hùng vĩ.

Một phần tường thành cổ Sơn Tây (ảnh sưu tầm)
Cách sông Hồng khoảng 2 km, thành được xây dựng theo lối kiến trúc Vauban. Thiết kế hình vuông có cạnh 500m, tường cao 5m, bao quanh có hào nước rộng 20m, có con đường đá phân chia hào và tường thành. Du khách có thể thích thú khám phá trên mỗi bức tường đều có họa tiết hình bán nguyệt đường kính 30m với nhiều lỗ châu mai tinh tế. Đó chính là điểm quan sát và ngắm bắn của lính bảo vệ thành mỗi khi có kẻ thù xâm phạm. Mỗi bức tường cùng lỗ châu mai cũng là nơi trú ẩn thông thường của quân đội dùng để theo dõi mọi động thái của kẻ thù.

Hào nước bao quanh thành (ảnh sưu tầm)
Thành có bốn cửa chính hướng về Đông, Tây, Nam, Bắc: cửa Tả, cửa Hữu, cửa Tiền và cửa Hậu. Cửa Tả ra phố Phùng Khắc Khoan (chợ Nghệ cũ), cửa Hữu ra phố Trần Hưng Đạo. Cửa Tiền hướng ra phố Quang Trung, cửa Hậu nhìn thẳng sông Hồng. Thành bao gồm trục chính và thành ngoài. Trục chính từ cửa Tiền đến cửa Hậu, tạo thành một thành trì vững chắc, có vị trí thuận lợi để quan sát bốn phương tám hướng. Cửa Tiền và cửa Hậu có hào nước bao quanh, có con đường voi nối hai cửa. Thành ngoài còn được gọi là La thành, đắp bằng đất hình ngũ giác, có nhiều lũy tre thẳng tắp bao bọc.
Bên trong thành chính có kỳ đài to lớn hình tháp 8 cạnh, cao 18 mét, nhiều ô cửa sổ nhỏ để ánh nắng mặt trời chiếu vào mỗi sớm. Kỳ đài là tháp canh và cột cờ của thành trì, là địa điểm quan sát cao nhất của lính An Nam. Bên trong tháp là cầu thang đá xoắn ốc với 50 bậc đá dài. Năm 1940, đỉnh tháp lắp hệ thống âm thanh báo giờ hoặc thông báo tình hình khi có sự cố xảy ra. Dưới chân tháp là hai giếng nước lớn, trong suốt, tô điểm cho không gian thêm yên bình và lãng mạn.

Kỳ đài bên trong thành Sơn Tây (ảnh sưu tầm)
Công trình kiến trúc nổi bật nhất trong thành phải kể đến Điện Kính Thiên và cổng Vọng Cung (Đoan Môn cổ). Đây là khu vực nghỉ ngơi và đi lại của nhà vua trong các ngày lễ tế, lễ bái long trọng, uy nghiêm. Ngoài các chiến lũy với hệ thống thông hào, lũy tre xanh, thành còn ba khẩu đại bác ở 3 mặt tiền phục vụ cho mục đích tấn công và phòng thủ, bảo vệ nhà vua và thành trì. Bên trong có đầy đủ lương thực, súng đạn, thuốc men ở mỗi dinh thự và doanh trại, phục vụ cho cuộc kháng chiến gian nan của dân tộc. Với quy mô và vị trí địa lý đặc địa, thành cổ hiện lên là một thành trì vững chắc, tráng lệ, từng được gọi là nơi phòng thủ vĩ đại nhất trong lịch sử nước nhà.

Điện Kính Thiên (ảnh sưu tầm)
Sau gần 200 năm, Thành cổ Sơn Tây đã phần lớn bị hư hại. Những di sản còn lại chủ yếu là tường thành, cổng thành, giếng nước, khẩu súng thần công và một số chi tiết trong Vọng cung, Điện Kính Thiên… Mặc dù vậy, Thành cổ Sơn Tây vẫn giữ vẻ đẹp tráng lệ, cuốn hút lòng người. Đừng quên ghé thăm di tích lịch sử nổi tiếng của dân tộc trong những ngày nghỉ lễ nhé.
- Tìm hiểu đầy đủ về di tích Cổ Loa du lịch từ A đến Z
- Khám phá kinh nghiệm tham quan di tích Hoàng thành Thăng Long
- 12 địa điểm du lịch gần Hà Nội lý tưởng cho chuyến trốn tránh cuối tuần