Buzz
Tiếp tục loạt bài về những điều cần nhớ khi nâng cấp phần cứng máy tính. Bài viết này sẽ tập trung vào các điểm cần chú ý khi nâng cấp card đồ họa.
Trong những bài trước, chúng ta đã thảo luận về các vấn đề quan trọng khi nâng cấp các phần cứng cơ bản của máy tính như CPU và Mainboard. Bây giờ, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu thêm về các vấn đề cần lưu ý khi muốn nâng cấp card đồ họa.
Lựa chọn card đồ họa phù hợp nhất
Để chọn cho mình một card đồ họa phù hợp, bạn cần xem xét tốc độ của các thành phần khác trong máy như CPU và RAM. Không nên chọn card quá mạnh so với các thành phần khác vì điều này có thể gây ra hiện tượng nghẽn cổ chai.
Nâng cấp máy tính không chỉ là việc chọn những linh kiện mạnh mẽ nhất. Các linh kiện cơ bản phải có tốc độ tương đương để máy hoạt động hiệu quả.
Trên card đồ họa, hai thành phần quan trọng nhất là nhân xử lý đồ họa (core) và RAM. Nhân xử lý đồ họa tương tự như CPU và RAM dành cho card đồ họa giúp máy hoạt động mạnh mẽ hơn.
Tốc độ xử lý của một card đồ họa phụ thuộc vào khả năng xử lý của core và khả năng truyền dữ liệu của RAM. Nếu chỉ chú ý đến việc lựa chọn loại chip đồ họa nào có khả năng xử lý tốt, nhưng khả năng truyền dữ liệu qua lại giữa RAM của card đồ họa tới chip xử lý lại không đáp ứng kịp lượng dữ liệu mà chip xử lý được thì hiện tượng nghẽn cổ chai có thể xảy ra ngay trên card đồ họa.
Tốc độ truyền tải của RAM trên card đồ họa (hay VRAM) phụ thuộc vào loại RAM và băng thông của RAM. Hiện nay trên thị trường card đồ họa có khá nhiều loại RAM nhưng chủ yếu vẫn là 3 loại GDDR2, GDDR3 và GDDR5. Các loại card trung cấp thường sử dụng 2 loại 2 và 3, còn loại 5 thì thường được dùng cho các loại card cao cấp.
Do tốc độ truyền tải không chỉ phụ thuộc vào loại RAM nên không phải cứ chiếc card nào sử dụng GDDR5 là sẽ cho tốc độ tốt hơn GDDR3. Bởi nếu loại RAM tốt cho tốc độ xử lý cao nhưng băng thông dành cho card đồ họa lại thấp thì lượng dữ liệu truyền tải cũng không cao (băng thông ở đây chính là các chỉ số 64-bit, 128-bit hay 256-bit trên card đồ họa).
Một thành viên của diễn đàn VOZ cũng đã đưa ra 1 phép so sánh khá hài hước nhưng khá đúng. Đó là nếu coi loại RAM là loại xe mà bạn chạy thì băng thông chính là đường dành cho xe đi. Nếu sử dụng RAM có tốc độ cao mà cho chạy trên băng thông hẹp thì cũng giống như mang siêu xe chạy trên đường làng. Và ngược lại nếu mang RAM có tốc độ chậm như GDDR2 chạy trên một card có băng thông tới 256 bit thì cũng không khác mang xe đạp để chạy trên đường quốc lộ.
Vấn đề tốc độ tối ưu của card đồ họa vẫn còn liên quan đến 1 thiết bị nữa đó là Mainboard. Nếu cổng PCI-express trên main có tốc độ không đủ đáp ứng tốc độ xử lý của card đồ họa thì card đó có tốc độ cao tới đâu cũng vẫn không thể vượt qua giới hạn về tốc độ của khe cắm PCI-express. Nhưng cũng thật may mắn là hiện nay hầu hết các mainboard đời mới đều đã sử dụng chuẩn PCI-express 2.0 cho tốc độ truyền tải dữ liệu lên tới 5Gb/s, đồng thời các khe cắm này vẫn sử dụng chung 1 loại cổng vật lý với khe PCI-express 1.1 cũ nên các loại card hỗ trợ PCI-express đời cũ vẫn có thể sử dụng trên các mainboard mới bình thường.
Khi nâng cấp card đồ họa lên dòng cao cấp hơn cũng sẽ dẫn đến việc lượng điện tiêu thụ của máy tăng lên đặc biệt là khi bạn nâng từ card đồ họa tích hợp lên card đồ họa rời. Lượng điện tiêu thụ trên các card đồ họa rời thường rất cao so với các thiết bị khác trên máy tính và thậm chí có 1 số dòng card tầm trung tiêu thụ điện bằng gần như tất cả các thiết bị còn lại trên máy tính cộng lại.
Vì vậy nếu như muốn chọn được 1 card đồ họa tốt nhất cho dàn máy của mình thì bạn cần đảm bảo công suất của bộ nguồn hiện tại đang ở mức thừa thãi. Đối với những dòng card tầm trung như các dòng HD 4800, HD5800 hay thậm chí là cả dòng HD6800 trở xuống thì chỉ cần 1 chiếc nguồn công suất thực cỡ 500 W là đủ (các card đời cao càng tiết kiệm điện hơn). Còn với các dạng card 2 nhân đồ họa thì bạn sẽ cần loại nguồn cao cấp hơn nữa nếu muốn sử dụng hết công suất của chúng.
Hướng dẫn lắp ráp card đồ họa
Trong bài viết trước, chúng ta đã tìm hiểu về quy trình chọn mua card đồ họa và sau khi đã chọn được loại phù hợp, chúng ta sẽ tiến hành lắp đặt chúng.
Tương tự như việc thay thế phần cứng khác, bước đầu tiên bạn cần thực hiện là rút toàn bộ dây nối từ thùng máy và loại bỏ tĩnh điện từ tụ và các linh kiện khác bằng vòng khử tĩnh điện, sau đó đặt thùng máy dưới ánh đèn.
Mở nắp thùng máy ở phía trái và tháo vít giữ card đồ họa cũ. Trên khe cắm của card sẽ có một lẫy nhựa giữ card, bạn cần kéo lẫy này ra trước khi có thể rút card đồ họa cũ ra khỏi khe cắm. Nếu card đồ họa cũ của bạn có các đầu cấp điện phụ, hãy tháo chúng ra trước.
Nếu bạn chưa từng sử dụng card đồ họa rời trước đây, bạn cần phải mở vị trí đặt card đồ họa. Vị trí này thực tế là một miếng thép chắn bụi và côn trùng, bạn có thể sử dụng tuốc nơ vít để đẩy nó ra và bẻ gãy tấm chắn này. Hầu hết các card đời mới sẽ chiếm đến 2 ô (1 ô cho các chân cắm và 1 ô dành cho tản nhiệt), vì vậy bạn cần mở đủ số ô cần thiết. Nếu bẻ quá mức, bạn có thể sử dụng băng dính để bịt những lỗ trống không sử dụng để đề phòng côn trùng xâm nhập vào thùng máy.
Không áp dụng với một số thùng máy cao cấp có thể tháo và lắp lại tấm chắn.
Để tránh các mạch điện tiếp xúc với mồ hôi tay gây ra các phản ứng hóa học có hại, tốt nhất là không nên tiếp xúc với các thiết bị phần cứng bằng tay trần. Hãy đeo đôi găng tay để bảo vệ.
Sau khi tháo card cũ khỏi khe PCI-express, hãy lau chùi sạch sẽ phần khe cắm trước khi cắm card mới vào. Sau đó, hãy vặn chặt vít cố định card đồ họa để đảm bảo rằng nó được cố định chắc chắn vì card đồ họa ngày nay có khối lượng không nhẹ, và thường xuyên hoạt động trong tư thế nằm ngang.
Cuối cùng, hãy cắm lại tất cả các đầu cấp điện phụ trên card. Thường thì trong hộp đựng card, nhà sản xuất sẽ cung cấp đầu chuyển từ đầu cấp điện dẹt 4 chân sang đầu 6 chân (hoặc 8 chân tùy loại card) để phục vụ cho các nguồn cũ không có đủ đầu cấp điện cho card.
Bây giờ bạn đã hoàn tất việc lắp đặt card đồ họa mới. Lưu ý rằng nếu trước đó bạn sử dụng card đồ họa tích hợp trên main, sau khi lắp card đồ họa rời, bạn cần cắm dây tín hiệu lên màn hình vào đầu VGA hoặc DVI của card mới thay vì cắm vào đầu VGA trên main như trước.
Sau khi lắp card đồ họa mới, bạn hãy khởi động máy và cài đặt driver có sẵn trên đĩa cài đi kèm card. Tuy nhiên, tốt nhất là bạn nên tải driver mới nhất từ trang chủ để tránh gặp phải các lỗi khó chịu do sử dụng driver cũ (đặc biệt quan trọng nếu bạn sử dụng card của ATI).
