Buzz
Vải spandex, một ngôi sao sáng trong ngành may mặc, là loại sợi nhân tạo linh hoạt và đàn hồi. Hãy khám phá về vải spandex, từ đặc tính đến cách sản xuất và ứng dụng đa dạng trong cuộc sống.
Khám phá về Vải Spandex
Vải Spandex, hay còn được biết đến với các tên gọi khác như Lycra, Elastane, là loại vải không những có độ đàn hồi cao mà còn bền và không nhăn. Được ví như 'siêu nhân' của ngành may mặc, vải Spandex thực sự là điều đặc biệt với khả năng kéo dãn độc đáo.
Spandex hình thành từ chuỗi polyme polyurethane, tạo ra vải linh hoạt thông qua quá trình phản ứng độc đáo với polyester và diisocyanate. Qua quá trình kéo khô, chất polyme biến thành sợi, tạo nên vải Spandex độc đáo ngày nay.
Trong ngành may mặc, sản phẩm 100% Spandex có giá cao, vì vậy, nhà sản xuất phối trộn Spandex với sợi khác để giảm chi phí và khắc phục nhược điểm của Spandex.
Lịch sử và phát triển của vải Spandex
Sau Thế chiến thứ hai, ý tưởng về Spandex xuất hiện với mục đích tạo chất liệu tổng hợp đàn hồi thay thế cao su. Farben Fabriken Bayer là người đầu tiên phát minh ra sợi này, tuy nhiên, chỉ ở giai đoạn thử nghiệm.
Năm 1959, Viện nghiên cứu DuPont (Waynesboro) ra mắt sợi Spandex cuối cùng, lúc đó được gọi là sợi Lycra. Đến 1962, Spandex trở nên phổ biến, sử dụng rộng rãi trong may mặc, đồ thể thao, chăn ga gối và nội thất.
Tại mỗi vùng lãnh thổ, sợi Spandex này có tên gọi khác nhau:
Quy trình sản xuất vải Spandex
Đã hiểu về Spandex và nguồn gốc. Quy trình sản xuất vải Spandex phức tạp, đòi hỏi nhiều công sức và thời gian.
1. Khởi đầu: Tạo prepolymer
Trong bước này, ta hòa quy chất monomer diisocyanate với glycol theo tỷ lệ 2:1. Hỗn hợp phản ứng tạo nên chất prepolymer.
2. Bước Tiếp Theo: Duy trì dung dịch kéo sợi
Sau khi thu được chất prepolymer, nhà sản xuất kết hợp nó với diamine tỷ lệ 1:1 (một phản ứng mở rộng chuỗi). Hợp chất dung dịch hình thành và sử dụng dung môi (DMAc) để pha loãng. Cuối cùng, tạo ra dung dịch kéo sợi.
3. Bước Kế Tiếp: Quay sợi
Bơm dung dịch kéo sợi từ bước trước vào máy quay sợi hình trụ để tạo ra sợi Spandex. Trong quá trình quay, sợi được gia nhiệt bằng khí nitơ và dung môi hóa học để polymer lỏng phản ứng hóa học, sau đó hình thành các sợi rắn.
4. Tiến Xuống: Tạo sợi Spandex
Khi quá trình quay sợi kết thúc, thu được sợi Spandex dạng rắn. Tập hợp chúng lại để tạo ra sợi Spandex thành phẩm với độ dày mong muốn. Mỗi sợi Spandex thành phẩm bao gồm nhiều sợi nhỏ, riêng biệt.
5. Bước Năm: Điều Trị Sợi Spandex
Để giữ sợi Spandex không gắn kết với nhau, chúng ta cần sử dụng chất Magnesi Stearat hoặc một loại polyme khác. Sau đó, chuyển các sợi Spandex qua con lăn, điều này giúp chúng được dệt thành vải khi đi qua ống chỉ.
6. Bước Sáu: Kiểm Tra Chất Lượng
Ở bước này, chúng ta tiến hành kiểm tra kích thước theo tiêu chuẩn và đánh giá khả năng co giãn của vải để đảm bảo chất lượng sản phẩm. Sau đó, đưa vải Spandex chất lượng ra thị trường và ứng dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau.
Các Loại Vải Sợi Spandex Đang Thịnh Hành
Ngày nay, trên thị trường xuất hiện 3 loại vải sợi Spandex phổ biến là vải Cotton Spandex, Polyester Spandex và vải Len Spandex.
1. Vải Cotton Spandex
Cotton Spandex là gì? Loại vải này được tạo ra bằng cách kết hợp sợi Spandex và cotton. Nó kế thừa những ưu điểm nổi bật của cả vải cotton và Spandex: độ co giãn tốt, nhẹ, mềm mại và khả năng thấm hút cao.
Ngoài ra, loại vải này không chỉ giữ sạch mà còn có khả năng chống bám bụi, dễ vệ sinh. Chính vì vậy, chúng trở nên phổ biến trong việc sản xuất đồ thể thao, đồ leo núi, váy, áo thun công sở...
2. Chất Liệu Vải Polyester Spandex
Polyester Spandex là gì? Đây là loại vải kết hợp giữa Spandex và Polyester. Vải Polyester Spandex sở hữu những ưu điểm nổi bật như độ co giãn tốt, thoáng khí và tính thẩm mỹ cao. Do đó, chúng thường được sử dụng trong việc sản xuất váy, áo phông hay đồ dự tiệc.
3. Vải Len Spandex
Đây là loại vải kết hợp giữa sợi len và Spandex, nổi bật với độ đàn hồi, co giãn và độ bền tốt. Loại vải này thường được ưa chuộng để thiết kế trang phục mùa đông và đồng phục đội nhóm/gia đình.
Ưu và Nhược Điểm của Chất Liệu Vải Spandex
Chất liệu Spandex đang rất phổ biến và được ưa chuộng trên thị trường ngày nay. Loại vải này mang lại nhiều ưu điểm và có tính ứng dụng cao, tuy nhiên cũng tồn tại một số hạn chế. Hãy cùng tìm hiểu chi tiết về ưu nhược điểm của Spandex ngay sau đây.
1. Ưu Điểm
– Đàn hồi và co giãn xuất sắc: Spandex là loại vải có khả năng đàn hồi và co giãn vượt trội, chịu được lực kéo gấp 5 lần mà không bị déo, rơi hình.
– Mềm nhẹ và bền bỉ: Chất liệu Spandex nhẹ nhàng, mềm mại, không xù lông, không thô cứng sau nhiều lần sử dụng và có khả năng chống mài mòn tốt.
– Chống tĩnh điện hiệu quả: Vải Spandex có khả năng chống tĩnh điện, không bám vào cơ thể, mang lại cảm giác thoải mái khi mặc trong mùa đông.
– Duyệt da tốt: Là một chất liệu mềm mại, Spandex ít gây kích ứng cho da, an toàn cho làn da của bạn.
2. Nhược điểm
– Khả năng thấm hút yếu: Vải Spandex thường gây cảm giác nóng và bí bách do khả năng thấm hút mồ hôi và nước không cao.
– Dễ bị ăn mòn khi tiếp xúc với chất tẩy: Vải Spandex có thể nhanh chóng hư hại nếu tiếp xúc với chất tẩy rửa, đặc biệt là chất có độ pH cao.
– Dễ bị ố vàng sau thời gian sử dụng: Nếu không được vệ sinh và bảo quản đúng cách, sản phẩm từ vải Spandex có thể dễ bị ố vàng sau một khoảng thời gian sử dụng.
– Khả năng chịu đựng nhiệt độ cao không lý tưởng: Nếu Spandex phải đối mặt với môi trường nhiệt độ cao, khả năng bị nhăn nheo hoặc trở nên dễ dàng chảy ra sẽ tăng lên...
– Tác động tiêu cực đến môi trường: Spandex, là một loại vải tổng hợp, điều này làm cho việc phân hủy tự nhiên trở nên khó khăn và khả năng tái chế của nó giới hạn.
Ứng dụng đặc biệt của vải Spandex trong cuộc sống
Ngày nay, vải Spandex không chỉ phổ biến mà còn rộng rãi sử dụng trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta. Cụ thể như:
– Chế tạo đồ tắm, đồ lót, đồ thể thao, đồ bơi, skinny jeans, và quần trượt tuyết sành điệu.
– Tạo ra các mẫu quần ôm sát cho người chơi thể thao như chèo thuyền, đạp xe…
– Sáng tạo găng tay, gối vi sinh; làm niềng răng chỉnh nha, vỏ bọc ghế, chăn ga gối, và thắt lưng khiêu vũ.
Cách bảo quản và vệ sinh sản phẩm từ vải sợi Spandex
Để bảo quản sản phẩm làm từ vải sợi Spandex lâu bền, hạn chế mòn, bạn cần chú ý đến những điểm sau đây:
– Hãy giặt thủ công bằng chất tẩy nhẹ và nước ấm cho các sản phẩm Spandex. Trong trường hợp phải giặt máy, tránh sử dụng chế độ vắt.
– Phơi sản phẩm ở nơi thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp và không sử dụng máy sấy.
– Hạn chế việc ủi và nếu cần thiết, chỉ nên ủi nhanh mặt trái ở nhiệt độ thấp.
Tác giả: Dũng Nguyễn
Từ khóa: Khám phá về Spandex - Phân loại, đặc tính và ứng dụng của vải Spandex
