Tìm hiểu về UEFI: Sự thay đổi Đột phá

Buzz

Đọc tóm tắt

- BIOS và UEFI là hai hệ thống Firmware quan trọng trên máy tính cá nhân.
- BIOS là hệ thống cũ, hoạt động ở mức thấp, có hạn chế về khả năng và dung lượng.
- UEFI là hệ thống mới, phát triển từ BIOS, mang lại nhiều cải tiến vượt trội.
- UEFI hỗ trợ 32-bit và 64-bit, không giới hạn về dung lượng và khả năng khởi động.
- UEFI cung cấp nhiều tính năng mở rộng, hỗ trợ các phần mềm và ứng dụng mới.
- Sự chuyển đổi từ BIOS sang UEFI đang ngày càng phổ biến và được ưa chuộng bởi các nhà sản xuất máy tính.

Có lẽ nhiều người chỉ biết đến BIOS trên máy tính cá nhân của họ, nhưng UEFI đã bắt đầu thay thế nó với những cải tiến đáng kể. Hãy cùng khám phá UEFI là gì và những đặc điểm nổi bật so với BIOS trong bài viết dưới đây.

UEFI và BIOS: Đỉnh cao công nghệ Firmware

Trước khi đàm phán về UEFI và BIOS, hãy tìm hiểu những điểm cơ bản quan trọng của BIOS truyền thống.

BIOS: Hệ Thống Chủ Đạo của Máy Tính

BIOS, hoặc còn được biết đến với tên gọi là Basic Input/Output System, là một phần mềm hoạt động ở mức thấp. Nó tồn tại trong chip Firmware trên bo mạch chủ của máy tính. Các dòng laptop khác nhau sẽ có cách vào BIOS khác nhau, thường sử dụng các phím tắt như F12 trên laptop Dell.

Khi máy tính khởi động, nhiệm vụ của BIOS là kích thích các bộ phận khác trên hệ thống và đảm bảo chúng hoạt động đúng chức năng. Sau đó, BIOS chuyển quyền kiểm soát cho hệ điều hành hoặc Boot Loader.

Trong quá khứ, các máy tính đã sử dụng nhiều phương thức khác nhau để thực hiện điều này. Thời gian đã chứng kiến sự trở nên chuẩn mực với IBM 5150, sử dụng bộ vi xử lý Intel 8088 16-bit và BIOS 16-bit với không gian địa chỉ lên tới 1MB.

IBM 5150 đã áp dụng MBR (Master Boot Record) để xác định bảng phân vùng của máy tính, thông báo vị trí chính xác của hệ điều hành đến BIOS.

POST (Power-On Self-Test) là một quy trình do BIOS quản lý. Đây là tính năng kiểm tra tự động để đảm bảo tính hợp lệ và chuẩn của các thành phần trên máy tính. Mọi sự cố sẽ được hiển thị trên màn hình hoặc thông báo bằng loạt tiếng bíp đặc trưng.

Viết tắt CMOS xuất hiện khá thường xuyên. Đây là một con chip nhớ dùng để lưu trữ thông tin của BIOS. Tuy nhiên, ngày nay, bo mạch chủ không còn sử dụng công nghệ CMOS nữa mà đã chuyển sang bộ nhớ Flash (EEPROM), giúp cải thiện độ chính xác.

UEFI là gì? Nó đem đến những đổi mới gì so với BIOS?

Tổng quát, đó là một hệ thống tốt. BIOS cung cấp giao diện để bạn có thể bật hoặc tắt từng phần riêng lẻ và tùy chọn phần cứng. Tuy nhiên, với sự phát triển của công nghệ, BIOS đã trở nên 'lạc hậu' so với phần cứng mới đang ngày càng được phát triển. Để 'bù đắp' cho những hạn chế của BIOS, các tiện ích mở rộng đã được phát triển.

Một ví dụ điển hình là Advanced Configuration and Power Interface, hay còn được gọi là ACPI, được thiết kế để hỗ trợ cấu hình thiết bị và các chức năng quản lý nguồn tiên tiến. Theo thời gian, nó trở nên không còn phù hợp với những hạn chế cần thiết của các hệ thống mới.

Người kế nhiệm: UEFI

Unified Extensible Firmware Interface hay UEFI được phát triển bởi Intel để vượt qua những hạn chế của BIOS khi sử dụng trong máy chủ Itanium 64-bit. Ban đầu, UEFI có tên là Intel Boot Initiative.

Để so sánh UEFI và BIOS, UEFI mang lại nhiều thay đổi quan trọng trong môi trường Pre-Boot

Hiển thị

So sánh giữa UEFI và BIOS

Bạn có thể thấy nó dễ sử dụng, tương thích với chuột và có nhiều tiềm năng.

MSI đặt tên nó là 'EFI Click BIOS'.

16-bit và 64-bit

Trong khi BIOS chỉ giới hạn xử lý 16-bit và địa chỉ bộ nhớ 1MB, UEFI không có hạn chế này. UEFI hỗ trợ cả 32-bit và 64-bit, cho phép sử dụng nhiều RAM hơn để xử lý các quy trình phức tạp. Nó cũng có cấu trúc riêng biệt và cung cấp driver cho các bộ phận độc lập với loại CPU bạn đang sử dụng.

Quá trình Khởi động

MBR hạn chế 4 phân vùng chính mỗi đĩa và ổ khởi động có kích thước giới hạn là 2.2TB. Trái lại, UEFI sử dụng Bảng phân vùng GUID, sử dụng Globally Unique ID để xác định các phân vùng và cho phép khởi động ổ cứng lên đến 9.4 ZB.

TeraByte = 1024GB , ZetaByte = 1024x1024x1024 GB .

Không chỉ dừng lại ở đó, UEFI còn mở rộng các lựa chọn khởi động, không ràng buộc với hệ thống file cụ thể và có khả năng khởi động mạng mạnh mẽ. Boot Loader của hệ điều hành cũng có thể phục vụ như là những phần mở rộng của UEFI.

Mở Rộng Chức Năng

UEFI vẫn hỗ trợ các phần mở rộng cũ như ACPI mà không phụ thuộc vào môi trường 16-bit. Tiếng bíp báo lỗi đã trở nên lỗi thời và các phần mở rộng trong UEFI có khả năng kiểm tra các bộ phận một cách hiệu quả hơn. Đồng thời, các phân vùng hỗ trợ UEFI trên ổ đĩa cứng cho phép các nhà sản xuất tích hợp nhiều chức năng mới. Ví dụ, hệ điều hành Instant-On Splashtop của Asus hoạt động tốt với UEFI, mang lại thời gian khởi động hiệu quả hơn và tải ứng dụng nhanh chóng.

Chuyển Đổi Từ BIOS Sang UEFI

UEFI là gì? Nó khác biệt như thế nào so với BIOS?

Mặc dù không phải mọi thứ đều hoàn hảo, UEFI hoạt động ở mức độ tương đương với BIOS. Do đó, các nhà sản xuất đang ngày càng ưa chuộng sử dụng UEFI trên các bo mạch chủ.

Những nhà sản xuất có thể tận dụng các phần mở rộng cũ trên hệ thống mới cho đến khi các phiên bản mới có thể tiếp quản, trong khi những phiên bản cũ vẫn có thể sử dụng cho các giải pháp tạm thời. Trong những năm gần đây, sự chuyển đổi từ BIOS sang UEFI đã gia tăng đáng kể.

Hiện nay, việc tạo USB cài đặt Windows 10 dễ dàng hơn, tuy nhiên, cách tạo USB cài đặt Windows 10 theo chuẩn UEFI không phải ai cũng biết. Hướng dẫn tạo USB cài đặt Windows 10 chuẩn UEFI mà Mytour chia sẻ sẽ giúp bạn thực hiện một cách đơn giản nhất.

Các câu hỏi thường gặp

UEFI có phải là sự thay thế hoàn hảo cho BIOS không?

Có, UEFI được coi là sự thay thế hoàn hảo cho BIOS nhờ vào khả năng xử lý mạnh mẽ hơn, hỗ trợ 64-bit và quản lý phân vùng tốt hơn, mở rộng nhiều tính năng cho hệ thống.

Tại sao UEFI lại được phát triển và ưu việt hơn BIOS?

UEFI được phát triển để khắc phục những hạn chế của BIOS truyền thống, cho phép xử lý nhiều RAM hơn và hỗ trợ khởi động ổ cứng lớn, mang lại hiệu suất cao hơn cho hệ thống.

Mất thời gian khởi động trên UEFI có khác biệt so với BIOS không?

Có, UEFI thường có thời gian khởi động nhanh hơn BIOS, nhờ vào khả năng khởi động mạng và các tính năng mở rộng giúp tối ưu hóa quy trình khởi động.

Cách nào để chuyển đổi từ BIOS sang UEFI hiệu quả nhất?

Để chuyển đổi từ BIOS sang UEFI, người dùng cần cập nhật firmware của bo mạch chủ và thực hiện các bước thiết lập trong cài đặt UEFI để đảm bảo tương thích.

UEFI có hỗ trợ các phần mở rộng từ BIOS cũ không?

Có, UEFI vẫn hỗ trợ các phần mở rộng cũ như ACPI, cho phép người dùng tận dụng các tính năng quen thuộc trong môi trường mới.

Nội dung từ Mytour nhằm chăm sóc khách hàng và khuyến khích du lịch, chúng tôi không chịu trách nhiệm và không áp dụng cho mục đích khác.

Nếu bài viết sai sót hoặc không phù hợp, vui lòng liên hệ qua email: [email protected]