Sự khác biệt giữa ăn chay, ăn chay trường và ăn thuần chay là gì?

Dù là ăn chay, ăn chay trường hay ăn thuần chay, đều là việc giảm thiểu sản phẩm từ động vật trong khẩu phần ăn hàng ngày. Tuy nhiên, mỗi người lại có nhu cầu, tín ngưỡng khác nhau, dẫn đến việc chọn lựa chế độ ăn phù hợp với bản thân. Vậy ăn chay, ăn chay trường và ăn thuần chay có điểm khác biệt nào?

Việc ăn chay đã lâu được xem là một hành động nhân đạo và có lợi cho sức khỏe. Có nhiều cách ăn và chế độ ăn chay khác nhau tùy vào nhu cầu, hoàn cảnh, lý do,... để bạn có thể lựa chọn chế độ ăn phù hợp nhất.

Ăn chay là gì?

Thuật ngữ ăn chay (hay còn được gọi là Vegetarian) dùng để chỉ một chế độ ăn kiêng không tiêu thụ thịt và các sản phẩm liên quan đến việc giết mổ động vật.

Việc ăn chay có nguồn gốc từ nhiều lý do khác nhau như tín ngưỡng, tôn giáo, giá trị đạo đức, sức khỏe... và có nhiều cách thức ăn chay và hình thức ăn chay khác nhau.

Theo nhiều tài liệu, việc ăn chay bắt đầu từ thế kỷ thứ 7 TCN do người theo tín đồ của Kỳ Na giáo thực hiện nhằm thể hiện lòng khoan dung với các sinh linh. Sau đó, hình thức này nhanh chóng lan rộng ra nhiều quốc gia và được nhiều nhà tu hành Phật giáo thực hiện

Hiện nay, việc ăn chay trở thành một hoạt động phổ biến trên toàn thế giới với nhiều ý nghĩa nhân văn. Năm 1847, đã có một Hiệp hội ăn chay đầu tiên được thành lập tại vương quốc Anh. Đến năm 1908, Liên minh ăn chay quốc tế đã được hình thành.

Ăn chay (Vegetarian) được chia thành nhiều chế độ ăn khác nhau như:

• Ăn chay theo Phật giáo đại thừa: không ăn thịt và một số loại rau có mùi của hành và tỏi.
• Ăn chay có trứng (tiếng Latinh gọi là ovo): có thể ăn trứng nhưng không ăn sản phẩm từ sữa.
• Ăn chay có sữa (tiếng Latinh gọi là lacto): có thể ăn sản phẩm từ sữa nhưng không ăn trứng.

• Ăn chay có cả trứng và sữa (tiếng Latinh gọi là ovo-lacto): có thể ăn một số sản phẩm từ động vật hoặc từ sữa như trứng, sữa và mật ong.
• Ăn chay hoàn toàn (ăn thuần chay): không sử dụng bất kỳ loại thịt động vật và sản phẩm từ động vật nào, kể cả sữa, mật ong, trứng và loại trừ bất kỳ sản phẩm nào được thử nghiệm trên động vật hoặc sử dụng các sản phẩm từ động vật (như giày da, áo da, áo lông thú, lông vũ).
• Ăn chay sống hay còn được gọi là ăn chay tươi: chỉ ăn các loại trái cây tươi và chưa chín, các loại hạt và rau củ. Rau củ chỉ nấu chín lên đến một nhiệt độ nhất định.
• Ăn chay theo Kỳ Na giáo: bao gồm sữa nhưng không ăn trứng, mật ong và các loại củ hoặc rễ cây.
• Ăn chay theo chế độ thực dưỡng: chủ yếu ăn các loại ngũ cốc nguyên hạt và đậu hoặc theo phương pháp dưỡng sinh của Ohsawa.

Các hình thức của việc ăn chay:

• Ăn chay trường: là việc áp dụng một chế độ ăn chay hàng ngày và duy trì trong thời gian dài hoặc suốt đời.
• Ăn chay kỳ: là việc thực hiện chế độ ăn chay trong một hoặc một số ngày cố định trong tháng hoặc năm.

Ăn chay trường là gì?

Ăn chay trường đề cập đến một phương pháp ăn chay. Khi áp dụng chế độ này, bạn sẽ chọn một kiểu ăn chay phù hợp và duy trì nó liên tục, không xen vào bất kỳ bữa ăn thịnh soạn nào.

Chế độ ăn chay trường thường bao gồm đậu, hạt và ngũ cốc đa dạng. Hiện nay, phương thức này đang rất phổ biến.

Thường thì, để cơ thể dần thích ứng với lượng dinh dưỡng, mọi người thường bắt đầu với việc thực hiện ăn chay kỳ (ăn chay trong một số ngày cố định trong tháng) và sau đó chuyển sang ăn chay trường.

Ăn chay thuần là gì?

Ăn chay thuần (hay còn được biết đến là Vegan) là hình thức ăn chay nghiêm ngặt nhất. Ăn chay thuần không sử dụng bất kỳ loại thịt động vật và sản phẩm từ động vật nào, kể cả sữa, mật ong, trứng.

Ngoài ra, người theo chế độ ăn chay thuần (Vegan) cũng không sử dụng bất kỳ sản phẩm nào được thử nghiệm trên động vật hoặc sử dụng các sản phẩm từ động vật (như giày da, áo da, áo lông thú, lông vũ).

Sự khác biệt giữa ăn chay, ăn chay trường và ăn thuần chay

Ăn chay, ăn chay trường và ăn thuần chay đều liên quan đến việc hạn chế tiêu thụ các sản phẩm từ động vật và thúc đẩy tiêu thụ các sản phẩm từ thực vật.

Tuy nhiên, ăn chay, ăn chay trường và ăn thuần chay vẫn có những điểm khác biệt, cụ thể là:

Ăn chay (Vegetarian)

Có nhiều loại và nhiều hình thức chế độ ăn chay khác nhau. Đây là một khái niệm tổng quát nhất đề cập đến việc kiêng tiêu thụ các sản phẩm liên quan đến việc giết mổ động vật.

Tùy thuộc vào chế độ ăn chay bạn chọn, có thể duy trì liên tục trong một khoảng thời gian hoặc suốt đời. Cũng có thể ăn chay vào một số ngày cố định trong tháng hoặc năm.

Ăn chay thuần (Vegan)

Là một chế độ ăn chay nghiêm ngặt nhất. Loại bỏ toàn bộ sản phẩm từ động vật bao gồm cả trứng, sữa, mật ong, sản phẩm được thử nghiệm trên động vật và các sản phẩm mặc từ động vật.

Chỉ tiêu dùng thực phẩm từ nguồn thực vật như rau củ, quả, hạt, ngũ cốc,... Có thể áp dụng liên tục trong một khoảng thời gian hoặc suốt đời. Cũng có thể ăn chay vào một số ngày cố định trong tháng hoặc năm.

Ăn chay trường

Là một dạng của ăn chay. Đây là việc thực hiện một kiểu chế độ ăn chay nào đó hàng ngày và duy trì trong một khoảng thời gian hoặc suốt đời.

Tùy thuộc vào chế độ ăn chay bạn chọn, thực hiện liên tục trong một khoảng thời gian dài hoặc suốt đời.

Lợi ích của ăn chay, ăn chay trường và ăn chay thuần

Ngoài việc mang tính nhân đạo hoặc dưới ảnh hưởng của tín ngưỡng, tôn giáo. Việc ăn chay, ăn chay trường hoặc ăn chay thuần mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe:

Giảm nguy cơ thừa cân hoặc béo phì

Theo nghiên cứu từ trang Healthline, các loại thực phẩm chay thường dễ tiêu hóa, giúp cơ thể tăng cường trao đổi chất. Tỷ lệ trao đổi chất cao hơn ở những người theo chế độ ăn chay, giúp đốt cháy nhiều chất béo và giảm nguy cơ thừa cân hoặc béo phì.

Giúp ổn định huyết áp

Chế độ ăn chay bao gồm nhiều thực phẩm từ thực vật, trái cây chứa ít chất béo, cholesterol xấu, natri và giàu kali. Điều này góp phần duy trì huyết áp ổn định cho cơ thể.

Phòng ngừa và giảm nguy cơ mắc ung thư

Theo nhiều nghiên cứu từ trang Healthline, việc bổ sung rau xanh, trái cây, củ quả và hạn chế tiêu thụ thịt sẽ giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh ung thư nguy hiểm.

Giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch

Theo nghiên cứu, chế độ ăn chay bổ sung thực phẩm từ thực vật giàu chất xơ hòa tan và giữ đường huyết ổn định, giảm cholesterol và nguy cơ đau tim.

Các nhóm thực phẩm cần có trong chế độ ăn chay

Để đảm bảo cơ thể luôn được cung cấp đủ chất dinh dưỡng và khỏe mạnh, bạn cần bổ sung 5 nhóm thực phẩm sau đây trong mọi chế độ ăn chay.

Nhóm thực phẩm bổ sung protein

Protein là một chất cần thiết để cung cấp năng lượng và duy trì hoạt động của cơ thể. Trong chế độ ăn chay, bạn có thể bổ sung protein từ đậu và hạt khô.

Nhóm thực phẩm bổ sung canxi

Canxi giúp cho xương khớp chắc khỏe, vì vậy, ngay cả khi ăn chay, bạn cũng cần đảm bảo không thiếu canxi trong khẩu phần hàng ngày. Bạn có thể bổ sung canxi từ sữa đậu nành, nước cam hoặc các loại rau xanh đậm màu.

Nhóm thực phẩm bổ sung sắt

Sắt là một chất quan trọng để cung cấp năng lượng cho cơ thể và duy trì hoạt động của huyết tố. Thiếu sắt có thể gây ra các triệu chứng như đau đầu, mệt mỏi,... Do đó, người ăn chay có thể bổ sung sắt từ các loại hạt, ngũ cốc,...

Nhóm thực phẩm bổ sung kẽm

Kẽm đóng vai trò quan trọng trong quá trình trao đổi chất và hỗ trợ việc xây dựng hệ miễn dịch cho cơ thể. Thiếu kẽm có thể dẫn đến tình trạng bệnh tật và suy nhược. Bạn có thể bổ sung kẽm từ các loại đậu và hạt khô để tăng cường hệ miễn dịch cho cơ thể.

Nhóm thực phẩm bổ sung i-ốt

I-ốt là chất dinh dưỡng cần thiết cho hoạt động của tuyến giáp, việc thiếu i-ốt có thể gây ra các vấn đề về sức khỏe như bướu cổ. Người ăn chay cần bổ sung ít nhất 150mcg i-ốt mỗi ngày, tương đương với ¼ thìa cà phê muối, để đảm bảo cơ thể không thiếu chất này.

Bên cạnh đó, bạn cũng có thể bổ sung i-ốt từ các thực phẩm như rong biển, nấm mỡ, rau bina,... Hoặc thêm vào khẩu phần các loại thực phẩm trong chế độ ăn chay.

Ăn chay, ăn chay trường và ăn thuần chay đều là những lựa chọn tốt cho sức khỏe. Tuy nhiên, để duy trì chế độ ăn lâu dài và đảm bảo sức khỏe, hãy đảm bảo cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng cho cơ thể trong mỗi bữa ăn. Chúc bạn luôn khỏe mạnh!

Tham khảo: Heathline

Mua hạt nêm chay tại Mytour: