Sự khác biệt giữa nhồi máu cơ tim và đột quỵ về nguyên nhân và triệu chứng

1. Sự khác biệt giữa nhồi máu cơ tim và đột quỵ về triệu chứng và nguyên nhân

Điểm chung của nhồi máu cơ tim và đột quỵ là bệnh lý liên quan đến tắc hẹp động mạch, ảnh hưởng đến tuần hoàn máu trong cơ thể, cụ thể là tim và não. Đây là hai cơ quan quan trọng nên khi tắc hẹp mạch máu, tình trạng giảm cấp máu sẽ gây chết tế bào, mất chức năng, hoại tử và dẫn đến tử vong. Tuy nhiên, nhồi máu cơ tim và đột quỵ là hai biến chứng khác nhau, cần phân biệt để có biện pháp điều trị hiệu quả hơn.

Nhồi máu cơ tim là tình trạng tắc nghẽn động mạch cung cấp máu cho tim

Cụ thể nhồi máu cơ tim khác với đột quỵ? Hãy cùng xem xét 2 căn bệnh này qua các khía cạnh sau đây:

1.1. Bản chất của bệnh lý

Nhồi máu cơ tim là tình trạng tắc nghẽn động mạch vành của tim, gây ra bởi tắc nghẽn một phần hoặc toàn bộ của các động mạch này. Tình trạng này gây ra sự suy giảm cung cấp oxy và dưỡng chất đến vùng cơ tim, dẫn đến hoại tử, suy tim, sốc tim, và có thể dẫn đến tử vong.

Đột quỵ là tình trạng phát sinh do tắc nghẽn dòng máu lên não, thường là do huyết khối gây ra sự cản trở trong các mạch máu hoặc do sự vỡ nứt của các mạch máu, dẫn đến xuất huyết. Đột quỵ gây tổn thương nghiêm trọng cho các tế bào não, gây ra hoại tử và mất chức năng của khu vực não bị ảnh hưởng. Nếu không được can thiệp kịp thời, đột quỵ có thể gây tử vong nhanh chóng cho bệnh nhân.

Về bản chất, sự khác biệt lớn nhất giữa nhồi máu cơ tim và đột quỵ là do các mạch máu cung cấp cho tim và não bị ảnh hưởng, gây tổn thương tế bào ở hai cơ quan này.

Đột quỵ do tổn thương tế bào não do thiếu máu hoặc xuất huyết

1.2. Triệu chứng của nhồi máu cơ tim và đột quỵ

Do tác động lên các cơ quan khác nhau, triệu chứng của đột quỵ và nhồi máu cơ tim có sự khác biệt đáng kể. Biểu hiện của bệnh nhân có thể rõ ràng hoặc không rõ ràng, phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của tổn thương tế bào, đặc điểm tuổi tác và giới tính, cũng như tình trạng sức khỏe tổng quát.

Dưới đây là cách phân biệt triệu chứng giữa nhồi máu cơ tim và đột quỵ:

Triệu chứng nhồi máu cơ tim

• Các khu vực tim và chi ảnh hưởng đầu tiên và nghiêm trọng nhất thường xuất hiện các triệu chứng sau:

• Đau ngực, cảm giác như bị đè nặng.

• Khó thở, thở dốc, tim đập nhanh và cảm giác chóng mặt.

• Tâm trạng lo lắng, bồn chồn, đổ mồ hôi.

• Cảm giác đau bất thường ở vùng cánh tay, bàn tay, lưng,… thường không liên tục.

Triệu chứng đột quỵ

Do não bộ bị tổn thương, triệu chứng của đột quỵ phụ thuộc vào vị trí tổn thương. Một số triệu chứng thường gặp có thể kể đến:

• Méo miệng, khó phát âm hoặc phát âm không đúng.

• Cảm giác tê liệt, đuối sức, không thể điều khiển một nửa cơ thể.

• Đau nhức đầu nghiêm trọng, buồn nôn, chóng mặt, mất thăng bằng.

• Suy giảm thị giác đột ngột, thường xảy ra ở một bên mắt.

• Tinh thần không tỉnh táo, không thể nhớ hay hiểu người khác đang nói gì.

Đột quỵ gây đau đầu nghiêm trọng

1.3. Nguyên nhân nhồi máu cơ tim và đột quỵ

Nguyên nhân trực tiếp gây nhồi máu cơ tim và đột quỵ đều là động mạch tắc nghẽn, ngoài ra trong đột quỵ còn là tổn thương động mạch gây xuất huyết. Nguyên nhân gây ra vấn đề mạch máu ở hai bệnh lý này có một số khác biệt.

Nhồi máu cơ tim

Sự tắc nghẽn động mạch vành nuôi máu đến cơ tim thường do mảng xơ vữa từ cholesterol tích tụ hoặc huyết khối gây ra.

Đột quỵ

Đột quỵ có thể do xuất huyết hoặc thiếu máu não cục bộ, trong đó thiếu máu não cục bộ là phổ biến nhất. Nguyên nhân gây ra thường là huyết khối tắc trong động mạch não hoặc mảng bám do cholesterol tích tụ. Còn trong trường hợp xuất huyết, nguyên nhân thường là chấn thương hoặc huyết áp cao đột ngột làm rò, vỡ mạch máu.

2. Chẩn đoán phân biệt nhồi máu cơ tim và đột quỵ bằng phương pháp nào?

Đa phần có thể phân biệt nhồi máu cơ tim và đột quỵ dễ dàng qua triệu chứng và thăm khám lâm sàng. Bệnh nhân sẽ được chẩn đoán chuyên sâu hơn để xác định tình trạng bệnh cũng như thực hiện sơ cứu và điều trị đạt hiệu quả nhất.

Chẩn đoán hình ảnh có giá trị cao trong chẩn đoán nhồi máu cơ tim và đột quỵ

2.1. Chẩn đoán đột quỵ

Dựa trên triệu chứng và tiền sử bệnh lý, có thể nghi ngờ đột quỵ và chẩn đoán bằng kỹ thuật chụp CT não hoặc MRI. Qua hình ảnh chẩn đoán, bác sĩ có thể xác định được nguyên nhân gây đột quỵ cũng như vị trí ảnh hưởng, từ đó xem xét can thiệp thích hợp.

2.2. Chẩn đoán nhồi máu cơ tim

Các kỹ thuật thường dùng trong chẩn đoán nhồi máu cơ tim là: 

• Xét nghiệm máu tìm dấu hiệu sinh hóa của tổn thương cơ tim.

• Điện tâm đồ xem xét tình trạng hoạt động của tim.

• Xét nghiệm men tim kiểm tra tổn thương và biến chứng nhồi máu cơ tim.

• Siêu âm tim kiểm tra bất thường trong hoạt động của tim.

3. Sơ cứu và điều trị lâu dài nhồi máu cơ tim và đột quỵ

Dù nhồi máu cơ tim hay đột quỵ, cần xác định đây đều là trường hợp khẩn cấp, bệnh nhân cần được sơ cứu kịp thời để đảm bảo sự sống. Do đó, hãy gọi cho cấp cứu 115 ngay khi phát hiện có người có triệu chứng của nhồi máu cơ tim và đột quỵ. Nếu có kiến thức hoặc được đào tạo y tế, bạn mới thực hiện sơ cứu cho người bệnh, tự ý di chuyển hoặc sơ cứu không đúng cách có thể gây nguy hiểm.

Sau khi đảm bảo sự sống cho người bệnh, việc chẩn đoán chuyên sâu và điều trị lâu dài sẽ được thực hiện.

3.1. Điều trị nhồi máu cơ tim

Các phương pháp thường áp dụng trong điều trị lâu dài ngừa tiến triển và tái phát bao gồm: Phẫu thuật ghép động mạch vành, nong mạch vành bằng stent, thuốc men và thay đổi lối sống,… Phẫu thuật sẽ đảm bảo duy trì sự lưu thông mạch máu, thuốc men và thay đổi lối sống sẽ ngăn ngừa hình thành cục máu đông và mảng xơ vữa khiến nhồi máu cơ tim tái phát.

Nếu chức năng tim bị ảnh hưởng, cần điều trị phục hồi chức năng tim bằng các bài thể dục và vận động thích hợp.

Lối sống lành mạnh tốt cho bệnh nhân sau đột quỵ và nhồi máu cơ tim

3.2. Điều trị đột quỵ

Với mạch máu nuôi não bị tổn thương, cần dùng chất phá vỡ cục máu đông làm tắc nghẽn hoặc can thiệp lấy cục máu đông. Nếu đột quỵ do xuất huyết, mạch máu hỏng cần được phẫu thuật sửa chữa và cố định lại.

Ngoài ra, bệnh nhân cũng cần thay đổi lối sống lành mạnh, ăn uống khoa học để nâng cao sức khỏe cũng như đảm bảo tuần hoàn máu tốt.

Những chia sẻ về nhồi máu cơ tim khác gì đột quỵ trên đây giúp bạn đọc đã hiểu rõ và biết cách xử trí, phân biệt khi gặp phải bệnh nhân có triệu chứng.