1. Giải thích vấn đề
Sản xuất công nghiệp khác biệt với sản xuất nông nghiệp ở chỗ
A. có mức độ tập trung cao.
B. chỉ thực hiện trong một khoảng thời gian cụ thể.
C. yêu cầu số lượng lao động lớn.
D. phụ thuộc nhiều vào điều kiện tự nhiên.
Giải thích chi tiết:
Đáp án chính xác là A.
Sản xuất công nghiệp khác biệt với sản xuất nông nghiệp ở chỗ có mức độ tập trung cao, ít bị ảnh hưởng bởi điều kiện tự nhiên, các giai đoạn sản xuất có thể diễn ra đồng thời và không cần thiết phải gần nhau về mặt không gian.
Giải thích lý do chọn đáp án A:
Ngành công nghiệp sản xuất một khối lượng lớn của cải vật chất cho xã hội, đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế quốc dân. Công nghiệp không chỉ cung cấp phần lớn các tư liệu sản xuất và xây dựng cơ sở vật chất cho các ngành khác, mà còn sản xuất các sản phẩm tiêu dùng có giá trị, góp phần thúc đẩy nền kinh tế và nâng cao trình độ văn minh xã hội.
Công nghiệp có các đặc điểm sau đây:
Thứ nhất: Sản xuất công nghiệp bao gồm hai giai đoạn
– Giai đoạn 1: Xử lý nguyên liệu thô.
– Giai đoạn 2: Chế biến nguyên liệu thành tư liệu sản xuất và sản phẩm tiêu dùng.
– Cả hai giai đoạn đều cần sử dụng máy móc.
Thứ hai: Sản xuất công nghiệp có mức độ tập trung cao
Yêu cầu kỹ thuật và lao động cao trên một diện tích nhỏ để sản xuất một khối lượng lớn sản phẩm.
Thứ ba: Ngành công nghiệp bao gồm nhiều lĩnh vực phức tạp, với sự phân chia công việc chi tiết và sự hợp tác giữa các ngành để sản xuất ra sản phẩm cuối cùng.
– Công nghiệp nặng (nhóm A) sản xuất các sản phẩm phục vụ quá trình sản xuất.
– Công nghiệp nhẹ (nhóm B) sản xuất các sản phẩm phục vụ nhu cầu tiêu dùng và sinh hoạt của con người.
=> Sự khác biệt giữa nông nghiệp và công nghiệp:
Nội dung | Nông nghiệp | Công nghiệp |
Đối tượng lao động | - Cây trồng, vật nuôi | - Khoáng sản, tư liệu sản xuất |
Đặc điểm sản xuất | – Phân tán theo không gian; chịu ảnh hưởng sâu sắc của điều kiện tự nhiên; các giai đoạn phải theo trình tự bắt buộc. | – Tập trung cao độ; ít chịu ảnh hưởng của điều kiện tự nhiên; các giai đoạn có thể tiến hành đồng thời, có thể tách xa nhau về mặt không gian. |
2. Bài tập ứng dụng liên quan
CÂU 1: Đặc điểm phân bố của ngành công nghiệp khai thác là gì?
A. Luôn gắn liền với khu vực có nguồn nguyên liệu.
B. Được đặt ở những khu vực có hệ thống giao thông phát triển để thuận tiện cho việc vận chuyển.
C. Gắn bó với các khu vực tiêu thụ sản phẩm.
D. Thường nằm xa khu dân cư.
Đáp án: A. Luôn gắn liền với khu vực có nguồn nguyên liệu.
Giải thích: Ngành công nghiệp khai thác thường được đặt tại các khu vực có nguồn nguyên liệu phong phú. Ví dụ như ngành khai thác than, luôn phải nằm gần các mỏ than.
CÂU 2: Sự đa dạng về khí hậu kết hợp với các loại cây trồng và vật nuôi phong phú tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của ngành nào sau đây?
A. Công nghiệp hóa chất.
B. Công nghiệp năng lượng.
C. Ngành chế biến thực phẩm.
D. Ngành sản xuất hàng tiêu dùng.
Đáp án: C. Ngành chế biến thực phẩm.
Giải thích: Sự đa dạng khí hậu và sự phong phú của các sản phẩm nông nghiệp từ cây trồng đến vật nuôi tạo điều kiện lý tưởng cho sự phát triển của ngành chế biến thực phẩm.
CÂU 3: Ngành công nghiệp nào yêu cầu diện tích sản xuất rộng lớn?
A. Ngành chế biến thực phẩm.
B. Ngành dệt may.
C. Ngành cơ khí.
D. Ngành khai thác khoáng sản.
Đáp án: D. Ngành khai thác khoáng sản.
Giải thích: Ngành khai thác khoáng sản yêu cầu diện tích lớn để thực hiện các hoạt động như vận chuyển và khai thác nguyên liệu từ lòng đất.
CÂU 4: Ngành công nghiệp nào dưới đây đòi hỏi nhiều nhân lực có kỹ thuật cao?
A. Ngành dệt – may.
B. Ngành giày – da.
C. Ngành công nghiệp thực phẩm.
D. Ngành điện tử - tin học.
Đáp án: D. Ngành điện tử - tin học.
Giải thích: Ngành điện tử - tin học là một lĩnh vực công nghiệp mới nhưng phát triển rất nhanh. Ngành này yêu cầu trình độ kỹ thuật cao và được chia thành bốn phân ngành chính: máy tính, thiết bị điện tử, điện tử tiêu dùng, và thiết bị viễn thông.
CÂU 5: Theo tính chất ảnh hưởng đến đối tượng lao động, ngành công nghiệp được phân chia thành các nhóm nào dưới đây?
A. Công nghiệp khai thác và công nghiệp nhẹ.
B. Ngành công nghiệp khai thác và công nghiệp nặng.
C. Ngành công nghiệp khai thác và công nghiệp chế biến.
D. Ngành công nghiệp chế biến và công nghiệp nhẹ.
Đáp án: C. Ngành công nghiệp khai thác và công nghiệp chế biến.
Dựa vào ảnh hưởng đến đối tượng lao động, ngành công nghiệp được phân loại thành công nghiệp khai thác và công nghiệp chế biến.
CÂU 6: Tỉ lệ đóng góp của ngành công nghiệp vào GDP của một quốc gia phản ánh rõ nhất điều gì sau đây?
A. Các ngành công nghiệp chủ chốt của quốc gia đó.
B. Mức độ phát triển kinh tế của quốc gia đó.
C. Tổng thu nhập quốc dân của quốc gia đó.
D. Thu nhập bình quân đầu người của quốc gia đó.
Đáp án chính xác là D. Bình quân thu nhập của quốc gia đó.
Tỷ lệ đóng góp của ngành công nghiệp vào GDP của một quốc gia phản ánh rõ ràng trình độ phát triển kinh tế của quốc gia đó. Ngành công nghiệp không chỉ cung cấp phần lớn tư liệu sản xuất và xây dựng cơ sở vật chất, kỹ thuật cho mọi lĩnh vực kinh tế, mà còn sản xuất các sản phẩm tiêu dùng có giá trị, góp phần phát triển nền kinh tế và nâng cao trình độ văn minh của xã hội.
Giải thích cho việc chọn đáp án D:
Ngành công nghiệp đóng vai trò quan trọng trong việc sản xuất khối lượng lớn của cải vật chất cho xã hội, giữ vai trò chủ đạo trong nền kinh tế quốc dân. Ngành công nghiệp cung cấp hầu hết tư liệu sản xuất, xây dựng cơ sở vật chất và kỹ thuật cho mọi ngành kinh tế, đồng thời tạo ra các sản phẩm tiêu dùng có giá trị, góp phần thúc đẩy sự phát triển kinh tế và nâng cao trình độ văn minh của xã hội.
Ngành công nghiệp còn thúc đẩy sự phát triển của nhiều lĩnh vực kinh tế khác như nông nghiệp, giao thông vận tải, thương mại, dịch vụ, và củng cố an ninh quốc phòng. Không có ngành kinh tế nào mà không sử dụng sản phẩm của ngành công nghiệp.
Ngành công nghiệp giúp khai thác hiệu quả tài nguyên thiên nhiên ở các khu vực khác nhau, làm thay đổi cách phân công lao động và giảm bớt sự chênh lệch về trình độ phát triển giữa các khu vực.
Ngành công nghiệp ngày càng tạo ra nhiều sản phẩm mới mà không ngành sản xuất vật chất nào có thể so sánh được. Điều này mở ra khả năng mở rộng sản xuất, mở rộng thị trường lao động, tạo ra nhiều việc làm mới và gia tăng thu nhập.
Câu 7: Theo tác động của ngành công nghiệp đến lực lượng lao động, ngành công nghiệp được phân loại thành những nhóm nào dưới đây?
A. Công nghiệp khai thác và công nghiệp nhẹ.
B. Công nghiệp khai thác và công nghiệp nặng.
C. Ngành công nghiệp khai thác và công nghiệp chế biến.
D. Ngành công nghiệp chế biến và công nghiệp nhẹ.
Đáp án: C. Ngành công nghiệp khai thác và công nghiệp chế biến.
Câu 8: Theo công dụng kinh tế của sản phẩm, sản xuất công nghiệp được phân chia thành các nhóm nào dưới đây?
A. Ngành công nghiệp nhẹ và ngành công nghiệp khai thác.
B. Ngành công nghiệp nặng và ngành công nghiệp nhẹ.
C. Ngành công nghiệp nặng và ngành công nghiệp khai thác.
D. Ngành công nghiệp chế biến và ngành công nghiệp nhẹ.
Đáp án: B. Ngành công nghiệp nặng và ngành công nghiệp nhẹ.
Câu 9: Để phân bổ các ngành công nghiệp một cách hợp lý và đạt hiệu quả kinh tế cao, cần dựa vào yếu tố nào?
A. Các đặc điểm riêng của ngành công nghiệp đó.
B. Nguồn năng lượng.
C. Ngành nông – lâm – thủy sản, vì đây là nguồn cung cấp nguyên liệu chính cho công nghiệp.
D. Ngành khai thác, vì ngành này cung cấp vật tư thiết yếu.
Đáp án: A. Các đặc điểm riêng của ngành công nghiệp đó.
Giải thích: Để đạt hiệu quả kinh tế cao nhất, cần dựa vào đặc điểm của từng ngành công nghiệp để lập kế hoạch khai thác, sử dụng và phân bố hợp lý.
Câu 10: Đặc điểm phân bố của ngành công nghiệp khai thác là gì?
A. Luôn liên kết chặt chẽ với khu vực có nguồn nguyên liệu.
B. Nằm gần các khu vực giao thông phát triển để thuận tiện trong việc vận chuyển.
C. Liên kết với các thị trường tiêu thụ sản phẩm.
D. Thường được đặt ở xa khu dân cư.
Đáp án: A. Luôn gắn liền với khu vực có nguồn nguyên liệu.
Giải thích: Đặc điểm phân bố của ngành công nghiệp khai thác luôn liên quan chặt chẽ với khu vực có nguồn nguyên liệu. Ví dụ, việc khai thác than luôn được thực hiện tại các mỏ than.