Trái phiếu là gì?
Trái phiếu là một giấy nợ được phát hành bởi các doanh nghiệp, chính phủ hoặc các tổ chức kinh tế để huy động vốn cho sản xuất kinh doanh, dự án đầu tư, công trình công cộng hoặc cân đối ngân sách.
Nhà đầu tư nắm giữ trái phiếu được gọi là trái chủ và được hưởng lãi định kỳ hàng tháng, hàng quý hoặc hàng năm. Trong khi tổ chức phát hành trái phiếu ghi nhận nợ và phải chi trả lãi định kỳ cho đến khi trái phiếu đáo hạn.
Sự khác biệt giữa trái phiếu của chính phủ và trái phiếu của doanh nghiệp
Trong lĩnh vực đầu tư, có hai loại trái phiếu được nhắc đến nhiều nhất là trái phiếu doanh nghiệp và trái phiếu chính phủ. Cả hai loại này đều là công cụ tài chính có tính chất chứng nhận nợ và trả lãi định kỳ cho nhà đầu tư. Tuy nhiên, có những điểm khác biệt đáng chú ý giữa chúng.
Tổ chức phát hành và mục đích phát hành: Trái phiếu chính phủ được phát hành bởi Bộ Tài chính nhằm huy động vốn cho ngân sách nhà nước hoặc cho các dự án đầu tư công của nhà nước. Trái phiếu doanh nghiệp được doanh nghiệp phát hành để bổ sung vốn kinh doanh hoặc để tài trợ cho việc mở rộng hoạt động sản xuất kinh doanh.
Lãi suất: Trái phiếu chính phủ được phát hành với lãi suất cố định, thả nổi hoặc lãi suất chiết khấu do Kho bạc nhà nước quyết định theo khung lãi suất của Bộ Tài chính. Trái phiếu doanh nghiệp có lãi suất cố định, thả nổi hoặc kết hợp lãi suất cố định và thả nổi, mức lãi suất được xác định phù hợp với tình hình tài chính và khả năng thanh toán nợ của doanh nghiệp.
Rủi ro: Trái phiếu doanh nghiệp có mức độ rủi ro tương đối vì phụ thuộc vào khả năng thanh toán của doanh nghiệp. Nếu doanh nghiệp phá sản hoặc không thanh toán được, trái chủ sẽ được ưu tiên trả vốn trước khi cổ đông sở hữu cổ phiếu nhận được bất kỳ khoản nào. Trái phiếu chính phủ có rủi ro rất thấp, vì chính phủ có khả năng phát hành tiền để trả gốc và lãi cho trái phiếu, do đó rủi ro mất thanh khoản gần như không có.
Kỳ hạn: Kỳ hạn chuẩn của trái phiếu chính phủ thường là 3, 5, 7, 10, 15, 20, 30 và 50 năm. Trong khi đó, trái phiếu doanh nghiệp thường có kỳ hạn ngắn hơn, thường là từ 1 đến 3 năm.
Khả năng chuyển đổi sang cổ phần: Trái phiếu doanh nghiệp có thể được chuyển đổi thành cổ phần, khi đó trái chủ sẽ trở thành cổ đông và có quyền biểu quyết và nhận cổ tức. Trong khi đó, trái phiếu chính phủ không thể chuyển đổi, nhà đầu tư chỉ có thể nắm giữ đến khi trái phiếu đáo hạn hoặc bán đi.
Yếu tố quan trọng khi đầu tư vào trái phiếu doanh nghiệp hoặc trái phiếu chính phủ
Với mức độ rủi ro khác nhau, trái phiếu doanh nghiệp thường có lãi suất cao hơn so với lãi suất ngân hàng. Trái phiếu chính phủ thường có lãi suất thấp hơn do mức độ rủi ro gần như không.
Vì thế, khi chọn đầu tư vào trái phiếu chính phủ, nhà đầu tư chỉ cần xem xét giá của trái phiếu để đạt được tỷ suất sinh lời tốt hơn.
Trái lại, khi đầu tư vào trái phiếu, nhà đầu tư nên cân nhắc những vấn đề sau đây:
+ Uy tín của doanh nghiệp phát hành: Việc trả lãi và thanh toán gốc trái phiếu phụ thuộc vào hoạt động kinh doanh và mở rộng của doanh nghiệp. Do đó, khi đầu tư, bạn nên đánh giá kỹ tình hình tài chính của doanh nghiệp.
+ Điều khoản phát hành: cần xem xét các điều khoản như lãi suất, kỳ hạn, thời gian trả lãi, cam kết bán lại trái phiếu, tài sản đảm bảo,...
Tóm lại
Trái phiếu là một dạng chứng khoán nợ hấp dẫn, cho phép nhà đầu tư nhận lãi suất định kỳ mà không bị ảnh hưởng bởi biến động thị trường. Tùy thuộc vào kế hoạch tài chính và sở thích về rủi ro, bạn có thể lựa chọn trái phiếu doanh nghiệp, gửi tiết kiệm ngân hàng hoặc trái phiếu chính phủ. Chúc bạn thành công!