Sự khốc liệt của cuộc đua việc làm vào cuối năm 2022

Hầu hết lao động đang có nhu cầu chuyển đổi và tìm kiếm công việc mới vào cuối năm 2022, dự báo thị trường lao động sẽ rất sôi động và sự cạnh tranh giữa các ứng viên sẽ cao ngất ngưởng.

Mytour, trang web tìm kiếm việc làm trực tuyến thuộc tập đoàn Navigos Group, vừa công bố báo cáo “Tình hình thị trường lao động năm 2022: Hiện trạng và phát triển”, dựa trên kết quả khảo sát từ hơn 400 doanh nghiệp và 3.000 người tìm kiếm việc làm tại Việt Nam.

Thị trường việc làm đang chứng kiến sự mất cân bằng giữa cung và cầu

Theo Navigos Group, từ đầu năm 2022, thị trường lao động Việt Nam đã bắt đầu trở lại với những dấu hiệu khởi sắc từ hoạt động sản xuất của doanh nghiệp, mở ra nhiều cơ hội việc làm cho người lao động. Tuy nhiên, những biến động do dịch bệnh COVID-19 đã mang tới những xu hướng mới tại thị trường việc làm và ảnh hưởng đến nhu cầu tìm kiếm việc làm của người lao động.

Gần 87% doanh nghiệp tham gia khảo sát gặp khó khăn trong việc tuyển dụng trong 6 tháng đầu năm.

Nguyên nhân chính là do nhân viên tự ý nghỉ việc tăng cao so với cùng kỳ năm 2021. Khoảng 12% doanh nghiệp ghi nhận tỷ lệ nhân viên tự ý nghỉ việc từ 30 đến 40%. Gần 41% doanh nghiệp ghi nhận tỷ lệ nhân viên tự ý nghỉ việc từ 10 đến 20%. Điều này thực sự là một thách thức lớn đối với các doanh nghiệp khi tình hình sản xuất kinh doanh cần được đẩy mạnh để đáp ứng sự phục hồi của thị trường.

Trong số đó, tình trạng thiếu hụt nhân lực ở TP.HCM và Hà Nội đang tăng lên. Tỉ lệ thiếu hụt nhân lực tại TP.HCM gần 23% và tại Hà Nội gần 15%. Do đó, thị trường tuyển dụng đang mất cân bằng giữa nguồn cung và nhu cầu.

Các ngành công nghiệp mà thiếu hụt nhân lực nhất bao gồm Dịch vụ, Xây dựng/Kiến trúc, Bất động sản, Bán buôn/Bán lẻ, Nhà hàng/Khách sạn/Du lịch, Công nghệ thông tin, Tài chính/Kế toán/Kiểm toán...

Đối với những người đang tìm kiếm việc làm, có đến 40% không có công việc ổn định.

Chi tiết, dữ liệu từ cuộc khảo sát cho thấy, 60% người tìm việc vẫn có công việc ổn định tại công ty, 20% đã nghỉ việc nhưng chưa có việc mới, 15% đã nghỉ việc và có công việc tạm thời, 2% đã nghỉ việc và tự kinh doanh.

Khi được hỏi về lý do sau khi nghỉ việc nhưng chưa tìm được việc mới, hơn 20% cho biết muốn nghỉ ngơi trước khi tìm việc mới, hơn 18% cho biết sẽ tự doanh hoặc tìm công việc bán thời gian, gần 12% chưa cảm thấy gấp rút trong việc tìm kiếm công việc mới.

Dữ liệu này cho thấy, người lao động sẵn lòng chờ đợi thêm để tìm được công việc phù hợp với nhu cầu cá nhân hoặc mong muốn tìm các công việc có thời gian cân bằng cuộc sống nhiều hơn, cũng như tìm kiếm các cơ hội mới để thử thách và khám phá.

Mặc dù thuộc nhóm người lao động đã có công việc ổn định, 80% trong số họ muốn tìm kiếm công việc mới. Gần 80% người lao động đang có việc làm toàn thời gian có ý định chuyển việc trong 6 tháng đầu năm. Điều này cho thấy, khi nền kinh tế bắt đầu phục hồi sau đại dịch COVID-19, hầu hết người lao động dù đang có việc làm vẫn mong muốn tìm kiếm cơ hội mới để phát triển.

Xu hướng ưa thích sự an toàn và tìm kiếm công việc ổn định hiện không được đánh giá cao như trước đây. Theo thống kê từ cuộc khảo sát, các cấp bậc như thực tập sinh, nhân viên có kinh nghiệm và giám đốc chiếm 80% nhân lực muốn tìm kiếm công việc mới.

Trong đó, các lĩnh vực Tài chính/Kế toán/Kiểm toán, Nhà hàng/Khách sạn/Du lịch, Hàng tiêu dùng, Xuất khẩu/Nhập khẩu, Bất động sản,... là nhóm ngành có tỷ lệ người lao động muốn chuyển việc cao nhất với hơn 80% bình chọn.

Điều này cho thấy trong thời gian tới, doanh nghiệp nên dành nhiều thời gian để nghiên cứu các chiến lược giữ chân nhân viên mới.

89% doanh nghiệp dự kiến tăng cường tuyển dụng vào cuối năm

Đối với các doanh nghiệp, 89% trong số họ cho biết sẽ tích cực tăng cường việc tuyển dụng trong 6 tháng cuối năm, tuỳ thuộc vào quy mô và nhu cầu của từng doanh nghiệp.

Các doanh nghiệp có quy mô từ 300 – 1.000 nhân viên dự kiến tăng cường tuyển dụng từ 50 – 60%. Các doanh nghiệp có quy mô từ 101 – 300 nhân viên sẽ tăng tuyển dụng từ 10 – 40%. Ngay cả các doanh nghiệp có quy mô dưới 100 nhân viên cũng có kế hoạch tăng cường tuyển dụng với tỷ lệ cao hơn từ 50 – 60%.

56% doanh nghiệp cho biết sẽ tăng lương nhằm giữ chân nhân tài. Ngoài việc tăng lương, các lựa chọn khác cho người lao động bao gồm: Hỗ trợ chi phí học tập, đào tạo kỹ năng mới; đo lường sức khỏe nhân sự bằng khối lượng công việc; chăm sóc sức khỏe – bảo hiểm; linh động về thời gian và địa điểm làm việc.

Để đáp ứng nhu cầu phục hồi sản xuất kinh doanh, các doanh nghiệp đang ưu tiên tuyển dụng người lao động cho các bộ phận như Kinh doanh/Bán hàng (72%), Kỹ thuật (12%), Công nghệ thông tin (9%), Tiếp thị – Marketing (4%), Tài chính/Kế toán/Kiểm toán (3%).

Ngoài ra, khảo sát cũng cho thấy 40% doanh nghiệp sẽ ưu tiên tuyển dụng người lao động có kinh nghiệm từ 2 năm trở lên, 28% ưu tiên tuyển dụng người lao động có kinh nghiệm dưới 2 năm và 24% sẽ tuyển dụng các vị trí trưởng nhóm/giám sát.

Đối với người lao động, dự báo thị trường tuyển dụng sẽ rất sôi động với nhu cầu tìm kiếm việc làm cao của họ. Dữ liệu cho thấy 80% người lao động tham gia khảo sát có ý định chuyển việc và tìm kiếm công việc mới trong 6 tháng cuối năm 2022. Điều này cho thấy thị trường lao động sẽ rất sôi động và sự cạnh tranh giữa các ứng viên sẽ rất cao.

Lưu ý rằng, nhu cầu tìm việc của nhóm thực tập sinh là 92%, nhóm fresher/entry level chiếm 88%, nhóm người lao động dưới 2 năm kinh nghiệm là 89%, nhóm trên 2 năm kinh nghiệm là 78%, nhóm quản lý/trưởng nhóm là 80% và nhóm giám đốc là 79%.

Các ngành có nhu cầu ứng viên tìm việc cao nhất bao gồm An toàn môi trường, Bảo hiểm, Bất động sản, Hóa học/Hóa sinh, Nhân sự, Hành chính/Pháp lý và Y/Nha/Dược.

Trái lại, lương, phúc lợi và môi trường làm việc vẫn chiếm tỷ trọng cao trong lý do nghỉ việc của người lao động trong 6 tháng cuối năm 2022.

51% người lao động tham gia khảo sát muốn chuyển việc trong 6 tháng cuối năm nay. Điều này càng khẳng định về sự cạnh tranh gay gắt về ứng viên trên thị trường lao động trong nửa cuối 2022.

19% người tìm việc sẽ chuyển việc trong vòng 1-2 năm tới và 12% sẽ chuyển việc sau 2 năm tới. Đây là nhóm người lao động có công việc ổn định trong tương lai gần và sẽ cân nhắc chuyển việc khi thị trường việc làm đã hoàn toàn hồi phục sau COVID-19.

Xu hướng ổn định trong công việc và không có ý định nghỉ việc vẫn được 9% người tham gia khảo sát lựa chọn. Điều này cho thấy họ muốn gắn bó lâu dài với tổ chức đang làm việc.

Các người lao động tham gia khảo sát đã xác định 5 tiêu chí quan trọng khi tìm kiếm công việc mới, bao gồm lương thưởng, chế độ đãi ngộ xứng đáng, môi trường làm việc tích cực với sếp và đồng nghiệp thân thiện, cơ hội thăng tiến rõ ràng và uy tín của doanh nghiệp.

Về xu hướng tìm việc của người lao động trong 6 tháng cuối năm, 65% trong số họ mong muốn tìm kiếm công việc toàn thời gian. Cụ thể, người lao động từ các lĩnh vực như Nghệ thuật giải trí (100%), Sản xuất (95%), Nông, lâm, thuỷ sản (92%), Y/Nha/Dược (89%) và Môi trường (88%) ưu tiên lựa chọn công việc toàn thời gian.

Dữ liệu từ khảo sát cho thấy đã có những dấu hiệu mới về công việc linh hoạt và có tính thích ứng cao.

Làm việc từ xa là xu hướng làm việc của người lao động thuộc các ngành như Hàng tiêu dùng, Dịch vụ, Kinh doanh bán hàng, Xuất nhập khẩu, Bất động sản và Thương mại điện tử.

Làm việc bán thời gian cũng là xu hướng được ưa chuộng trong các lĩnh vực như Nhân sự, Bảo hiểm, Y/Nha/Dược, Xây dựng/Kiến trúc.

Làm việc tự do là ưu tiên của người lao động thuộc các ngành như Thương mại điện tử, Logistics, Nhân sự, Bất động sản, Ẩm thực/Đồ uống.

Mô hình làm việc kết hợp giữa đi làm trực tiếp tại văn phòng và làm việc từ xa cũng đang được nhiều người lao động trong lĩnh vực Thương mại điện tử, Ẩm thực/Đồ uống, Tiếp thị, Marketing… ưa chuộng.

Hầu hết người lao động tham gia khảo sát cảm thấy việc tìm kiếm công việc trong thời gian này khó khăn hơn một chút. Gần một nửa số người lao động dưới và trên 2 năm kinh nghiệm thừa nhận gặp khó khăn khi tìm việc mới, với tỷ lệ lần lượt là 45% và 46%. Những người lao động ở vị trí quản lý và trưởng nhóm cũng cho biết việc tìm kiếm công việc khó khăn hơn trước, chiếm tỷ lệ lần lượt là 46% và 53%.

Theo báo cáo của Navigos Group, các doanh nghiệp nên áp dụng các giải pháp mới để linh hoạt trong hoạt động tuyển dụng sắp tới, đồng thời quan tâm đến việc phát triển nhân tài nội bộ.

Đối với người lao động, việc chọn thời điểm phù hợp để tìm kiếm việc, tự đánh giá điểm mạnh và yếu của bản thân, nâng cao và trau dồi kỹ năng phù hợp với cơ hội việc làm trong thời kỳ chuyển đổi số, mở rộng mạng lưới quan hệ là những yếu tố quan trọng cần chú ý.