Sự kiện nào đã đánh dấu một bước ngoặt lớn trong lịch sử Trung Quốc?
A. Sự thành lập nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa (1949)
B. Đẩy mạnh công cuộc cải cách và mở cửa từ năm 1978
C. Thiết lập quan hệ ngoại giao với Mỹ (1979)
D. Đánh dấu việc thu hồi chủ quyền đối với Hồng Kông (1997) và Ma Cao (1999)
→ A
1. Cuộc Cách mạng dân tộc dân chủ Trung Quốc và sự thành lập nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa (1/10/1949)
Vào cuối tháng 8/1945, với sự hỗ trợ từ Hồng quân Liên Xô và quân Đồng minh, cùng với nỗ lực của Đảng Cộng sản Trung Quốc và Quốc dân Đảng, cuộc kháng chiến chống Nhật của nhân dân Trung Quốc kéo dài nhiều năm đã đạt được thắng lợi. Đến tháng 9/1945, Nhật Bản chính thức đầu hàng quân Đồng Minh.
Nhân danh việc tiếp quản, tập đoàn Quốc dân Đảng dưới sự lãnh đạo của Tưởng Giới Thạch đã chiếm đoạt nhiều ngân hàng, xí nghiệp công nghiệp và tài sản thương mại quốc gia trước đó bị phát xít Nhật kiểm soát.
Lúc này, dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Trung Quốc, cuộc cách mạng đã trải qua nhiều thay đổi quan trọng. Quân đội nhanh chóng mở rộng và các vùng giải phóng được mở rộng. Đảng Cộng sản chủ trương dẫn dắt nhân dân trong cuộc đấu tranh vì hòa bình và độc lập dân tộc. Nhờ sự linh hoạt trong chiến lược chiến tranh, Đảng Cộng sản và Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc đã dần nắm lại thế chủ động. Vào tháng 10/1945, Đảng Cộng sản và Quốc dân Đảng đã ký hiệp ước chấm dứt nội chiến và tổ chức hội nghị chính trị để xây dựng lại đất nước. Tuy nhiên, tập đoàn Tưởng Giới Thạch, với sự hỗ trợ của Mỹ, vẫn tiếp tục chuẩn bị cho cuộc nội chiến.
Vào tháng 7/1946, Quốc dân Đảng bắt đầu tấn công các vùng giải phóng do Đảng Cộng sản kiểm soát. Từ cuối năm 1946, Đảng Cộng sản tổ chức các lực lượng nông dân tại các vùng mới giải phóng để lấy lại đất đai từ tay phong kiến và địa chủ, đồng thời dần hình thành nền dân chủ mới. Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc áp dụng chiến lược phòng ngự tích cực, không giữ đất mà chủ yếu tập trung vào việc tiêu diệt lực lượng địch và xây dựng lực lượng của mình.
Từ tháng 7 đến tháng 9/1946, Quân Giải phóng đã chuyển từ phòng ngự sang phản công trên toàn quốc. Các vùng như Liêu Ninh, Thẩm Dương, Thiên Tân... lần lượt được giải phóng. Đến tháng 4/1949, Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc vượt sông Trường Giang tấn công vào căn cứ của Quốc dân Đảng, dẫn đến sự sụp đổ chính thức của chế độ Quốc dân Đảng.
Từ ngày 21 đến 30/9/1945, hội nghị chính trị hiệp thương đã được tổ chức tại Bắc Kinh để thông qua Cương lĩnh chung và bầu ra Hội đồng Chính phủ do Mao Trạch Đông làm Chủ tịch. Chu Ân Lai được chỉ định làm Thủ tướng Quốc vụ Viện kiêm Bộ trưởng Bộ Ngoại giao. Ngày 1/10/1949, nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa chính thức được thành lập.
Cuộc cách mạng dân tộc dân chủ Trung Quốc kết thúc thành công vào năm 1949 là một trong những sự kiện lịch sử quan trọng toàn cầu. Cách mạng đã chấm dứt hơn 100 năm bị áp bức bởi đế quốc và phong kiến, mở đầu cho thời kỳ xây dựng chủ nghĩa xã hội tại Trung Quốc.
Với diện tích chiếm 1/4 Châu Á và dân số gần 1/4 thế giới, chiến thắng của cuộc cách mạng Trung Quốc đã đóng góp quan trọng vào việc mở rộng ảnh hưởng và sức mạnh của chủ nghĩa xã hội toàn cầu. Điều này cũng có tác động sâu rộng đến sự phát triển của phong trào giải phóng dân tộc trên toàn thế giới.
2. Chính trị Trung Quốc
Nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa là một quốc gia theo chế độ xã hội chủ nghĩa, chính thức ủng hộ chủ nghĩa cộng sản. Mặc dù chính phủ Trung Quốc được mô tả là cộng sản và xã hội chủ nghĩa, nhưng cũng có tính chất chuyên chế và xã đoàn, với nhiều hạn chế nghiêm ngặt trong các lĩnh vực như tự do Internet, tự do báo chí, tự do hội họp, quyền sinh con, tự do thành lập tổ chức xã hội và tự do tôn giáo. Hệ thống chính trị, tư tưởng và kinh tế hiện tại của Trung Quốc được các lãnh đạo gọi lần lượt là 'chuyên chính dân chủ nhân dân', 'chủ nghĩa xã hội với đặc sắc Trung Quốc' và 'kinh tế thị trường xã hội chủ nghĩa'.
Đảng Cộng sản Trung Quốc là đảng duy nhất nắm quyền lãnh đạo quốc gia, và quyền lực của đảng này được quy định trong hiến pháp Trung Quốc. Hệ thống bầu cử của Trung Quốc phân cấp, với các đại hội đại biểu nhân dân cấp địa phương (hương và huyện) được bầu trực tiếp, trong khi các đại hội đại biểu nhân dân cấp cao hơn và toàn quốc được bầu gián tiếp qua đại hội đại biểu nhân dân cấp dưới. Hệ thống chính trị cũng được phân quyền, và các lãnh đạo cấp tỉnh cùng phó tỉnh có quyền tự chủ đáng kể. Bên cạnh Đảng Cộng sản, còn có các đảng chính trị khác, gọi là 'đảng phái dân chủ', tham gia vào Đại hội đại biểu nhân dân toàn quốc (Nhân đại) và Hội nghị Hiệp thương chính trị nhân dân Trung Quốc (Chính hiệp).
Chủ tịch nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa là nguyên thủ quốc gia của Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa, chức vụ này được thành lập theo Hiến pháp năm 1954. Trước đó, từ khi thành lập nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa vào năm 1949 đến năm 1954, chỉ có chức Chủ tịch Chính phủ Nhân dân Trung ương. Từ năm 1975, vai trò đại diện quốc gia được chuyển giao cho Ủy viên trưởng Ủy ban Thường vụ Đại hội Đại biểu Nhân dân Toàn quốc thay vì có chức vụ Chủ tịch nước. Hiến pháp năm 1982 khôi phục chức vụ Chủ tịch nước. Về hình thức, Chủ tịch nước được bầu bởi Đại hội Đại biểu Nhân dân Toàn quốc theo quy định của Điều 62 Hiến pháp. Tuy nhiên, thực tế, việc bầu cử thường chỉ có một ứng cử viên được Đoàn chủ tịch Hội nghị Đại hội Đại biểu Nhân dân Toàn quốc giới thiệu. Thủ tướng Trung Quốc là lãnh đạo Chính phủ, đứng đầu Quốc vụ viện cùng với bốn phó thủ tướng và các bộ trưởng. Hiện tại, Tổng bí thư và Chủ tịch nước là Tập Cận Bình, ông cũng là thành viên cấp cao của Ban Thường vụ Bộ Chính trị Đảng Cộng sản Trung Quốc, cơ cấu quyền lực hàng đầu của Trung Quốc.
3. Trung Quốc đạt được nhiều thành tựu trong thời đại mới
GDP của Trung Quốc đã tăng từ 53.900 tỷ nhân dân tệ lên 114.400 tỷ nhân dân tệ, thu nhập bình quân đầu người từ 16.500 nhân dân tệ lên 35.100 nhân dân tệ, tổng kim ngạch xuất khẩu hàng hóa từ 24.400 tỷ nhân dân tệ lên 39.100 tỷ nhân dân tệ, và giá trị gia tăng của ngành sản xuất từ 16.980 tỷ nhân dân tệ lên 31.400 tỷ nhân dân tệ.
Với nhiều chỉ số gấp đôi chỉ trong vòng 10 năm, nền kinh tế Trung Quốc đã bước vào giai đoạn phát triển với chất lượng cao, hiệu quả, công bằng, bền vững và an toàn hơn. Mặc dù bị ảnh hưởng bởi đại dịch Covid-19, GDP của Trung Quốc vẫn tăng trưởng từ 8,1% năm 2021 và 2,5% trong 6 tháng đầu năm 2022.
Hiện tại, Trung Quốc có hơn 160 triệu chủ thể thị trường, tạo việc làm cho gần 300 triệu người. Trong đó, doanh nghiệp tư nhân phát triển mạnh mẽ với hơn 44,57 triệu doanh nghiệp, chiếm hơn 90% tổng số doanh nghiệp trong nền kinh tế, đóng góp đáng kể vào tăng trưởng và việc làm.
Chính phủ đã tích cực thực hiện các biện pháp giảm thuế và phí, tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp, với tổng số tiền giảm thuế lên tới 8.800 tỷ nhân dân tệ từ năm 2012 đến nay. Đồng thời, các doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ được hỗ trợ vay vốn lên đến 38.800 tỷ nhân dân tệ tính đến hết tháng 4 năm 2022.
Đặc biệt, nhờ nỗ lực không ngừng trong việc phát huy vai trò của khoa học - công nghệ và đổi mới sáng tạo, Trung Quốc đã cải thiện xếp hạng chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu từ vị trí 34 lên vị trí 11 chỉ trong vòng 10 năm. Trung Quốc đã tự phát triển và ứng dụng rộng rãi nhiều công nghệ tiên tiến như hàng không vũ trụ, robot, công nghệ 5G, dữ liệu lớn, trí tuệ nhân tạo và internet kết nối vạn vật.
Với quy mô nền kinh tế vượt 100.000 tỷ nhân dân tệ và dân số hơn 1,4 tỷ người, trong đó khoảng 400 triệu người thuộc nhóm thu nhập trung bình, Trung Quốc sở hữu thị trường tiêu dùng và năng lực sản xuất mạnh mẽ, đồng thời kết nối hiệu quả với chuỗi giá trị toàn cầu. Xếp hạng môi trường kinh doanh tại Trung Quốc đã từ vị trí 96 vào năm 2013 vươn lên vị trí 31, với tổng số thu hút đầu tư nước ngoài đạt 1.150 tỷ nhân dân tệ năm 2021, tăng 62,9% so với năm 2012.
Trung Quốc đã kiên trì thực hiện chiến lược thúc đẩy thị trường phát triển chất lượng cao, chuyển từ tăng trưởng nhanh theo chiều rộng sang phát triển sâu hơn với mục tiêu hàng đầu là chất lượng và hiệu quả. Điều này không chỉ áp dụng cho lĩnh vực kinh tế mà còn là yêu cầu tổng quát đối với tất cả các lĩnh vực kinh tế - xã hội.
Vì vậy, Trung Quốc tập trung phát triển chất lượng cao, gắn liền với xây dựng nền kinh tế tuần hoàn, xanh và cacbon thấp nhằm sử dụng hiệu quả tài nguyên và nguồn lực. Trong suốt 10 năm qua, dù mức tăng trưởng tiêu thụ năng lượng bình quân chỉ đạt 2,9%/năm, Trung Quốc vẫn duy trì mức tăng trưởng kinh tế trung bình lên tới 6,2%/năm. Trung Quốc đặt mục tiêu bảo vệ môi trường, hướng tới đạt đỉnh phát thải vào năm 2030 và trung hòa khí thải cacbon trước năm 2060.
Đẩy mạnh phát triển chất lượng cao không chỉ giúp nền kinh tế Trung Quốc phát triển bền vững mà còn giải quyết các vấn đề xã hội, từ đó đạt được mục tiêu trong cuộc chiến chống đói nghèo.
Đến cuối năm 2020, gần 90 triệu người nghèo, 932 huyện nghèo và 128.000 thôn nghèo ở nông thôn đã được giải quyết vấn đề nghèo đói thành công. Đúng vào dịp kỷ niệm 100 năm Ngày thành lập Đảng Cộng sản Trung Quốc (1/7/2021), lãnh đạo Trung Quốc đã công bố hoàn thành mục tiêu trăm năm đầu tiên, giải quyết vấn đề nghèo đói, xây dựng một xã hội khá giả toàn diện và hướng tới mục tiêu trăm năm thứ hai với thịnh vượng chung.
Kiên trì theo đuổi phát triển chất lượng cao sẽ tiếp tục là chiến lược phát triển trong trung và dài hạn, để Trung Quốc hoàn tất quá trình hiện đại hóa xã hội chủ nghĩa vào năm 2035 và xây dựng thành một cường quốc xã hội chủ nghĩa hiện đại, giàu mạnh, dân chủ, văn minh, hài hòa và tươi đẹp vào giữa thế kỷ này.
4. Mục tiêu tương lai của Trung Quốc
Trong suốt 100 năm qua, các nhà lãnh đạo Trung Quốc đã nhiều lần nhấn mạnh rằng Trung Quốc phải vươn lên đứng đầu thế giới. Theo chủ nghĩa tam dân, Tôn Trung Sơn đã nêu rõ điều này.
'Dân tộc Trung Hoa là dân tộc lâu đời nhất và đông đảo nhất thế giới, đồng thời là dân tộc có nền văn minh lâu đời nhất. Dân tộc chúng ta luôn đứng đầu về số lượng và quy mô, và từ thế hệ này qua thế hệ khác, chúng ta vẫn được coi là dân tộc ưu tú nhất. Trong cuốn 'Phương lược kiến quốc', Tôn Trung Sơn đã nhấn mạnh: 'Đất đai Trung Quốc rộng lớn hơn so với Mỹ, tài nguyên khoáng sản phong phú đứng đầu thế giới. Với dân số lên tới 400 triệu người, chúng ta cũng dẫn đầu thế giới. Sự thông minh của người Trung Quốc đã được biết đến từ rất lâu, và việc kế thừa nền văn hóa 5.000 năm là điều chưa từng có trên thế giới. Hàng nghìn năm trước, chúng ta đã từng là một quốc gia hùng mạnh'.
Sau đó, Mao Trạch Đông cũng khẳng định rằng việc vượt qua Mỹ là trách nhiệm của Trung Quốc. Vào ngày 29 tháng 10 năm 1955, trong một bài phát biểu tại cuộc hội đàm về cải cách công thương nghiệp, Mao Trạch Đông đã nói:
Mục tiêu của chúng ta là phải vượt qua Mỹ. Nước Mỹ chỉ có hơn 100 triệu dân, trong khi chúng ta có hơn 600 triệu dân, vì vậy chúng ta cần phải đuổi kịp Mỹ,... Chúng ta cần phải đạt được mục tiêu đó để có thể tự hào, hiện tại chúng ta vẫn chưa đạt được gì và bị các quốc gia khác áp lực,... Chúng ta phải nhận trách nhiệm này. Trên thế giới, cứ bốn người thì có một người Trung Quốc, do đó không thể không nỗ lực vươn lên, chúng ta phải quyết tâm không chịu thua kém'
Vào thập niên 1980, Đặng Tiểu Bình đã đề xuất 'chiến lược ba bước' với mục tiêu 70 năm, nhằm đưa Trung Quốc trở thành siêu cường hàng đầu thế giới vào kỷ niệm 100 năm thành lập nước (2049). Bước đầu tiên là trong 10 năm đạt được mức sống cơ bản; bước thứ hai là trong 10 năm đạt được mức sống khá giả; và bước thứ ba là trong 50 năm của thế kỷ 21 để thực hiện mục tiêu vĩ đại về sự phục hưng dân tộc. Vào ngày 15 tháng 4 năm 1985, Đặng Tiểu Bình đã nhấn mạnh: 'Chúng ta đang thực hiện những điều mà Trung Quốc chưa từng làm trong vài nghìn năm qua. Cuộc cải cách này không chỉ ảnh hưởng tới Trung Quốc mà còn có tác động toàn cầu'
Theo báo Huffington Post (Mỹ) ngày 30 tháng 5 năm 2012, sau hơn 20 năm từ khi Liên Xô tan rã và thế giới bước vào giai đoạn 'đơn cực' do Mỹ dẫn đầu, Trung Quốc đang dần nổi lên như một siêu cường mới. Báo này nhận xét rằng Trung Quốc đang kiên nhẫn chấp nhận sự phát triển dài hạn.
Đầu năm 2021, cuốn sách 'Trung Quốc mộng' của Đại tá Lưu Minh Phúc, giảng viên tại Đại học Quốc phòng Bắc Kinh, đã gây tiếng vang lớn trong và ngoài nước. Tác giả đưa ra những phân tích và so sánh để Trung Quốc hiện thực hóa giấc mơ trở thành siêu cường hàng đầu thế giới. Ông cho rằng để đất nước phát triển, cần phải có 'chí lớn'; một quốc gia lớn mà không có chí lớn sẽ suy thoái, trong khi một quốc gia nhỏ nhưng có chí lớn vẫn có thể vươn lên. Chương IV của sách nhấn mạnh việc xây dựng 'Trung Quốc vương đạo', kế thừa truyền thống văn hóa Trung Hoa và dùng đó làm nền tảng cho văn hóa, đạo đức và ảnh hưởng toàn cầu của Trung Quốc. Văn minh Trung Hoa có một lịch sử lâu dài, cần học từ những bài học trị quốc trong lịch sử và luôn nhớ rằng 'vương đạo' không phải là 'chèn ép bốn bể, ức hiếp lân bang, hùng cường mà ngang ngược, lớn mạnh mà xưng bá'.
Vào tháng 11 năm 2012, Tập Cận Bình kế nhiệm Hồ Cẩm Đào làm Tổng bí thư Đảng Cộng sản Trung Quốc. Năm 2013, Tập Cận Bình công bố học thuyết 'Giấc mộng Trung Hoa' tại kỳ họp Đại biểu Nhân dân Toàn Quốc, và học thuyết này nhanh chóng được truyền thông Trung Quốc phổ biến rộng rãi. Ông mô tả 'Sự phục hưng vĩ đại của dân tộc Trung Hoa là giấc mơ lớn nhất của Trung Quốc', với mục tiêu đưa Trung Quốc trở thành siêu cường hàng đầu thế giới, phục hồi vinh quang của nền văn minh 5.000 năm Trung Hoa. Theo tạp chí lý luận của đảng Cầu Thị, giấc mộng Trung Hoa bao gồm sự thịnh vượng quốc gia qua nỗ lực tập thể, chủ nghĩa xã hội và vinh quang quốc gia.
Tuy nhiên, tiến sĩ kinh tế Trương Duy Ngênh từ Đại học Bắc Kinh cho rằng thành tựu khoa học kỹ thuật của Trung Quốc hiện tại vẫn chưa đủ để đạt được vị thế siêu cường:
Trong suốt hơn 30 năm qua, nền kinh tế Trung Quốc đã đạt được nhiều thành tựu đáng kể. Tuy nhiên, những thành tựu này chủ yếu dựa trên nền tảng khoa học kỹ thuật mà các quốc gia phương Tây đã tích lũy trong suốt 300 năm phát minh của họ. Mỗi công nghệ và sản phẩm quan trọng giúp tăng trưởng kinh tế Trung Quốc đều được phát minh bởi phương Tây, chứ không phải Trung Quốc. Chúng ta chỉ là người tiếp nhận, không phải người sáng tạo. Chúng ta chỉ xây dựng một căn gác nhỏ trên nền móng của người khác. Trong 50-100 năm tới, để thay đổi tình hình này, chúng ta cần phát huy hết tinh thần doanh nhân và sức sáng tạo để biến Trung Quốc thành một quốc gia đổi mới thực sự.
Gần đây, Mytour đã trình bày về Sự kiện nào đã đánh dấu bước ngoặt trong lịch sử Trung Quốc? Hy vọng thông tin này sẽ hữu ích cho quý bạn đọc. Xin chân thành cảm ơn!