Buzz
Vũ trụ bao la chứa đựng mọi tưởng tượng của con người về những điều chưa biết. Những người mơ ước về tri thức sẽ dấn thân vào sự khám phá và hướng tới bóng đêm vô hạn, mong muốn tiến gần hơn tới sự thật về nguồn gốc của vũ trụ.
Vào ngày 25 tháng 9, NASA đã hoàn thành sứ mệnh thu thập mẫu vật từ tiểu hành tinh đầu tiên của Mỹ. Chiếc tàu không gian chứa hàng trăm gram mẫu vật liệu từ tiểu hành tinh Bennu đã đi 1,9 tỷ km trong không gian và cuối cùng 'về nhà' vào 10 giờ ngày 25 tháng 9 theo giờ Mỹ.
Sau khi các nhà nghiên cứu phục hồi thành công, khoang mẫu sẽ được trực thăng đưa đến phòng thí nghiệm tạm thời để tháo rời các thành phần chính. Sau khi tháo rời, các mẫu vật liệu từ tiểu hành tinh sẽ trải qua quá trình được gọi là 'Thanh lọc Nitơ' - Nitơ có thể bảo vệ mẫu vật khỏi ô nhiễm vật liệu từ Trái Đất.
Cuối cùng, các mẫu sẽ được gửi đến Trung tâm Vũ trụ Johnson ở Texas, nơi các nhà nghiên cứu sẽ phân tích chúng một cách chi tiết.
Được hình thành từ một tập hợp của các mảnh đá lỏng lẻo, giống như một đống gạch vụn, Bennu có kích thước rộng chỉ 500 mét, rất nhỏ so với tiểu hành tinh Chicxulub va vào Trái Đất khoảng 66 triệu năm trước, gây ra sự tuyệt chủng của loài khủng long. Ảnh: Sci.news
Nhiệm vụ thu thập mẫu vật liệu từ tiểu hành tinh Bennu đã bắt đầu 7 năm trước
Năm 2016, nhiệm vụ OSIRIS-REx đã bắt đầu. Tên lửa Atlas V đã phóng tàu vũ trụ OSIRIS-REx thành công vào không gian, bắt đầu cuộc hành trình kéo dài 7 năm của OSIRIS-REx. Sau khi vào không gian, OSIRIS-REx sẽ quay quanh Mặt Trời trong một năm.
Sau đó, vào năm 2017, OSIRIS-REx lại tiếp cận Trái Đất. Mục tiêu không phải là 'trở về nhà', mà OSIRIS-REx còn 6 năm để hoàn thành nhiệm vụ của mình. Mục đích của việc tiếp cận Trái Đất là sử dụng lực hấp dẫn của Trái Đất để thay đổi quỹ đạo và tăng tốc của tàu.
Năm 2018, với sự hỗ trợ của đội ngũ kỹ sư, tàu vũ trụ OSIRIS-REx cuối cùng đã tiếp cận thành công tiểu hành tinh Bennu, khoảng cách giữa OSIRIS-REx và Bennu chỉ còn 20 km. Đây là bước tiến quan trọng đánh dấu việc OSIRIS-REx đã tiếp cận thành công tiểu hành tinh và có thể tiến hành lấy mẫu bất cứ lúc nào.
Tiểu hành tinh Bennu cách Trái Đất khoảng 6,2 tỷ km. Mẫu vật được lấy từ tiểu hành tinh này vào năm 2020 và lưu trữ trong tàu thăm dò kể từ đó. Ảnh: NASA
Tại thời điểm này, sứ mệnh OSIRIS-REx có thể bước sang giai đoạn tiếp theo, trong đó OSIRIS-REx sẽ đi cùng với Bennu trong hai năm. Nhà nghiên cứu đã lập bản đồ bề mặt của Bennu và nghiên cứu tiềm năng về tiểu hành tinh này từ hình ảnh do OSIRIS-REx chụp.
Cuối cùng, vào năm 2020, OSIRIS-REx đã hạ cánh xuống Bennu và thu được hàng trăm gram mẫu vật chất từ đó. Quá trình lấy mẫu thành công nhưng OSIRIS-REx đã lấy quá nhiều mẫu, không thể niêm phong lại thành công.
Tổng kết từ kết quả, nhiệm vụ lấy mẫu đã thành công. OSIRIS-REx bắt đầu hành trình trở về vào năm 2021 và gửi mẫu về Trái Đất thành công vào ngày 25/9 vừa qua.
Nhóm các nhà khoa học và kỹ thuật viên đã làm việc cật lực để lấy mẫu. Khoang tàu và mẫu vật đã được trực thăng đưa đến một 'phòng sạch' ở bãi thử nghiệm Utah để kiểm tra ban đầu. Đây là mẫu vật lớn nhất từ trước đến nay được lấy từ một tiểu hành tinh và là mẫu vật tiểu hành tinh thứ 3 được mang về Trái Đất phân tích, sau hai sứ mệnh tương tự của Cơ quan Vũ trụ Nhật Bản vào năm 2010 và 2020. Ảnh: NASA
Tại sao NASA tốn nhiều thời gian để nghiên cứu tiểu hành tinh Bennu và mất 7 năm chỉ để tìm kiếm 'đá' từ nó?
Tiểu hành tinh Bennu được phát hiện bởi Viện Nghiên cứu tiểu hành tinh gần Trái Đất Lincoln (LINEAR) vào ngày 11 tháng 9 năm 1999. Điều độc đáo về nó không phải là sự tiếp cận với Trái Đất mỗi sáu năm một lần, hay khả năng va chạm với Trái Đất vào năm 2182. Điều thực sự độc đáo về nó là 'tuổi' của nó.
Các nhà khoa học đang ước lượng tuổi của Hệ Mặt Trời bằng cách xác định niên đại của các thiên thạch từ va chạm với Trái Đất. Tuy nhiên, do sự phá hủy của vật chất trên Trái Đất, thông tin trên thiên thạch sẽ bị hư hại ở mức độ khác nhau. Bennu có tuổi khoảng 4,5 tỷ năm, lớn hơn tảng đá cổ nhất được tìm thấy trên Trái Đất 500 triệu năm.
Tương tự như các tiểu hành tinh khác, Bennu là di tích của Hệ Mặt Trời sơ khai. Thành phần hóa học và khoáng chất của Bennu gần như không thay đổi kể từ khi hình thành cách đây 4,5 tỷ năm, cho nên tiểu hành tinh này cung cấp thông tin quý giá về nguồn gốc và sự phát triển của các hành tinh đá như Trái Đất. Bennu thậm chí có thể chứa các phân tử hữu cơ tương tự như những phân tử cần thiết cho sự hình thành của vi khuẩn. Ảnh: ZME
Vì Bennu đã di chuyển xuyên không gian, nó không bị ô nhiễm bởi bất kỳ vật chất ngoại lai nào. Nói một cách rõ ràng, Bennu là một 'kho báu thời gian' được bảo quản tốt trong Hệ Mặt Trời sơ khai. Các nhà khoa học hy vọng rằng nghiên cứu về tiểu hành tinh Bennu sẽ giúp khám phá nguồn gốc của sự sống, nguồn gốc của Trái Đất và thậm chí cả nguồn gốc của Hệ Mặt Trời.
Cuộc hành trình của tàu vũ trụ OSIRIS-REx sẽ tiếp tục trong tương lai. OSIRIS-REx chính thức đổi tên thành OSIRIS-APEX và tiếp tục nghiên cứu một mục tiêu mới - tiểu hành tinh Apophis, một trong những tiểu hành tinh nổi tiếng nhất trong Hệ Mặt Trời. OSIRIS-APEX dự kiến sẽ tiếp xúc với tiểu hành tinh này trong vài năm tới và thực hiện nhiều quan sát khoa học hơn.
