Tóm lược về chùa Bà Thiên Hậu
1.1 Lịch sử của chùa Bà Thiên Hậu
Chùa Bà Thiên Hậu, hay còn gọi là chùa Bà Bình Dương hoặc miếu Bà Thiên Hậu, nằm tại địa chỉ số 4 đường Nguyễn Du, phường Phú Cường, TP. Thủ Dầu Một. Đây là công trình được người Việt gốc Hoa xây dựng để thờ vị nữ thần cao cả của họ, Thiên Hậu Thánh Mẫu. Ngôi chùa được xây dựng theo lối kiến trúc cổ truyền của Trung Quốc. Ngày nay, chùa đã trở thành một trong những di tích quan trọng của tỉnh Bình Dương, nổi tiếng với Lễ hội Chùa Bà Thiên Hậu sôi động và sặc sỡ.
Về nguồn gốc của Chùa Bà Thiên Hậu, không ai biết chính xác ngày tháng nó được xây dựng, chỉ biết rằng nó nằm gần bờ sông Hương Chủ Hiếu vào thời điểm đó. Tuy nhiên, vào năm 1923, chùa bị hỏa hoạn phá hủy và sau đó bốn bang người Hoa, gồm Quảng Đông, Triều Châu, Phúc Kiến và Hẹ, đã cùng nhau hợp tác để xây dựng lại ngôi chùa tại vị trí hiện tại. Do đó, hiện nay ngôi chùa đã gần tròn 100 năm tuổi, và nó đã trở thành một phần không thể thiếu của lịch sử của Bình Dương, cùng với Chùa Tây Tạng Bình Dương.
Chùa Bà Thiên Hậu đã liên kết với Bình Dương suốt gần một thế kỷ, chứng kiến những biến động lớn trên vùng đất này
1.2 Thần thoại về Bà Thiên Hậu
Trước khi thảo luận về Lễ hội Chùa Bà Thiên Hậu, hãy cùng nhau đi sâu vào quá khứ để tìm hiểu về nhân vật này. Theo truyền thuyết, vào thời kỳ Tống Kiến Long (khoảng năm 960) ở tỉnh Phúc Kiến, Trung Quốc, một cô bé tên là Mi Châu đã ra đời sau 14 tháng thai nghén. Người ta nói rằng cô bé này tỏa sáng và phát ra một hương thơm đặc biệt. Từ khi còn nhỏ, Mi Châu đã quyết định theo đạo Phật và trở thành một linh mục vĩ đại, giúp đỡ rất nhiều người. Sau khi qua đời ở tuổi 28, cô vẫn xuất hiện nhiều lần trong giấc mơ của ngư dân, giúp họ tránh khỏi nguy hiểm trên biển. Vì lẽ đó, khi gặp nguy biến trên biển, ngư dân thường cầu nguyện, mong Bà giúp đỡ họ vượt qua sóng lớn để trở về bờ an toàn.
Bà Thiên Hậu là biểu tượng của niềm tin và tín ngưỡng của cộng đồng người Hoa tại Bình Dương và cả Việt Nam
Nhờ vào những ân đức và công lao của Bà, người dân Phúc Kiến đã xây dựng miếu thờ để bày tỏ lòng biết ơn. Trong thời kỳ nhà Nguyên, Bà được phong làm Thiên Phi. Và vào thời nhà Thanh, vua Khang Hy đã trao cho Bà danh hiệu Thiên Hậu, là tên gọi truyền tụng đến ngày nay.
Qua nhiều thế kỷ, câu chuyện về Bà Thiên Hậu đã có nhiều phiên bản khác nhau với những chi tiết hấp dẫn. Tuy nhiên, tất cả đều tập trung vào hình ảnh của một người phụ nữ hiếu thảo, lòng trắc ẩn, dũng cảm, luôn sẵn lòng hy sinh bản thân để bảo vệ mọi người. Bà đã trở thành biểu tượng để dạy dỗ con cháu sau này luôn theo đuổi điều tốt đẹp, sẵn sàng hi sinh và giúp đỡ cộng đồng. Vì vậy, Lễ hội Chùa Bà Thiên Hậu được tổ chức hàng năm, cùng với Lễ hội Miếu Ông Bổn, như một cách để người Hoa nhớ về nguồn gốc và những giá trị tốt lành mà họ luôn muốn bảo vệ.
Những đặc sắc của Lễ hội Chùa Bà Thiên Hậu
Tiếp theo, hãy cùng cẩm nang du lịch Mytour.vn khám phá chi tiết về các bước chuẩn bị và các nghi lễ của Lễ hội Chùa Bà Thiên Hậu nhé.
2.1 Chuẩn bị cho Lễ hội Chùa Bà Thiên Hậu
Vì là một trong những ngôi chùa lớn nhất ở Bình Dương, hàng năm có rất đông khách hành hương đến dâng lễ tại chùa Bà Thiên Hậu từ mùng 1 Tết Nguyên Đán đến Rằm tháng Giêng. Theo thống kê, mỗi năm Lễ hội Chùa Bà Thiên Hậu thu hút hàng trăm nghìn lượt khách hành hương, mang theo lễ vật để cầu tài lộc, sức khỏe, bình an, và may mắn, v.v. Do đó, việc chuẩn bị cho lễ hội thường bắt đầu rất sớm để đảm bảo phục vụ chu đáo nhất cho du khách.
Các tiết mục đặc sắc sẽ được chuẩn bị để biểu diễn trong Lễ hội Chùa Bà Thiên Hậu
Việc chuẩn bị cho Lễ hội Chùa Bà Thiên Hậu được thực hiện rất kỹ lưỡng và chu toàn
Các nghi lễ trong Lễ hội Chùa Bà Thiên Hậu
Lễ hội Chùa Bà Thiên Hậu được tổ chức với nhiều nghi thức và tập tục độc đáo theo truyền thống của người Hoa. Ngày mùng 14 tháng Giêng âm lịch là thời điểm diễn ra lễ hội chính thức. Lễ dâng lên Bà Thiên Hậu bao gồm lợn quay, gà, ngỗng cùng với trái cây, bánh và hoa. Sau khi đọc lời kinh khai mạc, một bản văn bằng tiếng Quảng Đông được trình diễn để tôn vinh công đức và sự đóng góp của Bà Thiên Hậu, cũng như lòng biết ơn sâu sắc của các thế hệ sau dành cho Bà.
Sau khi nghe xong bài kinh, Ban quản trị lễ hội sẽ tiến hành bốc thăm để chọn ra người “cầm ấn” đứng trước ngai vàng thờ Bà, đặt một tấm giấy đỏ có viết hai dòng chữ “Khai ấn đại kết” và “Hợp cảnh bình an” để dán lên đền thờ. Tiếp theo là nghi thức 'Thỉnh Lộc Bà' với các cây nhang và đèn lồng lớn. Tập tục này mang ý nghĩa mở ra sự may mắn, thuận lợi và hạnh phúc cho năm mới.
Vì lượng khách thập phương đổ về Lễ hội Chùa Bà Thiên Hậu quá đông nên tỉnh Bình Dương đã phải tổ chức đội ngũ cảnh sát và dân phòng để duy trì trật tự
Tuy nhiên, điều đặc biệt nhất trong Lễ hội Chùa Bà Thiên Hậu là nghi lễ rước kiệu Bà qua các tuyến phố chính của Thành phố Thủ Dầu Một vào ngày rằm tháng Giêng. Theo phong tục của người Hoa, đầu tiên trong đoàn rước sẽ là 4 con Hẩu, biểu tượng của sư tử rồng vàng - vị thần của động vật. Tiếp theo là hàng chục thanh niên cầm cờ, thanh long đao, rồi đến các đoàn múa lân, sau đó là những chiếc xe đẹp trang trí hoa, tiếp theo là hàng loạt cô gái thắt nơ và cầm giỏ hoa vải đủ màu sắc, cuối cùng là các đội nhạc với kèn, sáo, trống tạo ra bầu không khí sôi động trên phố.
Cảnh kiệu Bà đi qua các con phố lớn của Thành phố