1. Tổng quan về bệnh Lupus ban đỏ
Lupus ban đỏ là một bệnh tự miễn mạn tính nguy hiểm do chưa có thuốc đặc trị. Thông thường, cơ thể tạo ra kháng thể để chống lại các vật lạ xâm nhập. Tuy nhiên, ở người mắc Lupus, kháng thể không phân biệt được giữa vật lạ và cơ thể, dẫn đến hệ miễn dịch tấn công chính mình, gây tổn thương các mô liên kết của nhiều cơ quan trong cơ thể.
Lupus dạng đĩa là một triệu chứng của Lupus ban đỏ hệ thống ở thể mạn tính với biểu hiện nhẹ trên da. Tuy nhiên, khi biến chứng nội tạng như tim, phổi, thận xảy ra, có thể dẫn đến tử vong.
Lupus ban đỏ là bệnh nguy hiểm có thể gây tổn thương đa cơ quan khi biến chứng xảy ra
Hiện nay, các ca mắc Lupus ban đỏ hệ thống chiếm tỷ lệ cao, đặc biệt là ở nữ giới, với khoảng 90% trong độ tuổi từ 20 - 30. Lupus ban đỏ hệ thống có thể ảnh hưởng đến hầu hết các cơ quan trong cơ thể, tùy theo mức độ phát triển và khả năng tấn công của bệnh. Những trường hợp biến chứng nặng có thể dẫn đến tổn thương, suy đa cơ quan, và không ít ca tử vong trong giai đoạn này.
2. Những biến chứng nghiêm trọng của bệnh Lupus ban đỏ hệ thống
Bệnh Lupus ban đỏ có nguy cơ gây tổn thương hầu hết các cơ quan trong cơ thể và đe dọa đến tính mạng.
Hệ thần kinh
Lupus tấn công hệ thần kinh có thể gây ra các triệu chứng sau:
-
Người bệnh khó tập trung, xuất hiện cơn động kinh và mất ý thức.
-
Tâm trạng dễ thay đổi, xảy ra rối loạn thần kinh.
-
Các vấn đề về hệ thần kinh ngoại biên có thể gặp ở người bị Lupus ban đỏ hệ thống.
Mắt
Những biến chứng và thay đổi ở mắt có thể xảy ra với bệnh nhân Lupus ban đỏ gồm:
-
Quanh mắt có thể bị lõm sâu, thâm đen hoặc thay đổi tính chất da vùng gần mắt.
-
Khoảng 25% bệnh nhân bị khô mắt, 28% có sự thay đổi tĩnh mạch võng mạc.
-
Nguy cơ viêm giác mạc, đục thủy tinh thể, suy giảm thị lực hoặc mất hoàn toàn khả năng nhìn tuy thấp nhưng vẫn có thể xảy ra.
-
Tổn thương dây thần kinh ảnh hưởng đến kiểm soát mắt, gây mờ mắt. Một số bệnh nhân Lupus ban đỏ có thể gặp hội chứng Sjogren (không sản xuất được nước mắt).
Khoang miệng
Nhiều bệnh nhân Lupus ban đỏ có các triệu chứng liên quan đến khoang miệng như loét, viêm, khô, sưng, nhiễm trùng,... Gần 45% bệnh nhân bị lở miệng thường xuyên, gây khó khăn trong việc ăn uống. Việc sử dụng Corticosteroid kéo dài cũng góp phần gây ra các vấn đề về khoang miệng.
Bệnh nhân Lupus gặp các vấn đề về khoang miệng
Máu
Bệnh nhân Lupus ban đỏ có thể gặp các vấn đề về máu như sau:
-
Hàm lượng hồng cầu thấp gây thiếu máu.
-
Kết quả kiểm tra cho thấy tốc độ máu lắng tăng cao.
-
Giảm bạch cầu hoặc tiểu cầu làm máu khó đông.
Hệ tim mạch
Biến chứng tim mạch thường gặp ở bệnh nhân Lupus ban đỏ khi tổn thương phủ tạng, là nguyên nhân tử vong hàng đầu. Các vấn đề như cao huyết áp, cholesterol, tiểu đường,... góp phần làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch. Thiếu máu cơ tim, viêm cơ tim, tràn dịch,... là các biến chứng phổ biến, tình trạng kéo dài có thể dẫn đến suy tim.
Phổi
Hơn một nửa số bệnh nhân Lupus gặp vấn đề về phổi, đặc biệt trong giai đoạn cuối. Các bệnh lý ở phổi bao gồm viêm, sưng màng phổi, viêm mô phổi, huyết khối tĩnh mạch phổi, tràn dịch,... Tình trạng suy hô hấp có thể xảy ra ở những bệnh nhân nặng.
Thận
Biến chứng thận là biểu hiện phổ biến ở người bị Lupus ban đỏ. Các bệnh thận như viêm cầu thận, hội chứng thận hư,... có thể gây tích nước toàn thân hoặc cục bộ. Người bị biến chứng thận có thể có các triệu chứng như tăng cân nhanh, phù chân, tay, mắt, tiểu máu,... Những biến chứng này làm tăng nguy cơ cao huyết áp, tim mạch, đột quỵ và suy thận.
Biến chứng Lupus ở thận có thể gây sưng phù ở tay, chân, mặt,...
Xương khớp
Vấn đề xương khớp là triệu chứng phổ biến ở hầu hết bệnh nhân Lupus ban đỏ. Người bệnh có thể bị viêm khớp dạng thấp, viêm gân, bao hoạt dịch, hội chứng ống cổ tay, ống cổ chân, loãng xương,... Việc sử dụng Corticosteroid lâu dài có thể gây teo cơ.
3. Điều trị bệnh Lupus ban đỏ giai đoạn cuối
Hiện chưa có phương pháp chữa trị hoàn toàn cho Lupus ban đỏ hệ thống. Các biện pháp điều trị hiện tại nhằm ngăn chặn đợt phát bệnh, cải thiện triệu chứng và giảm nguy cơ tổn thương nội tạng.
-
Thuốc chống viêm, giảm đau không Steroid hiệu quả với các biến chứng ở cơ, khớp. Tuy nhiên, bệnh nhân cần uống thuốc theo chỉ định của bác sĩ để tránh tác dụng phụ như viêm loét dạ dày.
-
Thuốc Corticosteroid có tác dụng mạnh và thường được chỉ định trong các trường hợp nặng. Tuy nhiên, tác dụng phụ như viêm loét dạ dày, tá tràng, loãng xương, rạn da, tăng nguy cơ nhiễm trùng, hội chứng Cushing,... có thể ảnh hưởng lớn đến cuộc sống hàng ngày của người mắc Lupus.
-
Thuốc chống sốt rét như Hydrochloroquin có tác dụng trong điều trị các vấn đề về cơ, xương, khớp ở bệnh nhân Lupus. Tuy nhiên, HCQ cũng có thể gây tác dụng phụ, đặc biệt là ảnh hưởng đến mắt.
Điều trị Lupus ban đỏ khi có biến chứng phủ tạng thường gây nhiều tác dụng phụ, cần sự tư vấn cụ thể từ chuyên gia.