Sự thật bất ngờ về hệ thống camera giám sát được nhiều gia đình tại Việt Nam sử dụng

Vào năm 2023, các hacker rao bán quyền truy cập vào camera giám sát tại Việt Nam với giá 800.000 đồng cho 15 camera. Số lượng camera được quảng cáo là lên tới hàng trăm nghìn.

Ngày 22/5, tọa đàm 'Tiêu chuẩn an toàn thông tin mạng cơ bản cho camera giám sát' đã diễn ra dưới sự chủ trì của Cục An toàn thông tin (Bộ Thông tin và Truyền thông) và VietNamNet phối hợp tổ chức với sự tham gia của các doanh nghiệp, chuyên gia trong lĩnh vực này.

Theo thông tin được đăng tải trên Cổng Thông tin điện tử Bộ Thông tin và Truyền thông, hiện nay, việc sử dụng camera giám sát ngày càng phổ biến tại Việt Nam. Không chỉ được nhiều gia đình sử dụng, mà camera giám sát còn là thiết bị quan trọng trong hệ thống chính phủ điện tử, chính quyền số và thành phố thông minh, giúp giám sát giao thông, an ninh trật tự...

Trong thời gian gần đây, đã có nhiều trường hợp hình ảnh riêng tư của các người nổi tiếng bị đưa lên mạng xã hội do bị lộ từ camera giám sát trong nhà của họ. Ngoài ra, có quá nhiều camera lưu hành không rõ nguồn gốc, lưu trữ dữ liệu người dùng Việt Nam ở nước ngoài và thiếu tiêu chuẩn bảo mật thông tin cho người dùng.

Camera là sản phẩm nhạy cảm, tiềm ẩn nguy cơ rò rỉ thông tin

Số liệu từ các doanh nghiệp cho biết khoảng 90% sản phẩm camera giám sát ở Việt Nam được nhập khẩu từ Trung Quốc qua các kênh chính và phụ.

Thậm chí, một số loại camera sử dụng công nghệ đám mây, kết nối với máy chủ đặt ở nước ngoài và người dùng tại Việt Nam phải thông qua máy chủ này trước khi truy cập vào camera của mình.

Thông tin cá nhân khi truyền qua các kênh không được bảo mật có thể tạo ra rủi ro cho người dùng. Điều này có thể dẫn đến việc thông tin cá nhân bị tiết lộ khi kênh truyền bị chặn hoặc máy chủ bị tấn công. Ngoài ra, không loại trừ khả năng thông tin cá nhân bị lợi dụng mà không có sự đồng ý của người dùng.

Tại buổi tọa đàm về “Tiêu chuẩn an toàn thông tin mạng cơ bản cho camera giám sát”, ông Vũ Ngọc Sơn – Trưởng ban Công nghệ – Hiệp hội An ninh mạng quốc gia (NCA) nhấn mạnh về mặt an ninh mạng, camera có thể được coi như một loại máy tính đặc biệt vì có khả năng nghe, nhìn, và thậm chí suy nghĩ (nếu tích hợp trí tuệ nhân tạo), phát hiện và phân tích các vật thể trong tầm quan sát. Những thiết bị này thường hoạt động liên tục, ít được cập nhật và ít có phần mềm chống virus.

' Nếu bị tấn công, không có ai bảo vệ ”, ông Sơn nhấn mạnh. Theo ông, mặc dù rủi ro tiềm ẩn rất lớn, camera vẫn chưa được coi trọng như máy tính vì thiếu tiêu chuẩn và nguồn gốc rõ ràng.

Theo ông Vũ Ngọc Sơn - Trưởng ban Công nghệ, Hiệp hội An ninh mạng quốc gia: ' Việc thiết lập tiêu chuẩn cho camera là rất quan trọng để tạo điều kiện công bằng cho các nhà sản xuất và nhà cung cấp dịch vụ ở Việt Nam '. Theo ông, đã có nhiều vụ tấn công vào camera trên thế giới. Ở Việt Nam, mặc dù chưa có vụ việc lớn, nhưng tình hình báo động về nguy cơ mất an ninh thông tin từ camera đang nổi lên.

Đã đề xuất việc thiết lập Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia cho thiết bị camera giám sát

Quan điểm của các chuyên gia tại sự kiện cũng cho thấy rằng việc ra mắt các tiêu chuẩn cho camera và khuyến khích sản xuất camera Make in Vietnam là cần thiết để bảo đảm an toàn và an ninh thông tin cho Việt Nam.

Tại cuộc hội thảo, ông Trần Đăng Khoa, Phó cục trưởng phụ trách Cục An toàn thông tin, Bộ Thông tin và Truyền thông cho biết, việc phát hành bộ tiêu chí này có ý nghĩa quan trọng, vì đây là cơ sở để các doanh nghiệp tham gia sản xuất, nhập khẩu và kinh doanh các sản phẩm, thiết bị camera giám sát trên thị trường Việt Nam có thể xem xét và đánh giá tổng quát các nguy cơ mất an toàn thông tin đối với sản phẩm, thiết bị camera do họ cung cấp.

Đặc biệt, bộ tiêu chí này cũng là bước khởi đầu để Bộ có cơ sở xây dựng quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về yêu cầu an toàn thông tin mạng cơ bản cho thiết bị camera giám sát.

Việc phát hành bộ tiêu chí sẽ giúp các cơ quan, tổ chức và cá nhân có nhu cầu mua sắm, trang bị các sản phẩm, thiết bị camera giám sát có ý thức hơn trong việc lựa chọn, tìm kiếm các sản phẩm, thiết bị camera được đánh giá là an toàn.

Theo ông Võ Đức Thọ, Tổng Giám đốc Hanet Technology, bộ tiêu chí mới về tiêu chuẩn an toàn thông tin mạng cơ bản cho camera giám sát do Bộ Thông tin và Truyền thông ban hành là phù hợp với tình hình thực tế hiện nay. Đối với thị trường, bộ tiêu chí này sẽ ảnh hưởng đáng kể đến các doanh nghiệp sản xuất và cung cấp dịch vụ. Mặc dù vẫn chỉ là tiêu chuẩn, nhưng các doanh nghiệp đang tiến hành xem xét để đáp ứng các yêu cầu của Nghị định 13 của Chính phủ về bảo vệ dữ liệu cá nhân.

Về phía người sử dụng camera giám sát, việc thiết lập bộ tiêu chuẩn này sẽ nâng cao nhận thức về an toàn thông tin, đặc biệt là đối với các doanh nghiệp, tổ chức và các cơ quan địa phương trang bị camera. Bộ tiêu chuẩn này cũng đảm bảo sự công bằng cho các doanh nghiệp, không chỉ ưu tiên doanh nghiệp Việt Nam mà còn mở cửa cho các hãng lớn quốc tế muốn hoạt động kinh doanh tại Việt Nam.

Dự kiến, quy chuẩn này sẽ được ra mắt vào năm 2024. Từ đó, tất cả camera sản xuất trong nước và nhập khẩu sẽ phải tuân thủ các tiêu chuẩn mới được kiểm định và chứng nhận trước khi được phép lưu hành trên thị trường...