
Lịch Sử Phát Triển Của Các Thiết Bị Console

Sự ra đời của Console đã diễn ra cách đây 50 năm với sự xuất hiện của Atari 2600, thiết bị chơi game đầu tiên bán hàng triệu chiếc và đặt nền móng cho hệ máy chơi game hiện đại. Ra mắt vào năm 1977, máy này sử dụng biến thể của CPU 8-bit 6502. Kỷ nguyên 8-bit kéo dài đến cuối những năm 1980, khi các hệ máy như Sega Genesis (hay còn gọi là Sega Mega Drive) chuyển sang sử dụng bộ xử lý 16-bit Motorola 68000.

Năm 1994, Sony chính thức tham gia vào thị trường console với chiếc PlayStation đầu tiên, được trang bị CPU MIPS-R 3000. Đây là con chip 32-bit đầu tiên trên các thiết bị console, đánh dấu bước tiến lớn của ngành công nghiệp này và sự phát triển mạnh mẽ của thương hiệu PlayStation. Đến năm 2000, PlayStation 2 ra đời với bộ xử lý Emotion Engine được phát triển riêng cho hệ máy này.

Về mặt kiến trúc, Emotion Engine là bộ xử lý 64-bit MIPS-R 5900 kết hợp với bộ xử lý vector SIMD (Single Instruction, Multiple Data) 28-bit, giúp tăng cường khả năng xử lý đồ họa. Đây cũng là vi xử lý đầu tiên tích hợp cả CPU và GPU trong cùng một con chip, mở ra kỷ nguyên của các vi xử lý kết hợp, còn được gọi là APU.

Năm 2005, Xbox 360 đã giới thiệu bộ xử lý Microsoft X với ba lõi PowerPC 64-bit cùng GPU biến thể của ATI Radeon X 1800. PlayStation 3, được phát hành vào năm 2006, sử dụng bộ xử lý Cell — một bộ xử lý PowerPC 64-bit với các cấu trúc xử lý SIMD (Single Instruction/Multiple Data) — và GPU biến thể của NVIDIA 7800 GTX gọi là Reality Synthesizer. Sự xuất hiện của hai hệ máy này đã đặt nền móng cho những thay đổi lớn trong thị trường console với sự gia nhập của AMD.

Vào năm 2013, Sony đã giới thiệu PlayStation 4 với sức mạnh đến từ mẫu APU của AMD, bao gồm CPU tám lõi và GPU AMD Radeon dựa trên kiến trúc Graphics Core Next (GCN), tương tự như Radeon HD 7870. Đây là bước khởi đầu cho sự thống trị của AMD trong lĩnh vực APU cho console. Xbox One, ra mắt ngay sau PlayStation 4, cũng được trang bị APU của AMD với kiến trúc tương tự.

Tiến vào thập niên 2020, cả Xbox Series S, X và PlayStation 5 đều tiếp tục sử dụng APU từ AMD. Những mẫu APU mới này trang bị CPU 8 nhân với kiến trúc Zen 2 và GPU dựa trên kiến trúc AMD RDNA 2. Steam Deck, mẫu gaming handheld nổi bật ra mắt năm 2022, cũng sử dụng APU AMD với CPU Zen 2 4 nhân và GPU AMD RDNA. Các thiết bị gaming handheld khác sau đó như ASUS ROG Ally X và Lenovo Legion Go cũng tích hợp phần cứng của AMD với chip Z1 và Z1 Extreme, củng cố vị thế vững chắc của AMD trong thị trường này.
Tại sao các mẫu Gaming Console sử dụng AMD lại trở nên phổ biến như vậy?
Lý do chính là nhờ vào kiến trúc của chúng. AMD chiếm ưu thế trong thị trường gaming console nhờ khả năng tích hợp cả CPU và GPU vào một APU. Điều này không chỉ giúp giảm chi phí sản xuất mà còn rút ngắn thời gian ra mắt sản phẩm và tạo điều kiện cho các nhà sản xuất như Sony và Microsoft có thể cung ứng sản phẩm số lượng lớn. Hơn nữa, sự hợp tác chặt chẽ của AMD với các công ty này trong việc tối ưu hóa phần mềm cũng đóng vai trò quan trọng.
Intel đang đóng vai trò gì trong thị trường Console?
Về lý thuyết, Intel có khả năng thay thế AMD, nhưng hiệu suất GPU của họ chưa đạt yêu cầu. Điều này đã được chứng minh qua các mẫu card đồ họa ARC của Intel trên thị trường máy tính Windows. Intel còn nhiều việc phải làm để cải thiện dòng card đồ họa này. Đối với các mẫu Gaming Handheld, Intel gần như không có cơ hội cạnh tranh.
Ví dụ, MSI Claw gặp khó khăn khi sử dụng vi xử lý của Intel. Intel nổi tiếng với việc điều chỉnh hiệu năng dựa trên mức tiêu thụ công suất, nhưng điều này không phù hợp với các thiết bị cầm tay như MSI Claw, dẫn đến sự thất bại của mẫu Gaming Handheld này. Một giải pháp khác là kết hợp CPU Arm với GPU NVIDIA, như trên Nintendo Switch. Tuy nhiên, các vấn đề về tương thích khiến giải pháp này ít khả thi hơn cho các máy chơi game PlayStation và Xbox trong tương lai.
Kết luận
Nhìn về phía trước, sự thống trị của AMD có vẻ sẽ tiếp tục khi hãng ngày càng tối ưu hóa hiệu suất và tiết kiệm năng lượng - điều này đã được chứng minh qua mẫu CPU ultrabook cao cấp nhất của họ, Ryzen AI 9 HX370. Dù thế hệ Gaming Console tiếp theo của Sony và Microsoft đang được phát triển với đồn đoán về việc chuyển sang CPU Arm và GPU NVIDIA, nhưng với sự tối ưu phần cứng của AMD ở các thế hệ console gần đây và những tiến bộ không ngừng của hãng, khả năng thay đổi này có vẻ không cao.Nguồn: Android Authority