Với bà con nông dân, sùng đất là một vấn đề không thể không quan tâm. Để bảo vệ mùa màng, cách diệt sùng đất hiệu quả luôn được chú trọng. Vậy sùng đất thực sự là con gì và các biện pháp xử lý ra sao? Mời bạn cùng Mytour khám phá ngay trong bài viết này!
Sùng đất thực chất là loài gì?
Sùng đất chính là ấu trùng của một số loài bọ hung, sống trong đất và phát triển thành nhộng. Chúng có kích thước khá lớn và vòng đời kéo dài từ 9 đến 12 tháng.

Hiện nay, có ba loại ấu trùng bọ hung gây hại chủ yếu: bọ hung đen, bọ hung nâu và bọ hung xanh. Chúng thường ăn xác thực vật hoại mục, phân chuồng như phân bò, phân trâu và cả rễ cây, lá cây. Loại đất chúng ưa thích thường có độ mùn cao. Tuy nhiên, trong môi trường đất canh tác thiếu bã thực vật và phân chuồng, chúng sẽ phải ăn rễ cây và gốc cây để duy trì sự sống.
Sùng đất có gây hại cho cây trồng hay không?
Sùng đất, hay còn gọi là sâu đất, có vòng đời dài hơn nhiều loại ấu trùng khác. Khi còn non (sùng tuổi 1, 2), thức ăn chính của chúng là các bã thực vật và rễ cây non. Khi trưởng thành, chúng tấn công tất cả các loại rễ cây, cả rễ già lẫn non, và thậm chí cả lá cây. Do đó, nếu mật độ sùng đất trong ruộng cao, sự phá hoại sẽ càng nghiêm trọng, khiến cây trồng bị mất rễ, sinh trưởng kém, dẫn đến năng suất thấp hoặc mất mùa.

Khi con sùng phát triển, nhu cầu thức ăn của chúng tăng lên để hỗ trợ quá trình trao đổi chất trong cơ thể. Chúng có thể tấn công cả thân cây và rễ cây, tạo ra những vết thương lớn. Điều này không chỉ làm hại cây trồng mà còn tạo điều kiện cho nấm mốc và các loài côn trùng khác xâm nhập, gây sâu bệnh cho cây.
Vì sao sùng đất lại xuất hiện trong đất của bạn?
Sùng đất xuất hiện trong đất trồng chủ yếu từ hai nguồn sau:
- Từ nguồn tự nhiên: Chúng là ấu trùng của bọ hung. Khi đến mùa sinh sản, bọ hung đẻ trứng vào đất, và trứng phát triển thành sùng đất ở sâu dưới lòng đất, rất khó phát hiện và tiêu diệt. Đến khi thích hợp, ấu trùng sẽ nở và trở thành sùng đất.
- Từ việc sử dụng đất trồng hoặc phân chuồng chưa qua xử lý. Đất và phân chuồng chưa qua xử lý thường chứa nhiều ấu trùng và trứng sùng đất. Nếu sử dụng trực tiếp mà không xử lý, bạn sẽ vô tình đưa sùng đất vào đất trồng và gây hại cho cây trồng.

Những cách diệt sùng đất nhanh và hiệu quả
Mọi người thường thắc mắc về việc sùng đất phát triển thành loài gì và liệu chúng có ăn được không. Tuy nhiên, trong nông nghiệp, các phương pháp tiêu diệt sùng đất nhanh chóng luôn được quan tâm nhiều nhất. Dưới đây là những cách thức hiệu quả mà bạn có thể áp dụng:
Cách tiêu diệt sùng đất bằng mồi nhử
Vì sùng đất thường ẩn sâu dưới mặt đất, việc đào bới để bắt chúng sẽ rất khó khăn và có thể làm tổn thương rễ cây. Chúng ưa thích môi trường phân hữu cơ và phân chuồng, vì vậy ta có thể tận dụng điều này để dụ chúng ra.

Để dụ sùng đất bằng phân hữu cơ và phân chuồng, bạn có thể thực hiện như sau: Đặt một chiếc đĩa xuống đất, chôn đĩa sao cho mặt đĩa ngang với mặt đất. Sau đó phủ phân hữu cơ hoặc phân chuồng lên đĩa. Để nguyên như vậy trong khoảng 6 đến 8 giờ, bạn sẽ thấy sùng đất bò lên để ăn. Phương pháp này hiệu quả nhất khi thực hiện vào buổi tối hoặc đêm khuya.
Cách tiêu diệt sùng đất bằng hoa giã quỳ
Việc sử dụng hoa giã quỳ đã trở thành phương pháp phổ biến trong cộng đồng nông dân, đặc biệt là những người có diện tích đất trồng lớn. Bởi vì bọ hung rất sợ mùi hương của loài cây này, chỉ cần có sự hiện diện của giã quỳ, bọ hung sẽ tự động bỏ đi. Dưới đây là cách thực hiện:
- Cắt nhỏ thân cây và hoa giã quỳ, sau đó chôn xuống đất hoặc trộn đều với đất trồng cây. Phương pháp này phù hợp với những khu vực trồng rau có diện tích vừa phải.
- Đối với vườn rộng, bạn có thể trồng cây giã quỳ xung quanh như một hàng rào tự nhiên, ngăn chặn bọ hung đẻ trứng. Để tiêu diệt sùng đất triệt để, bạn có thể kết hợp cách này với phương pháp trên.

Cách diệt sùng đất bằng nấm xanh
Nấm xanh là một loại nấm ký sinh có khả năng tấn công và tiêu diệt các ấu trùng của những loài côn trùng gây hại như bọ xít, bọ dừa, sâu, rầy nâu, châu chấu, bọ cánh cứng và đặc biệt là sùng đất. Khi nấm xanh tiếp xúc với sùng đất, các sợi nấm sẽ mọc lên trên da và xâm nhập vào cơ thể chúng, gây bệnh và tiêu diệt chúng.

Diệt sùng đất bằng vôi 98
Vôi đã được sử dụng từ lâu trong nông nghiệp để khử trùng, diệt khuẩn và loại bỏ các mầm bệnh, bao gồm cả ấu trùng trong đất. Để tiêu diệt sùng đất, bạn có thể trộn vôi với đất theo tỉ lệ phù hợp. Tuy nhiên, cần chú ý không lạm dụng vôi vì nó có thể làm đất bị mặn, ảnh hưởng xấu đến cây trồng.
Diệt trùng đất bằng thuốc hóa học
Sử dụng thuốc hóa học để diệt sùng đất mang lại hiệu quả nhanh chóng, tuy nhiên không nên áp dụng cho đất trồng rau củ vì có thể ảnh hưởng đến chất lượng cây trồng và sức khỏe con người. Thuốc hóa học phù hợp hơn với cây hoa hoặc cây cảnh.

Trên thị trường hiện nay có rất nhiều loại thuốc diệt sùng đất hiệu quả được cung cấp tại các cửa hàng vật tư nông nghiệp. Người trồng có thể tìm hiểu và chọn loại thuốc phù hợp với nhu cầu của mình. Để bảo vệ sức khỏe và môi trường, ưu tiên sử dụng các loại thuốc có tính sinh học. Một số loại thuốc phổ biến mà người trồng có thể tham khảo gồm:
- Chế phẩm sinh học :BIO-B
- Thuốc FISAU 135EC
- Regent 800 wg
- Vifu super
- Kobimi
Các biện pháp phòng ngừa sùng đất
Sùng đất thường sinh sống ở những khu vực đất thiếu sự chăm sóc và vệ sinh định kỳ. Việc không xới đất thường xuyên và sử dụng phân chuồng chưa qua xử lý đã tạo điều kiện lý tưởng để loài này phát triển. Để ngăn ngừa sự xuất hiện của sùng đất, cần thực hiện các biện pháp sau:
Xử lý đất trước khi trồng
Trong đất trồng chưa qua xử lý thường có rất nhiều ấu trùng và các sinh vật gây hại, bao gồm sùng đất. Do đó, trước khi trồng cây, bạn nên phơi khô đất và ủ với trichoderma để phòng ngừa nấm bệnh. Ngoài ra, bạn có thể lựa chọn đất trồng đã được xử lý sẵn như đất trồng Namix để đảm bảo môi trường trồng sạch sẽ.

Xử lý phân chuồng trước khi sử dụng cho cây trồng
Phân chuồng không chỉ cung cấp dưỡng chất quý cho cây mà còn chứa nhiều tác nhân gây hại như nấm, vi khuẩn, ấu trùng, trong đó có sùng đất. Để sử dụng phân chuồng một cách an toàn, bạn cần phải phơi khô cho phân hoại mục, sau đó xay hoặc đập nhuyễn để loại bỏ các con sùng đất. Tiếp theo, phơi tiếp để tiêu diệt trứng của sùng đất trước khi bón cho cây trồng.

Mytour đã chia sẻ những thông tin hữu ích về sùng đất và các biện pháp hiệu quả để tiêu diệt, ngăn ngừa loài côn trùng này gây hại cho cây trồng và mùa màng. Hy vọng rằng các bạn sẽ có thêm kiến thức để bảo vệ cây trồng của mình. Hãy thường xuyên truy cập Mytour.vn để cập nhật những mẹo vặt, thông tin về phong thủy và nhà đất nhé!