Sự thay đổi trong tư duy kinh doanh là thách thức lớn. Thói quen cũ, cơ chế cũ và con người cũ là những rào cản đáng kể trong quá trình phát triển xã hội và đất nước, đó là ấn tượng sâu sắc mà chúng ta có khi đọc Cảnh 3 của vở kịch “Tôi và chúng ta' của Lưu Quang Vũ.
Hoàng Việt - Giám đốc và Nguyễn Chính - Phó giám đốc - là hai nhân vật đại diện cho cuộc xung đột giữa tư tưởng mới và cũ.
Nguyễn Chính cho rằng sản xuất cần tuân thủ kế hoạch cấp trên, tuyển dụng công nhân theo chỉ tiêu biên chế, và có quy định về lương. Hoàng Việt, giám đốc, muốn chủ động đặt ra kế hoạch, tuyển thêm thợ hợp đồng, tăng sản lượng và mức lương công nhân. Ông muốn ngừng việc xây nhà khách để tập trung trả lương công nhân trong hai tháng, sau đó sẽ tiếp tục. Ông đề xuất đầu tư vào con người để tăng sản xuất và cải thiện sự bất công, chấm dứt tình trạng bất hợp lý. Các chức vụ không hiệu quả sẽ được bố trí công việc khác, nhấn mạnh rằng chỉ có hiệu quả công việc là quan trọng, ai làm tốt sẽ được trả lương cao, ai làm kém sẽ bị phạt bằng tiền.
Để phát triển sản xuất, cần đầu tư vào máy móc, nhiên liệu và nguyên liệu, đồng thời sửa chữa các thiết bị hỏng hóc. Giám đốc yêu cầu phòng tài vụ cấp tiền cho tổ sửa chữa mua sắm, khẳng định sẽ chịu trách nhiệm. Tuy nhiên, trưởng phòng tài vụ từ chối chi tiền. Phó giám đốc Nguyễn Chính chỉ trích giám đốc vì không tuân thủ các quy định tài chính nghiêm ngặt của hệ thống cơ quan tài chính, ngân hàng, lao động và vật tư.
Phái bảo thủ của Nguyễn Chính phản đối quyết liệt. Đôi khi dùng nguyên tắc, nghị quyết Đảng ủy, khi khác lại viện lý do đạo đức và công lao: 'Cơ chế mà đồng chí phê phán đã tồn tại hàng chục năm. Nhờ đó mà ngày nay chúng ta có chủ nghĩa xã hội như hôm nay, cả gạo ăn, áo mặc và sự trưởng thành của chính đồng chí cũng là nhờ cơ chế ấy. Đừng vội phủ nhận.
Quan điểm của Hoàng Việt tiến bộ và biện chứng. Anh chỉ ra cho Nguyễn Chính và phe bảo thủ thấy rằng mọi thứ không đứng yên, cuộc sống liên tục thay đổi, cái đúng hôm qua có thể trở thành vật cản ngày nay. Cần phải phá bỏ... Qua đó, ta thấy tư tưởng bảo thủ và cơ chế bao cấp quan liêu bị thách thức mạnh mẽ bởi đổi mới. Tuy nhiên, thế lực bảo thủ không dễ đầu hàng. Nguyễn Chính là một kẻ xảo quyệt đã đánh bại bốn đời giám đốc trước đó. Hắn là người nham hiểm, một kẻ bắt tay phải kiểm tra xem mình còn đủ ngón không. Ngoài ra, sau lưng hắn còn có thế lực Trần Khắc, đại diện Ban thanh tra của Bộ.
Đáng tiếc cho cơ chế bảo thủ bao cấp rằng 'làm giả được huân chương, làm thật thì bị trừng phạt!'
Cái “tôi' mà giám đốc Hoàng Việt nêu lên là thái độ rõ ràng và dứt khoát: anh làm và chịu trách nhiệm; “chúng ta” là một tư tưởng lớn: chúng ta hăng say làm việc vì sự thịnh vượng và hạnh phúc của cộng đồng, của đất nước.
Tôi và chúng ta là một vở kịch đổi mới. Hơn 20 năm sau, trước sự đổi mới tích cực của đất nước, vở kịch của Lưu Quang Vũ càng thể hiện tính sâu sắc và giá trị của nó.
Nguồn: Mytour