Đề bài: Suy nghĩ về vầng trăng trong bài thơ Ánh Trăng của Nguyễn Duy
I. Dàn ý chi tiết
1. Khai mạc
2. Phần chính
3. Kết luận
II. Bài văn mẫu
Suy tư về vầng trăng trong Ánh Trăng của Nguyễn Duy
I. Bố cục Suy nghĩ về vầng trăng trong bài thơ Ánh Trăng của Nguyễn Duy
1. Bắt đầu
- Thông tin chính về Nguyễn Duy (về con người, cuộc sống, tác phẩm nổi bật, đặc điểm sáng tác,...)
- Tổng quan về bài thơ 'Ánh trăng' (nguồn gốc, bối cảnh sáng tác, giá trị nghệ thuật và ý nghĩa văn hóa,...)
2. Phần thân bài
a. Hồi ức về vầng trăng xưa
- Sử dụng liệt kê 'đồng', 'sông', 'bể' kết hợp với điệp ngữ 'với' để nhấn mạnh sự gắn bó, thắm thiết giữa con người và thiên nhiên.
- Hình ảnh 'hồi chiến tranh ở rừng': gợi lên khả năng gian khổ, vất vả của thời kỳ chiến tranh.
- Trong bối cảnh đó, vầng trăng trở thành người bạn tri kỉ, chia sẻ mọi nỗi niềm với con người.
- Hình ảnh so sánh và ẩn dụ 'trần trụi với thiên nhiên', 'hồn nhiên như cây cỏ': thể hiện vẻ đẹp bình dị, trong sáng của vầng trăng.
→ Như vậy, vầng trăng xuất hiện như biểu tượng của quá khứ, kí ức đẹp và trung thành.
b. Vầng trăng hiện tại
- Hình ảnh ẩn dụ 'vầng trăng đi qua ngõ/ như người dưng qua đường': thể hiện sự thay đổi trong tình cảm con người trước biến động của cuộc sống.
- Cuộc gặp gỡ bất ngờ với vầng trăng khi đèn tắt làm con người nhận ra vầng trăng tròn, thủy chung, đầy kỷ niệm tươi đẹp vẫn tồn tại, chỉ là đôi khi chúng ta đã lãng quên chúng.
c. Vầng trăng và tầm nhìn sâu sắc của nhà thơ
- Hình ảnh đặc biệt 'trăng cứ tròn vành vạnh':
+ Miêu tả vầng trăng tròn đầy, chiếu sáng giữa vũ trụ rộng lớn.
+ Tượng trưng cho vẻ đẹp của quá khứ nghĩa tình, bền vững dù thế giới có biến đổi.
- Nghệ thuật nhân hóa 'ánh trăng im phăng phắc': gợi đến cái nhìn nghiêm túc nhưng cũng bao dung, chấp nhận sự im lặng.
3. Phần kết bài
Tổng kết về hình ảnh vầng trăng trong bài thơ và trình bày cảm nhận cá nhân.
II. Bài văn mẫu Suy nghĩ của tác giả về vầng trăng trong bài thơ Ánh Trăng của Nguyễn Duy
Nguyễn Duy, một nhà thơ lớn được bồi dưỡng trong cuộc chiến tranh gian khổ. Bài thơ 'Ánh trăng' của ông, sáng tác sau thời kỳ đổi mới, chứa đựng nhiều triết lý sâu sắc về cuộc sống. Trước hình ảnh vầng trăng tuy nhỏ bé nhưng đã đủ để tác giả gửi gắm nhiều cảm xúc và suy ngẫm. Đọc bài thơ, chúng ta không chỉ bắt gặp hình ảnh vầng trăng đẹp như tri kỉ mà còn dừng lại suy ngẫm về ý nghĩa sâu sắc của thời gian và cuộc sống.
Trong những dòng thơ khai mạc, tác giả Nguyễn Duy tài tình vẽ nên bức tranh về quá khứ qua hình ảnh của vầng trăng. Khổ thơ đầu tiên như một hồi điệu êm đềm, kể lại những kỷ niệm tươi đẹp, kết nối tình cảm mặn nồng giữa con người và vầng trăng.
Thời thơ ấu, nơi sống bên cạnh đồng và sông, đến khi chiến tranh bùng nổ tại rừng, vầng trăng trở thành tri kỉ, là chứng nhân của những thăng trầm đau buồn.
Những câu thơ ngắn, với giọng điệu tâm tình kết hợp với biện pháp liệt kê 'đồng', 'sông', 'bể', và sử dụng điệp ngữ 'với' lặp lại, toát lên sự gắn bó chặt chẽ giữa con người và thiên nhiên. Hình ảnh 'hồi chiến tranh' vươn lên như một tấm bảng khắc sâu về những ngày đau thương, đồng thời, vầng trăng hiện hữu giữa cảnh chiến tranh, trở thành người bạn tri kỉ, chia sẻ gánh nặng và niềm vui của cuộc sống. Khổ thơ tiếp theo, tác giả tập trung làm nổi bật vẻ đẹp của vầng trăng yêu thương, mang theo nhãn hiệu 'vầng trăng tình nghĩa'.
Hòa mình với thiên nhiên, hồn nhiên như cây cỏ, có lẽ không bao giờ quên được vầng trăng tình nghĩa - một biểu tượng của tình bạn và sự tri kỉ.
Bằng việc sử dụng những hình ảnh so sánh và ẩn dụ tinh tế như 'trần trụi với thiên nhiên', 'hồn nhiên như cây cỏ', tác giả Nguyễn Duy đã khắc họa vẻ đẹp bình dị, tinh khôi của vầng trăng, như một góc nhìn sâu sắc vào tâm hồn con người.
Vậy là vầng trăng, như một hình ảnh của quá khứ, mang theo những kí ức êm đềm, tình nghĩa và lòng trung kiên. Trong những thời kì gian khó khăn và cô đơn, vầng trăng vẫn là người bạn đồng hành, trở thành tri kỉ của con người, chia sẻ những niềm vui và nỗi buồn trong cuộc sống.
Nếu trong quá khứ, vầng trăng là biểu tượng của tình tri âm tri kỉ, thì hiện nay, trước sự thay đổi của thời gian và cuộc sống, vầng trăng chứng kiến mọi biến cố.
Quay về thành phố, ánh sáng điện chiếu rọi, vầng trăng bình yên đi qua ngõ, như một người dưng vội vã qua đường.
Tác giả đã khéo léo tạo nên sự tương phản giữa cuộc sống ở quá khứ và hiện tại, với những tòa nhà cao tầng và ánh đèn sáng chói. Thay đổi này đã ảnh hưởng đến tình cảm của con người. Hình ảnh ẩn dụ 'vầng trăng đi qua ngõ/ như người dưng qua đường' thể hiện rõ sự biến đổi này. Bây giờ, mặc dù vầng trăng vẫn trung thành, nhưng nó không còn là biểu tượng của tình tri âm tri kỉ như trước. Con người đã lãng quên, thờ ơ. Câu thơ với hình ảnh ánh trăng mang đến một ý nghĩa tổng quan: khi cuộc sống thay đổi, con người có thể quên những khó khăn của quá khứ, nhưng sự lãng quên lại là điều bình thường, do những lo toan hàng ngày.
Dù giữa thành phố đầy ồn ào và tiện ích, vầng trăng và con người vẫn có cơ hội gặp nhau. Tác giả đã tạo nên một tình huống bất ngờ để làm nên một cuộc gặp gỡ ý nghĩa.
Đột ngột đèn sáng tắt
phòng buyn-đinh tối om
nhanh chóng bật cửa sổ
vầng trăng bất ngờ hiện lên
Hình ảnh 'vầng trăng tròn' xuất hiện đột ngột, chiếu sáng căn phòng tối om khiến con người nhận ra rằng vầng trăng vẫn còn đây, tròn đầy, trung thành và gắn bó với những kí ức đẹp. Nó luôn ở đó, đồng hành với con người trong mọi tình huống, chỉ có điều đôi khi chúng ta đã lãng quên nó vì vô tình.
Và từ sự gặp gỡ bất ngờ, cuộc gặp 'đột ngột' với vầng trăng, nhân vật mở lời chia sẻ những cảm xúc sâu sắc và những triết lí sâu sắc.
Ngẩng đầu, nhìn lên gặp
khuôn mặt rưng rưng gì đó
như đồng cỏ và đồng bể
như dòng sông và rừng cây
Vầng trăng tròn và sáng vạnh
đều làm con người giật mình vì vô tình
ánh trăng im phăng phắc
đủ để ta bất giác trầm trồ
Cuộc gặp gỡ, những lời thoại không nói lên gì nhiều, chỉ là 'ngẩng đầu lên, nhìn mặt' trong một khoảnh khắc, nhưng đủ để làm trào lên cảm xúc, đủ để lòng người cảm thấy xúc động, nghẹn ngào. Hình ảnh 'vầng trăng tròn và sáng vạnh' không chỉ thể hiện vầng trăng tròn đầy, tỏa sáng giữa thiên nhiên rộng lớn mà còn tượng trưng cho vẻ đẹp của quá khứ nghĩa tình. Nghệ thuật nhân hóa 'ánh trăng im phăng phắc' đánh thức một cái nhìn nghiêm túc nhưng đầy lòng dung tha, độ lượng. Sự yên bình ấy khiến con người 'bất giác trầm trồ'.
Nói chung, hình ảnh vầng trăng trong bài thơ mang ý nghĩa sâu sắc. Không chỉ là vầng trăng tự nhiên mà còn là biểu tượng của sự tri âm tri kỉ, của quá khứ nghĩa tình. Hơn nữa, từ hình ảnh vầng trăng, chúng ta rút ra nhiều bài học quý giá và ý nghĩa sâu sắc.
Ánh trăng của Nguyễn Duy đưa đến trải nghiệm mới về hình ảnh vầng trăng và những câu chuyện tình trong quá khứ. Ngoài bài viết Suy nghĩ về vầng trăng trong bài thơ Ánh Trăng của Nguyễn Duy, học sinh cũng có thể tham khảo thêm: Phân tích bài thơ Ánh trăng của Nguyễn Duy, Cảm nhận về đoạn thơ sau trong bài Ánh trăng: 'Từ hồi về thành phố... cho ta giật mình', Cảm nhận bài thơ Ánh trăng của Nguyễn Duy, Suy nghĩ về bài thơ Ánh trăng của Nguyễn Duy