1. Hiểu Đúng về Chất Béo
Axit béo là một chất rất cần thiết cho cơ thể con người. Mặc dù vậy, cơ thể không tự sản xuất axit béo, do đó con người cần hấp thụ chất này từ các loại thực phẩm hàng ngày. Thường khi nói đến chất béo, chúng ta thường nghĩ rằng chúng gây ra những ảnh hưởng xấu đối với sức khỏe, như tăng cholesterol trong máu - một nguyên nhân của thừa cân, béo phì và các vấn đề về tim mạch.
Tuy nhiên, suy nghĩ đó không hoàn toàn đúng, chúng ta cần hiểu rõ về chất béo vì chúng bao gồm cả chất béo không tốt (chất béo bão hòa và chuyển hóa) và chất béo tốt (chất béo không bão).
Chất béo không bão hòa chia thành 2 loại:
- Chất béo không bão hòa đơn: Giúp điều chỉnh cholesterol xấu trong máu;
- Chất béo không bão hòa đa: Bao gồm omega 3 (alpha-linolenic acid) và omega 6 (linolenic acid), hỗ trợ kiểm soát hàm lượng cholesterol bao gồm cả cholesterol xấu và tốt.
Chất béo không bão hòa chia thành 2 loại là không bão hòa đơn và không bão hòa đa
Nếu cung cấp đủ lượng vào cơ thể, cả 2 loại chất béo không bão hòa đều có lợi cho sức khỏe con người. Chúng giúp giảm nguy cơ xơ vữa động mạch và các bệnh tim mạch liên quan. Đối với trẻ em, chất béo không bão hòa là cần thiết vì chúng tạo điều kiện cho sức khỏe và sự phát triển.
2. Hiểu về chất béo không bão hòa đơn
Các loại rau cải, đậu, dầu thực vật và hạt chứa nhiều chất béo không bão hòa đơn ở dạng lỏng ở nhiệt độ phòng. Chuyên gia dinh dưỡng luôn khuyến khích sử dụng loại chất béo này vì khả năng ngăn ngừa cholesterol xấu mà không ảnh hưởng đến cholesterol tốt.
Tác dụng tích cực của chất béo không bão hòa đơn đối với sức khỏe bao gồm:
- Kiểm soát lượng cholesterol trong máu và phòng ngừa bệnh tim mạch: Nên bổ sung vào chế độ ăn hàng ngày các loại thực phẩm chứa chất béo không bão hòa đơn. Việc này giúp cải thiện mức cholesterol trong máu và giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch;
- Hỗ trợ đái tháo đường loại 2: Có những nghiên cứu cho thấy chất béo không bão hòa đơn có thể giúp giảm nguy cơ mắc và hỗ trợ điều trị hội chứng đái tháo đường loại 2.
3. Thế nào là chất béo không bão hòa đa?
So sánh giữa chất béo không bão hòa đơn và chất béo không bão hòa đa, chất béo không bão hòa đa dễ bị oxy hóa hơn. Loại chất béo này hỗ trợ hoạt động cơ bắp, vận động cơ và tham gia vào quá trình đông máu. Chất béo không bão hòa đa bao gồm 2 loại là Omega 3 và Omega 6.
Omega 3 có lợi ích lớn cho sức khỏe tim mạch. Thực phẩm giàu Omega 3 bao gồm hàu, hạt chia, đậu nành, quả óc chó, hạt gai dầu, hạt hoa hướng dương, hạt lanh, dầu hạt lanh, cá mòi, cá ngừ, cá hồi, cá thu và cá trích.
Omega 3 có lợi cho sức khỏe tim mạch
Đối với Omega 6, bạn cần chú ý đến lượng chất béo này tiếp nhận vào cơ thể. Nếu tiêu thụ quá nhiều, Omega 6 có thể gây viêm và dẫn đến thừa cân, béo phì. Nguồn Omega 6 phong phú có trong dầu hạt cải, dầu hoa hồng, dầu đậu nành,...
4. Chất béo không bão hòa có tác dụng tốt không?
Một số cơ quan trong cơ thể cần chất béo không bão hòa để hoạt động. Khoảng 18 - 24% chất béo trong cơ thể người trưởng thành là không bão hòa. Chất này được tìm thấy ở màng tế bào, các nhân và ti thể.
Để cải thiện tình trạng kháng insulin, chất béo không bão hòa giúp hạ đường huyết trong máu. Hơn nữa, chất béo không bão hòa còn giúp giảm độc tố từ axit béo tự do, hỗ trợ hệ miễn dịch và tăng cường hoạt động của tế bào.
Chất béo không bão hòa trong cơ thể cũng giữ vai trò lưu trữ và chuyển đổi năng lượng, tham gia vào việc xây dựng mô thần kinh và các hormone. Khi có viêm nhiễm xảy ra, chất béo này tạo ra các triệu chứng cụ thể để cảnh báo và hỗ trợ cơ thể hấp thụ các loại vitamin quan trọng như A, D, E và K. Ngoài ra, chất béo không bão hòa còn cung cấp chất dinh dưỡng để chống lại oxy hóa.
Trong cuộc sống hàng ngày, bạn nên chú ý đến việc tiêu thụ các loại thực phẩm chứa chất béo không bão hòa để duy trì sức khỏe tốt, tránh thừa cân và béo phì, đồng thời không ảnh hưởng đến sức khỏe.
5. Cách lựa chọn chất béo hợp lý
Một số gợi ý để chọn thực phẩm để kiểm soát lượng chất béo tiêu thụ:
* Chọn lựa thực phẩm:
- Giảm sử dụng thịt đỏ và thực phẩm có nhiều đường. Thay vào đó, ăn nhiều rau củ, ngũ cốc nguyên hạt, cá, thịt gia cầm, thịt trắng;
- Sử dụng sữa ít béo hoặc không béo;
- Sử dụng dầu ô liu, canola hoặc hướng dương khi nấu ăn hàng ngày;
- Sử dụng bơ thực vật dạng lỏng;
- Hạn chế ăn bánh nướng, bánh ngọt, bánh quy, đồ nướng/chiên rán chỉ 1-2 lần/tháng.
Ưu tiên chọn rau củ, ngũ cốc nguyên hạt, cá, thịt gia cầm, thịt trắng trong khẩu phần hàng ngày
* Phát triển thói quen sống lành mạnh:
- Tập luyện thể dục đều đặn mỗi ngày;
- Đọc và hiểu rõ thông tin dinh dưỡng trên nhãn sản phẩm thực phẩm;
Không nên áp dụng chế độ ăn kiêng quá nghiêm ngặt, cần điều chỉnh sao cho phù hợp với sức khỏe của bạn. Ăn kiêng quá mức có thể làm cơ thể thiếu chất dinh dưỡng hoặc gây phản ứng ngược, khiến cho sự thèm ăn tăng cao hơn.
Hi vọng thông tin về chất béo không bão hòa đơn và đa ở trên đã giúp bạn hiểu rõ hơn về loại chất béo này và biết cách chăm sóc sức khỏe tốt nhất cho mình.
Ngoài việc ăn uống khoa học hàng ngày, việc rèn luyện thói quen tập luyện thể dục thể thao phù hợp, bạn cũng nên thường xuyên đến khám sức khỏe để kịp thời phát hiện và điều trị các bệnh nếu có.