Tác động của độ dày niêm mạc tử cung đến khả năng sinh sản

1. Niêm mạc tử cung hiểu như thế nào?

Niêm mạc tử cung (nội mạc tử cung) là một lớp mô tế bào mềm phủ toàn bộ bề mặt trong của tử cung, có mối liên hệ mật thiết với khả năng sinh sản của phụ nữ. Niêm mạc này bao gồm 2 phần:

• Lớp nội mạc căn bản hoặc lớp đáy được hình thành từ các tế bào mô đệm và tế bào mô trụ tuyến. Lớp đáy thường không bị ảnh hưởng trong kỳ kinh nguyệt.

• Lớp nội mạc tuyến hoặc lớp nông thường trải qua các biến đổi trong chu kỳ kinh nguyệt.

Theo chu kỳ mỗi tháng, lớp niêm mạc trở nên dày hơn do tác động của hormone sinh dục. Đây là quá trình chuẩn bị của tử cung cho việc làm tổ có thể diễn ra sau khi trứng được thụ tinh. Nếu quá trình này không xảy ra, lớp niêm mạc sẽ tự động bong ra và đẩy ra bên ngoài, gây chảy máu thông qua đường âm đạo. Đây là hiện tượng hành kinh hàng tháng ở phụ nữ. Sau đó, các tế bào mô đệm và mô trụ tuyến  ở lớp đáy tiếp tục phát triển để hình thành lớp niêm mạc mới ở tử cung.

Khi trứng không được thụ thai và làm tổ, lớp niêm mạc sẽ bong ra và gây ra hiện tượng hành kinh

Trong trường hợp trứng được thụ tinh và làm tổ, lớp niêm mạc ở tử cung sẽ tiếp tục dày lên, đồng thời thay đổi cấu trúc để phù hợp với quá trình hình thành phôi và nhau thai.

2. Sự thay đổi độ dày của niêm mạc tử cung theo chu kỳ?

Trong từng giai đoạn khác nhau của chu kỳ kinh nguyệt, độ dày của lớp niêm mạc tử cung sẽ có sự biến đổi nhất định. Cụ thể như sau:

• Sau khi kết thúc chu kỳ kinh nguyệt: đây là thời điểm mà lớp niêm mạc mỏng nhất do đã bị bong ra trong chu kỳ kinh nguyệt trước. Thông thường, lớp niêm mạc có độ dày trung bình từ 4 - 6 mm, đủ để bao phủ toàn bộ bề mặt bên trong của tử cung.

• Xấp xỉ 14 ngày sau khi kết thúc chu kỳ kinh nguyệt: Dưới tác động của các hormone sinh dục, niêm mạc tử cung dần dày lên và tiết ra các dịch nhầy. Trong giai đoạn này, lớp niêm mạc thường có độ dày trung bình từ 8 - 12 mm. Đây cũng là thời điểm lý tưởng nhất để trứng được thụ tinh và làm tổ tại tử cung.

• Vài ngày trước khi bắt đầu chu kỳ kinh nguyệt mới: tại thời điểm này, độ dày của lớp niêm mạc tại tử cung có thể lên tới 12 - 16 mm. Theo chu kỳ, nếu quá trình thụ thai không xảy ra, lớp niêm mạc này sẽ bong ra khỏi tử cung và đẩy ra bên ngoài.

3. Tác động của độ dày niêm mạc tử cung đến khả năng mang thai của phụ nữ như thế nào?

Niêm mạc tử cung đóng vai trò quan trọng trong quá trình thụ thai và bảo vệ phôi ở phụ nữ. Do phôi thai làm tổ và phát triển tại lòng tử cung, vì vậy, niêm mạc tử cung quá mỏng hoặc quá dày đều có ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của phụ nữ.

Lớp niêm mạc quá mỏng

Lớp niêm mạc tại tử cung quá mỏng thường gây ra các vấn đề về kinh nguyệt không bình thường như chu kỳ kéo dài, lượng huyết kinh ít,... Điều này có thể ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng sinh sản của phụ nữ.

Nếu lớp niêm mạc mỏng hơn 8mm, trứng thụ tinh sẽ khó bám vào thành tử cung. Kể cả khi quá trình làm tổ xảy ra, phôi thai cũng dễ bị rụng ra mà không cần sự tác động từ bất kỳ yếu tố nào. Điều này có thể dẫn đến sảy thai, thai chết lưu, thường xảy ra trong những tháng đầu tiên của thai kỳ.

Niêm mạc tử cung mỏng có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau như thiếu máu, dính tử cung, thiếu nồng độ hormone sinh dục, tử cung bị tổn thương do phẫu thuật nạo hút thai nhiều lần hoặc bởi một số yếu tố khác,...

Lớp niêm mạc quá dày

Sự tăng sinh quá mức của niêm mạc tử cung do hormone sinh dục dư thừa dẫn đến lớp niêm mạc quá dày, có thể lên đến hơn 20mm. Đây là một trong những nguyên nhân gây trở ngại cho quá trình mang thai ở phụ nữ do mất cân bằng hormone.

Niêm mạc tử cung quá dày có thể gây ra các vấn đề như rong kinh, vô kinh kéo dài, chu kỳ rụng trứng không đều,... Ngoài ra, lớp niêm mạc dày cũng có thể là biểu hiện của các bệnh như đa nang buồng trứng, rối loạn kinh nguyệt,... gây khó khăn trong việc có thai.

Lớp niêm mạc quá dày hoặc quá mỏng ảnh hưởng đến khả năng mang thai của phụ nữ

4. Cách cải thiện độ dày của niêm mạc tử cung

Phụ nữ có niêm mạc tử cung quá dày hoặc quá mỏng thường được điều trị bằng thuốc đặc biệt để cân bằng hormone trong cơ thể. Đồng thời, họ cũng nên tuân thủ chế độ dinh dưỡng và nghỉ ngơi phù hợp.

Nội mạc tử cung dày

• Thường xuyên vận động thể chất để giảm hàm lượng hormone estrogen trong cơ thể. 

• Giữ gìn thói quen ngủ đều đặn và đủ giấc.

• Tránh ăn quá nhiều thực phẩm có chứa đậu nành, vitamin E, vitamin C, và thức phẩm giàu sắt.

• Định kỳ kiểm tra và theo dõi độ dày của niêm mạc tử cung.

Nội mạc tử cung mỏng

• Đảm bảo có giấc ngủ đủ và không thức khuya. Tập thể dục nhẹ và thư giãn để cải thiện sức khỏe.

• Tăng cường ăn các thực phẩm giàu sắt, kẽm, vitamin C, vitamin E trong khẩu phần hàng ngày. Bổ sung estrogen qua đậu nành.

• Tránh những hoạt động có thể ảnh hưởng đến tử cung như nạo thai, sử dụng quá mức thuốc kích trứng,…

Để cải thiện sức khỏe của tử cung mỏng, phụ nữ cần bổ sung chế độ dinh dưỡng giàu sắt và các loại vitamin như E và C từ thực phẩm như đậu nành và hoa quả

Để phát hiện các vấn đề về tử cung như độ dày niêm mạc hay sự phát triển không bình thường, phụ nữ nên thường xuyên điều tra bằng siêu âm và kiểm tra sức khỏe phụ khoa để phát hiện và điều trị kịp thời