1. Khái niệm cơ bản về giảm tiểu cầu
Trước khi tìm hiểu sâu hơn về bệnh giảm tiểu cầu, chúng ta cần hiểu rõ khái niệm tiểu cầu là gì và chức năng của nó trong cơ thể. Từ đó, sẽ dễ nhận biết được tác động của việc giảm tiểu cầu đến hoạt động cơ thể và sức khỏe. Cụ thể như sau:
Đánh giá mức độ nguy hiểm của sự suy giảm của tiểu cầu
1.1. Khái niệm cơ bản về tiểu cầu
Tiểu cầu được tạo ra từ tủy xương, đóng vai trò quan trọng trong quá trình đông máu. Khi mạch máu bị tổn thương, tiểu cầu tập trung tại đó, liên kết với nhau để tạo thành khối tiểu cầu che phủ vết thương, ngăn chặn tình trạng chảy máu.
Trong máu trung bình, có khoảng từ 150.000 đến 450.000 tế bào tiểu cầu/1 micro lít máu. Tiểu cầu trong cơ thể chỉ tồn tại trong khoảng từ 7 đến 10 ngày, sau đó bị loại bỏ và cơ thể tiếp tục sản xuất tiểu cầu mới.
Ý nghĩa của tiểu cầu là gì?
1.2. Sự suy giảm của tiểu cầu
Nếu số lượng tiểu cầu < 150.000 tế bào/ 1 micro lít máu thì được gọi là suy giảm tiểu cầu. Khi số lượng tiểu cầu trong máu giảm dưới mức bình thường, chức năng của tiểu cầu vẫn được duy trì như bình thường ở trường hợp suy giảm nhẹ. Tuy nhiên, nếu lượng tiểu cầu trong máu giảm đến mức quá thấp, sẽ làm trì hoãn quá trình đông máu, thậm chí có thể dẫn đến tình trạng tự chảy máu từ bên trong, chảy máu bên ngoài hoặc chảy máu dưới da, đe dọa tính mạng nếu mất máu quá nhiều.
2. Nguyên nhân gây ra sự suy giảm của tiểu cầu ở người bệnh
Cách tốt nhất để phòng và chữa bệnh hiệu quả chính là phát hiện nguyên nhân. Đây là con đường ngắn nhất để thực hiện những biện pháp ngăn chặn, khắc phục tình trạng của bất kỳ căn bệnh nào. Dưới đây là nguyên nhân gây ra sự suy giảm của tiểu cầu:
-
Khi cơ thể bị nhiễm một số loại virus như HIV, viêm gan B, viêm gan C, thủy đậu, quai bị,... do đó gây ra ảnh hưởng đến quá trình sản xuất tiểu cầu.
-
Một số loại thuốc cũng có thể gây ức chế hoặc phá hủy tiểu cầu.
-
Các bệnh ác tính có thể gây ra tình trạng giảm tiểu cầu đột ngột, như bệnh ung thư với sự phát triển nhanh chóng của tế bào ung thư, chiếm dụng không gian trong tủy xương làm hạn chế quá trình sản xuất tiểu cầu hoặc thậm chí ngăn chặn hoàn toàn quá trình này.
-
Hệ thống miễn dịch bị rối loạn, có thể tạo ra các kháng thể phá hủy tiểu cầu, gây ra xuất huyết giảm tiểu cầu không căn nguyên.
-
Người thân trong gia đình từng mắc bệnh giảm tiểu cầu.
-
Các nguyên nhân khác: thiếu vitamin B12 và axit folic, uống rượu, truyền máu, ghép tạng, tổn thương mạch máu,...
Nguyên nhân dẫn đến tình trạng giảm tiểu cầu
3. Dấu hiệu nhận biết bệnh giảm tiểu cầu
Sự giảm tiểu cầu có nhiều mức độ khác nhau, từ nhẹ đến nặng. Mỗi mức độ sẽ có dấu hiệu, triệu chứng riêng để nhận biết tình trạng bệnh của mình một cách dễ dàng. Cụ thể:
-
Mức độ nhẹ: Thường ở mức độ nhẹ, người có tiểu cầu giảm xuống thấp so với mức bình thường thường không có triệu chứng. Thông thường, người có tiểu cầu giảm ở mức độ nhẹ được phát hiện qua xét nghiệm huyết đồ.
-
Mức độ nặng với khoảng dưới 20.000 tế bào tiểu cầu trên 1 micro lít máu sẽ xuất hiện các triệu chứng như: khi bị đứt tay, chân sẽ chảy máu nhiều hơn; phụ nữ sẽ chảy máu nhiều hơn trong thời kỳ kinh nguyệt.
-
Mức độ nặng với khoảng dưới từ 10.000 đến 20.000 tế bào tiểu cầu trên 1 micro lít máu sẽ xuất hiện các triệu chứng như: chảy máu tự phát như xuất huyết niêm mạc mũi, họng, miệng, xuất huyết dưới da, xuất huyết ống tiêu hóa.
-
Các nốt giảm tiểu cầu xuất hiện là các vết nhỏ, đỏ có kích thước bằng đầu kim, thường thấy ở khu vực hai cẳng chân. Đây là triệu chứng của xuất huyết từ các mao mạch ở niêm mạc hoặc trên da.
-
Xuất hiện các nốt xuất huyết tiểu cầu dưới da, những nốt này có thể hình thành từ sự hội tụ của các nốt xuất huyết trên da. Những nốt đỏ này có đường kính bình thường khoảng 3mm.
Xuất hiện nốt đỏ là dấu hiệu nhận biết tiểu cầu đang giảm mạnh
4. Bệnh giảm tiểu cầu có mức độ nguy hiểm như thế nào?
Giảm tiểu cầu là một bệnh lý có nhiều mức độ từ nhẹ đến nguy hiểm, nghiêm trọng do nhiều nguyên nhân khác nhau. Trong đó, tiểu cầu đóng vai trò quan trọng trong việc cầm máu, giảm thiểu tình trạng xuất huyết gây nguy hiểm cho tính mạng. Bệnh này có nhiều mức độ khác nhau:
-
Mức độ nhẹ: Số lượng tiểu cầu trong cơ thể giảm xuống dưới 150.000 tế bào trên một micro lít máu.
-
Mức độ nguy hiểm: Số lượng tiểu cầu trong cơ thể giảm xuống dưới 50.000 tế bào trên một micro lít máu.
-
Mức độ nghiêm trọng: Số lượng tiểu cầu trong cơ thể giảm xuống dưới từ 10.000 - 20.000 tiểu cầu/micro lít máu.
Nếu số lượng tiểu cầu trong cơ thể giảm xuống mức cho phép, người bệnh không chỉ dễ dàng bị xuất huyết mà còn giảm khả năng đông máu và khả năng chống nhiễm trùng của cơ thể. Người bệnh khi tiểu cầu giảm xuống mức cho phép có thể xuất hiện các dấu hiệu như chảy máu răng, chảy máu lợi, vùng dưới da bị xuất huyết, hoặc nghiêm trọng hơn là xuất huyết não gây tử vong.
Tiểu cầu giảm đồng nghĩa với tác động lớn đến sức khỏe
Vì vậy, cần duy trì số lượng tiểu cầu trong cơ thể ở mức cho phép để các bộ phận trong cơ thể hoạt động tốt. Nếu có dấu hiệu hoặc triệu chứng tiểu cầu giảm trong cơ thể, hãy đến thăm bác sĩ ngay lập tức để được chẩn đoán, phát hiện và điều trị kịp thời, đúng đắn.
Hãy đến Bệnh viện Đa khoa Mytour để thăm khám tình trạng tiểu cầu của cơ thể và sức khỏe tổng thể. Bệnh viện Đa khoa Mytour đã hoạt động trong hơn 26 năm, chăm sóc và điều trị hàng triệu bệnh nhân. Đây là đơn vị đầu tiên tại Việt Nam đạt chứng chỉ CAP và có Trung tâm Xét nghiệm theo chuẩn quốc tế ISO 15189:2012.