Khám phá Màn trập trong nhiếp ảnh
Màn trập, hay còn được biết đến là cửa trập, là lớp màn kim loại đặt trước cảm biến. Trong máy ảnh mirrorless, màn trập luôn mở đến khi bạn nhấn nút chụp.
Bí mật hiển lên khi tháo lens và nhấn nút chụp, 1 tấm kim loại xuất hiện che cảm biến.
Trong máy ảnh DSLR, bạn khó nhìn thấy màn trập hơn, vì cảm biến nằm phía trên của gương lật.
Tầm quan trọng của Tốc độ Màn trập
Tốc độ Màn trập (shutter speed) là khoảng thời gian màn trập mở để ánh sáng đi vào cảm biến máy ảnh, tức là thời gian cần để máy ảnh 'chụp' một bức ảnh. Thay đổi tốc độ màn trập tạo ra những hiệu ứng quan trọng trong nhiếp ảnh.
Các Tác Động khi Điều Chỉnh Tốc độ Màn trập
Tốc độ Màn trập Thấp
Khi bạn đặt tốc độ màn trập thấp (chậm), máy ảnh mất nhiều thời gian để tạo ra bức ảnh, tạo hiệu ứng mờ chuyển động (motion blur).
Hiệu ứng này thường được sử dụng để tạo cảm giác chuyển động trong bức ảnh. Đặc biệt phổ biến trong ảnh quảng cáo ô tô!
Bên cạnh đó, các nhiếp ảnh gia phong cảnh thường ưa dùng tốc độ màn trập thấp để chụp dòng sông, thác nước, tạo động lực cho nước trong bức ảnh với độ chi tiết bền vững.
Tốc độ Màn trập Nhanh
Ngược lại, khi sử dụng tốc độ màn trập cao (nhanh), tạo hiệu ứng đóng băng chuyển động (freeze motion).
Hiệu ứng này giúp bạn chụp rõ nét những chủ thể di chuyển nhanh, thậm chí là ly nước đổ – điều mà bình thường mắt không thể nhìn thấy.
Summarily, tốc độ màn trập thấp tạo hiệu ứng bóng mờ, làm nổi bật cảm giác chuyển động trong ảnh. Trái lại, tốc độ màn trập cao giúp đóng băng chuyển động, chụp rõ nét chủ thể di chuyển nhanh.
Cách tính Tốc độ Màn trập
Tốc độ màn trập thường được đo bằng phần nhỏ của giây, biểu thị dưới dạng phân số. Ví dụ: 1/60 giây, 1/250 giây,… Mẫu số càng lớn, tốc độ càng nhanh. Thường, nên đặt tốc độ màn trập trên 1/125 giây để đảm bảo ảnh không bị rung khi cầm máy bằng tay.
Mối liên kết giữa tốc độ màn trập và độ sáng
Một ảnh hưởng quan trọng khác của tốc độ màn trập là độ sáng – quyết định độ sáng của bức ảnh!
Khi đặt tốc độ màn trập thấp, thời gian cảm biến tiếp xúc với ánh sáng nhiều hơn, làm tăng độ sáng của ảnh. Ngược lại, khi đặt tốc độ màn trập cao, cảm biến có ít thời gian tiếp xúc với ánh sáng, làm ảnh tối hơn
Với nhiều người, việc điều chỉnh tốc độ màn trập để chỉnh độ sáng là quan trọng. Cần cẩn thận để không làm ảnh mờ với tốc độ thấp quá.
Tuy nhiên, tốc độ màn trập không phải là yếu tố duy nhất ảnh hưởng đến độ sáng của bức ảnh.
Bạn có thể điều chỉnh linh hoạt tốc độ màn trập để đạt được hiệu ứng mong muốn, nhưng hãy nhớ điều chỉnh các yếu tố khác một cách cẩn thận!
Tốc Độ Màn Trập Nhanh, Chậm
Tốc độ màn trập nhanh là quan trọng để đóng băng chuyển động. Khi chụp những chủ thể như chim bay, hoặc thể thao, bạn cần đặt tốc độ màn trập rất cao, thậm chí lên đến 1/1000s hoặc nhanh hơn.
Tốc độ màn trập chậm thường từ 1s trở lên. Ở giá trị này, bạn cần sử dụng tripod để giữ độ nét cho bức ảnh. Tốc độ màn trập chậm thường được sử dụng trong môi trường thiếu sáng, chụp ảnh ban đêm hoặc để tạo hiệu ứng mờ chuyển động.
Cách điều chỉnh tốc độ màn trập
Khi sử dụng chế độ Auto, máy ảnh sẽ tự động chọn tốc độ màn trập và bạn không thể điều chỉnh (giống như khẩu độ và ISO).
Để tự điều khiển tốc độ màn trập, bạn cần chuyển máy ảnh sang một trong hai chế độ sau:
- Chế độ ưu tiên tốc độ màn trập (shutter priority): Bạn lựa chọn tốc độ màn trập, máy ảnh tự động điều chỉnh khẩu độ cho bạn.
- Chế độ M: Bạn phải tự điều chỉnh cả tốc độ và khẩu độ.
Trong cả hai chế độ trên, bạn có thể chọn ISO tự động hoặc tự chỉnh ISO.
Kết Luận
Tốc độ màn trập đóng vai trò quan trọng trong nhiếp ảnh, tạo ra hiệu ứng đóng băng chuyển động, làm mờ chuyển động và có tác động trực tiếp lên độ sáng của bức ảnh.
Hy vọng sau khi đọc bài viết này, bạn sẽ tự tin hơn trong việc kiểm soát tốc độ màn trập trong nhiếp ảnh.