1. Xơ phổi là gì?
Phổi là bộ phận quan trọng của cơ thể, có cấu trúc xốp, mềm mại và đàn hồi, bên trong lồng ngực và được bảo vệ bởi xương sườn. Nhiệm vụ chính của phổi là cung cấp oxy cho cơ thể và loại bỏ khí CO2. Ngoài ra, phổi còn giúp loại bỏ chất độc hại và lưu trữ chất sinh học.
Xơ phổi, hay còn gọi là xơ hóa phổi, là tình trạng mô phổi bị xơ cứng, tổn thương và tạo ra sẹo. Khi phổi bị xơ sẹo, quá trình hô hấp bị ảnh hưởng. Khi xơ phổi lan rộng, bệnh trở nên nghiêm trọng và khó chữa trị.
Các triệu chứng phổ biến của bệnh xơ hóa phổi bao gồm:
Khó thở, hụt hơi, thở nông,... đặc biệt là sau hoặc trong khi bệnh nhân ho khan hoặc hoạt động mạnh.
Ngực đau nhức, đau khớp và các cơ bắp.
Ho khò khè, ho dai dẳng, ho khan và ho có máu.
Sụt cân, mệt mỏi thường xuyên,... không rõ nguyên nhân.
Mỗi người bệnh sẽ có các biểu hiện của bệnh xơ phổi khác nhau, phụ thuộc vào tình trạng sức khỏe và tiến triển của bệnh. Một số người bệnh có triệu chứng nghiêm trọng phát triển nhanh chóng. Trong khi đó, một số khác chỉ có các dấu hiệu nhẹ, và sau một thời gian dài mới trở nên nghiêm trọng.

Tổng quan về bệnh xơ hóa phổi
2. Nguyên nhân chính gây xơ phổi
Do tác động từ môi trường bên ngoài, bệnh xơ hóa phổi ngày càng phổ biến hơn. Hiện nay, có nhiều nguyên nhân gây ra bệnh này, nhưng chủ yếu là:
Môi trường ô nhiễm: Các chất gây ô nhiễm và độc hại như: sợi amiăng, bụi silic, hay các chất hữu cơ như: mía đường, bụi ngũ cốc, phân động vật,... cũng có thể dẫn đến xơ phổi.
Bức xạ từ quá trình điều trị các bệnh liên quan đến ung thư vú và phổi.
Lạm dụng thuốc: Các sản phẩm thuốc hóa trị như: thuốc cyclophosphamide, thuốc methotrexate. Thuốc kháng sinh và thuốc trị tâm thần như: thuốc sulfasalazine, thuốc nitrofurantoin. Hoặc thuốc chữa bệnh rối loạn nhịp tim hay các vấn đề khác về tim mạch như: propranolol, amiodarone.
Các bệnh như viêm khớp, hội chứng Sjogren và sarcoidosis, bệnh viêm phổi, bệnh trào ngược dạ dày,... ảnh hưởng đến toàn bộ các mô trong cơ thể, trong đó bao gồm cả phổi.
Ngoài những nguyên nhân đã nêu, xơ phổi sau lao cũng là nguyên nhân phổ biến và thường gặp nhất hiện nay. Những người mắc bệnh lao thường chịu nhiều tổn thương ở phổi, dẫn đến quá trình xơ hóa phổi sau lao diễn ra nhanh chóng hơn.

Xơ phổi sau lao chính là nguyên nhân chủ yếu dẫn đến bệnh
3. Xơ phổi sau lao gây nguy hiểm như thế nào?
Xơ phổi sau lao là một trong những mối đe dọa lớn nhất đối với sức khỏe của chúng ta, vì chúng có thể gây ra các biến chứng như:
3.1. Sự giảm nồng độ oxy trong máu
Một trong những biến chứng hàng đầu mà người bệnh xơ phổi sau lao có thể gặp là giảm nồng độ oxy trong máu. Điều này xảy ra do phổi hoạt động kém hiệu quả, khiến việc hít thở và lọc oxy trở nên khó khăn hơn. Kết quả là cung cấp oxy cho máu ít hơn nhu cầu thực tế của cơ thể.
Bộ não và tim là hai bộ phận cần lượng lớn oxy để duy trì hoạt động, giảm lượng oxy trong máu có thể gây ra nhiều vấn đề nguy hiểm. Các hoạt động hàng ngày của người bệnh có thể bị ảnh hưởng. Nếu không được điều trị kịp thời, tình trạng này có thể gây tử vong.
Tăng huyết áp ở phổi
Khi các mô sẹo gây áp lực lên mao mạch và động mạch phổi, có nguy cơ tăng huyết áp ở phổi. Đây là dấu hiệu nguy hiểm, có thể dẫn đến vỡ mạch máu bên trong và tử vong nhanh chóng.
Suy tim phải
Sau khi bị xơ phổi từ lao, đường máu có thể bị chặn, buộc tim phải làm việc mạnh hơn để đẩy máu qua động mạch phổi. Tình trạng suy tim phải trở nên nghiêm trọng hơn theo thời gian, đe dọa sự sống của người bệnh.
Suy hô hấp
Xơ hóa phổi giai đoạn cuối thường dẫn đến biến chứng suy hô hấp nguy hiểm. Tình trạng này xảy ra khi lượng oxy trong máu giảm đến mức báo động, gây rối loạn nhịp tim.
Biến chứng của xơ phổi sau lao có thể gây tử vong hoặc ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe. Vì vậy, việc phòng tránh các biến chứng cũng quan trọng như việc điều trị.

Các biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra khi mắc bệnh xơ phổi sau lao
Xơ phổi sau lao có thể được điều trị không?
Do hiện chưa có phương pháp chữa trị nào có thể phục hồi chức năng của mô phổi bị xơ hóa sau lao, các biện pháp chủ yếu nhằm ngăn chặn sự phát triển và lan rộng của tình trạng xơ hóa. Nếu điều trị hiệu quả và sức khỏe tốt, bệnh có thể kiểm soát và chất lượng cuộc sống cải thiện.
Phương pháp chữa trị xơ phổi sau lao
Điều trị bằng thuốc
Thuốc pirfenidone và nintedanib là hai sản phẩm có hiệu quả trong việc làm chậm quá trình xơ phổi. Tuy nhiên, cần sử dụng theo hướng dẫn của bác sĩ và chú ý đến các phản ứng phụ như sốt, buồn nôn, và tiêu chảy.

Dùng phương pháp dược liệu để chữa trị bệnh xơ phổi đem lại hiệu quả nhất có thể
4.2. Sử dụng oxy trong quá trình điều trị
Khi tình trạng xơ hóa phổi trở nên nghiêm trọng, khả năng hô hấp giảm dần dẫn đến nguy cơ suy hô hấp mạn tính. Sự suy giảm này kéo dài có thể gây ra tổn thương đến nhiều cơ quan, đặc biệt là não.
Việc sử dụng oxy trong quá trình điều trị sẽ giải quyết vấn đề này, giúp bệnh nhân thở dễ dàng hơn và cải thiện hoạt động của các cơ quan trong cơ thể. Tuy nhiên, phương pháp này không thể ngăn chặn hoặc phục hồi tổn thương, chỉ hỗ trợ cải thiện các triệu chứng tạm thời.
4.3. Phương pháp ghép lá phổi
Đây là phương pháp tối ưu nhất hiện nay để bệnh nhân có cơ hội sống và duy trì cuộc sống bình thường của mình. Tuy nhiên, có thể xảy ra biến chứng nhiễm trùng và phản ứng trật ghép dù đã chọn lá phổi phù hợp với bệnh nhân. Vì vậy, việc theo dõi thường xuyên và áp dụng phương pháp ngăn ngừa thích hợp là cần thiết.