Thuốc Doxycycline hyclate là một loại kháng sinh chống nhiễm khuẩn. Đây là loại thuốc có tác động rộng, được sử dụng để điều trị nhiễm khuẩn trên nhiều cơ quan khác nhau.

Doxycycline hyclate 100 mg có thành phần tương đương Doxycycline 100mg và thuốc Doxycycline hyclate 50mg có thành phần tương đương Doxycycline 50mg. Được bào chế dưới dạng viên nang.

Doxycycline là kháng sinh phổ tác dụng rộng, có tác động kìm khuẩn đối với vi khuẩn hiếu khí và vi khuẩn kỵ khí, vi khuẩn Gram dương và Gram âm, một số vi sinh vật kháng thuốc tác động trên vách tế bào (nhóm beta lactam) như vi khuẩn Rickettsia, Coxiella burnetii, Chlamydia spp...

Cơ chế tác động của Doxycycline là thuốc ức chế vi khuẩn tổng hợp protein do gắn vào tiểu đơn vị 30s và có thể cả với 50s của ribosom vi khuẩn nhạy cảm với kháng sinh này. Thuốc cũng có thể gây một số thay đổi ở màng bào tương.

Nhờ công dụng kìm khuẩn và phổ tác dụng rộng mà thuốc có tác dụng trên các trường hợp sau:

• Viêm phế quản, viêm phổi, viêm phổi thùy do các loại vi khuẩn nhạy cảm Pneumococcus (phế cầu), Streptococcus, Staphylococcus(tụ cầu), Haemophilus influenzae;
• Các nhiễm khuẩn đường hô hấp trên như: Viêm họng, viêm amidan, viêm mũi xoang, viêm tai giữa do các vi khuẩn như liên cầu tan huyết nhóm A, Staphylococcus, Pneumococcus, Haemophilus influenzae;
• Nhiễm khuẩn đường tiết niệu: Viêm thận-bể thận, viêm bàng quang, viêm niệu đạo do các chủng vi khuẩn nhóm Klebsiella aerobacter, E. coli, Enterococcus, Staphylococcus(tụ cầu), Streptococcus;
• Nhiễm khuẩn da và mô mềm như: Chốc lở, mụn nhọt, viêm mô tế bào, mụn trứng cá, áp xe mô mềm, nhiễm khuẩn vết thương, chín mé do vi khuẩn Staphylococcus aureus và albus. Streptococcus, E.coli và nhóm Klebsiella aerobacter;
• Nhiễm khuẩn đường tiêu hóa do Shigella, Salmonella(thương hàn) và E.coli.

Lưu ý không dùng thuốc Doxicycline hyclate trong các trường hợp sau:

• Mẫn cảm với các loại thuốc nhóm Tetracyclin hay các thành phần có trong thuốc;
• Mẫn cảm với thuốc gây tê như Lidocaine, Procaine;
• Không dùng cho phụ nữ mang thai và cho con bú;
• Trẻ em dưới 8 tuổi do ảnh hưởng tới sự phát triển xương và men răng của trẻ;
• Bệnh nhân bị suy gan nặng.

Cách dùng: Nên uống thuốc sau bữa ăn kèm với nhiều nước. Uống thuốc khi đứng, tránh gây tổn thương niêm mạc thực quản hoặc kích ứng đường tiêu hóa.

Liều dùng ở người lớn:

• Liều tấn công ban đầu là 2 viên Doxycycline hyclate 100mg vào ngày đầu tiên, sau đó duy trì liều 1 viên mỗi ngày vào cùng thời điểm hàng ngày;
• Nhiễm trùng nặng: 200mg/lần/ngày suốt quá trình điều trị;
• Điều trị nhiễm lậu cầu cấp tính: Uống 2 viên Doxycycline hyclate 100mg ban đầu và 1 viên vào buổi tối trước khi đi ngủ vào ngày đầu tiên, sau đó uống 1 viên x 2 lần/ngày trong 3 ngày tiếp theo;
• Điều trị nhiễm trùng niệu đạo không phức tạp, nhiễm trùng cổ tử cung hoặc âm đạo: 100mg x 2 lần/ngày, ít nhất 10 ngày.

Trẻ em trên 8 tuổi: Liều dùng là 4mg/kg/ngày, uống 1 lần mỗi ngày.

• Trẻ em dùng để điều trị nhiễm trùng Streptococcus (liên cầu beta tan huyết nhóm A) nên tiếp tục điều trị trong vòng 10 ngày để phòng ngừa viêm khớp hoặc viêm thận sau khi mắc bệnh liên cầu.

Không cần giảm liều cho người suy thận hoặc người cao tuổi. Người suy gan cần điều chỉnh liều phù hợp.

Tương tự như các loại kháng sinh phổ rộng khác, khi dùng thuốc có thể gặp phải một số tác động phụ như:

• Rối loạn tiêu hóa như buồn nôn và nôn mửa, tiêu chảy, viêm lưỡi, viêm miệng và viêm trực tràng có thể xảy ra khi điều trị với thuốc Doxycycline nhưng hiếm khi cần phải ngừng điều trị;
• Đã có báo cáo rất hiếm về việc viêm loét niêm mạc thực quản khi dùng thuốc dưới dạng viên nang;
• Tương tự với các Tetracycline khác, đã có báo cáo về tình trạng tăng men gan như SGOT (AST) hoặc SGPT (ALT), thiếu máu, giảm bạch cầu trung tính, tăng bạch cầu ưa eosin, giảm bạch cầu toàn thể hoặc tăng BUN (xét nghiệm lượng urea nitrogen trong máu).

Khi phát hiện tác động phụ nghiêm trọng, cần thông báo hoặc đến cơ sở y tế ngay lập tức để được xử lý kịp thời.

5. Những điều cần lưu ý khi sử dụng thuốc Doxycycline

• Thông báo cho bác sĩ về tiền sử dị ứng với thuốc hoặc các thuốc cùng nhóm khác. Tình trạng bệnh lý và việc sử dụng thuốc cần được xem xét cẩn thận trước khi dùng Doxycycline hyclate;
• Tránh sử dụng Doxycycline hyclate trong thời gian dài vì có thể gây bệnh nấm hoặc vi khuẩn khác. Sử dụng đúng hướng dẫn và không ngừng điều trị khi chưa đủ liều do nguy cơ chống thuốc;
• Tránh tiếp xúc với ánh nắng mặt trời khi sử dụng thuốc vì có thể gây nhạy cảm với ánh sáng. Nên che chắn như mặc áo dài tay, đội mũ rộng và sử dụng kem chống nắng khi ở ngoài trời;
• Không dùng cho phụ nữ mang thai và cho con bú vì Doxycycline có thể kết hợp với canxi bền vững trong mô xương. Mặc dù thường thấy ít hơn so với các Tetracycline khác, nhưng vẫn cần cân nhắc tránh sử dụng Doxycycline trong quá trình phát triển răng (3 tháng cuối thai kỳ, khi nuôi con bú, giai đoạn sơ sinh và thời thơ ấu) do có thể làm màu răng. Mặc dù thường xảy ra khi dùng lâu dài, tác dụng phụ này cũng đã được báo cáo khi sử dụng các loại Tetracycline trong thời gian ngắn.

Tương tác với các loại thuốc có thể xảy ra khi sử dụng Doxycycline cùng với:

• Thuốc kháng acid chứa nhôm, canxi hoặc magiê có thể làm giảm tác dụng của thuốc Doxycycline;
• Sắt, Bismuth có thể làm giảm tác dụng của Doxycycline;
• Barbiturate, Phenytoin, Carbamazepine có thể làm tăng tốc độ đào thải của Doxycycline, giảm nồng độ trong huyết thanh sớm hơn bình thường;
• Thuốc chống đông Warfarin có thể tăng tác dụng của thuốc chống đông và tăng nguy cơ đông máu.

Khi sử dụng quá liều có thể xuất hiện các triệu chứng như buồn nôn, nôn mửa, tiêu chảy. Trong trường hợp sử dụng quá liều theo khuyến cáo, hãy đến ngay cơ sở y tế gần nhất để được xử lý kịp thời.

Không sử dụng thuốc khi đã quá hạn sử dụng và luôn kiểm tra hạn sử dụng trước khi sử dụng.

Thuốc Doxycycline hyclate là loại kháng sinh dùng trong một số trường hợp nhiễm khuẩn. Đặc biệt thường được kê đơn để điều trị mụn trứng cá. Hãy sử dụng Doxycycline hyclate theo chỉ định của bác sĩ để đảm bảo an toàn.