Tác dụng và thành phần của dịch mật

Dịch mật là gì và được lưu trữ ở đâu?

Dịch mật là một chất lỏng có màu vàng hoặc xanh, chứa muối mật và nhiều chất khác tạo nên môi trường pH trung hòa khoảng 7 - 7.7. Gan là cơ quan sản xuất và tiết ra dịch mật, sau đó nó được đưa vào đường mật và đổ vào phần 2 của tá tràng để tham gia vào quá trình tiêu hóa thức ăn.

Dịch mật được gan sản xuất và lưu trữ trong túi mật.

Mỗi ngày, cơ thể trung bình tiết ra khoảng 600 ml - 1 lít dịch mật, nhưng lượng này có thể thay đổi tùy thuộc vào lượng muối mật trong tuần hoàn gan ruột. Khi gan sản xuất dịch mật quá nhiều và không sử dụng hết, dịch mật dư thừa sẽ được chuyển đến túi mật để dự trữ và sử dụng khi cần thiết. Do đó, túi mật không chỉ dự trữ dịch mật mà còn điều tiết lượng dịch mật được sử dụng một cách hợp lý.

Túi mật có thể tích trung bình từ 20 đến 60 ml, và niêm mạc của túi mật có khả năng hấp thu nước để làm cho dịch mật trở nên đặc hơn. Dịch mật đặc chứa muối mật và các chất quan trọng như bilirubin, cholesterol, lecithin, ion, và nhiều hợp chất khác.

Túi mật đóng vai trò quan trọng trong việc dự trữ và làm đặc dịch mật.

Trong trường hợp phát sinh bệnh lý ở túi mật, nếu cần thiết, có thể thực hiện việc loại bỏ cơ quan này, vì dịch mật vẫn được gan tạo ra và đưa xuống tá tràng để tiêu hóa thức ăn.

Tìm hiểu chi tiết về các thành phần của dịch mật

Trước khi tìm hiểu về tác dụng của dịch mật, hãy cùng tìm hiểu về thành phần và chức năng của chúng trong dịch mật.

Muối mật

Muối mật chiếm tỷ lệ lớn nhất (khoảng 50%) và có vai trò chính trong dịch mật. Muối mật giúp tiêu hóa thức ăn và hấp thu các sản phẩm lipit như cholesterol, acid béo, monoglyceride và lipid trong ruột non. Ngoài ra, muối mật còn giúp hấp thu và vận chuyển các Vitamin tan trong dầu như Vitamin A, D, E và K.

Lượng dịch mật được gan sản xuất phụ thuộc vào việc tuần hoàn muối mật trong cơ thể. Dịch mật đã được tiết ra thường không làm mất muối mật, mà được cơ thể tái hấp thu và sử dụng lại cho quá trình sản xuất mật.

Cholesterol

Cholesterol là thành phần quan trọng thứ hai của dịch mật, là nguyên liệu để sản xuất muối mật. Đây cũng là sản phẩm tiêu hóa của lipid mà cơ thể tiêu thụ và được hấp thu nhờ dịch mật.

Cholesterol không tan trong nước, nhưng trong dịch mật, chất này đã được nhũ hóa bởi lecithin để ngăn chặn sự kết tủa. Tuy nhiên, nếu cơ thể hấp thụ quá nhiều lipid trong thời gian dài, có thể dẫn đến tình trạng cao cholesterol và gây ra sỏi mật.

Sắc tố mật được hình thành từ sản phẩm phân huỷ của hồng cầu

Sắc tố mật

Sắc tố mật là thành phần được gan sản xuất từ protein hemoglobin - sản phẩm phân huỷ của hồng cầu trong gan. Stercobilin là chất tạo nên sắc tố vàng cho dịch mật, có khả năng nhuộm vàng cho chất lỏng hoặc sản phẩm mà nó hòa tan.

Stercobilin trong dịch mật tham gia vào quá trình tiêu hóa thức ăn, một phần được bám lại trong sản phẩm tiêu hóa làm cho phân bình thường có màu vàng. Nếu phân không màu vàng, điều này có thể là dấu hiệu của sự ứ đọng sắc tố mật do xơ gan hoặc tắc mật, đây cũng là một dấu hiệu của các vấn đề liên quan đến gan.

Các thành phần chính của dịch mật được sản xuất bởi tế bào gan, hòa trộn lại để tạo thành dịch mật, có chức năng hỗ trợ tiêu hóa và hấp thu chất dinh dưỡng cho cơ thể.

3. Tầm quan trọng của dịch mật trong tiêu hóa

Cụ thể, dịch mật đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ quá trình tiêu hóa và hấp thu dinh dưỡng từ thức ăn. Cách hoạt động của dịch mật như sau:

• Dịch mật kích thích sản sinh các men tiêu hóa trong dịch tụy và dịch ruột, đồng thời hoạt động để kích hoạt các men này để tiêu hóa thành phần của thức ăn.

Cơ thể có khả năng tiêu hóa và hấp thu chất béo nhờ vào dịch mật

• Dịch mật kích thích hoạt động của hệ thống ruột non để tạo môi trường kiềm trong ruột, ngăn ngừa các loại vi khuẩn xâm nhập vào phần trên của ruột non.

• Dịch mật được cơ thể đẩy xuống tá tràng trong quá trình tiêu hóa thức ăn, chủ yếu để tiêu hóa chất béo và các vitamin tan trong dầu.

Bên cạnh việc hỗ trợ quá trình tiêu hóa chính, dịch mật còn giúp loại bỏ các sản phẩm phân hủy của hồng cầu. Những sản phẩm này được chuyển hóa thành thành phần trong dịch mật, tạo nên màu sắc và đồng thời tham gia vào quá trình hỗ trợ tiêu hóa.

Dịch mật đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc tiêu hóa thức ăn và hấp thu dinh dưỡng cho cơ thể. Các vấn đề liên quan đến dịch mật thường gây ra nhiều vấn đề về tiêu hóa. Điều này bao gồm các bệnh như sỏi mật, u mật, sau phẫu thuật cắt bỏ túi mật, gan xơ gây suy giảm sản xuất mật hoặc đường mật không bình thường dẫn đến khó tiêu và chướng bụng kéo dài.

Các vấn đề ảnh hưởng đến dịch mật thường gây ra các rối loạn tiêu hóa và khó tiêu

Hiểu rõ tác dụng của dịch mật đối với cơ thể con người và quá trình tiêu hóa là điều mà mọi người đều nên biết. Đa số các vấn đề về tiêu hóa hoặc khả năng hấp thu kém của cơ thể đối với chất béo và các vitamin tan trong dầu thường liên quan đến các vấn đề về dịch mật.

Chuyên môn về Gan mật tại Bệnh viện Đa khoa Mytour là một địa chỉ y tế đáng tin cậy trong việc khám và điều trị các bệnh về gan mật bởi:

• Đội ngũ y bác sĩ hàng đầu, được đào tạo chuyên sâu trong và ngoài nước, mang lại cho bệnh nhân những phương pháp điều trị tốt nhất.

• Sử dụng các thiết bị hiện đại, hỗ trợ chẩn đoán bệnh chính xác.

• Quy trình thăm khám nhanh chóng, hiệu quả, tiết kiệm thời gian cho bệnh nhân.