Tác giả của Harry Potter, nhà văn J.K. Rowling đã gặp phải nhiều lời chỉ trích và gây tranh cãi trong quá trình thành công của mình.
Mẹ của tiểu thuyết Harry Potter nổi tiếng, nhà văn J.K. Rowling gần đây đã có những phát ngôn gây tranh cãi được cho là kỳ thị người chuyển giới. Sự phát biểu này đã gây ra một làn sóng phản đối mạnh mẽ không chỉ từ người hâm mộ mà còn từ những diễn viên nổi tiếng từ bộ phim Harry Potter.
Tuy nhiên, nếu nhìn lại lịch sử, chúng ta sẽ thấy rằng đây không phải là lần đầu tiên J.K. Rowling gây tranh cãi.
1. Lan truyền tin đồn Dumbledore là người đồng tính để quảng cáo cho Fantastic Beasts
Trong 7 tập sách Harry Potter ban đầu của J.K. Rowling, không có nhân vật nào được xác định là đồng tính, song tính, chuyển giới hoặc bất kỳ khía cạnh nào khác thuộc LGBTQ+. Nhưng vào năm 2007, vài tháng sau khi cuốn sách cuối cùng Harry Potter và Bảo Bối Tử Thần được xuất bản, Rowling đã tiết lộ rằng Dumbledore là người đồng tính. “Câu trả lời chân thành nhất của tôi là … tôi luôn nghĩ rằng Dumbledore là người đồng tính. Dumbledore phải lòng Grindelwald , điều này càng làm ông thêm kinh hoàng khi Grindelwald thể hiện bản chất của mình.”
Nhân vật Grindelwald như trong cuốn sách cuối cùng được tiết lộ là một phù thủy đen tối sống bên cạnh nhà Dumbledore khi cả hai đều là thanh thiếu niên. Ban đầu, họ có mối quan hệ gắn bó và chung niềm đam mê với thế giới phù thủy, nhưng sau đó họ trở thành đối thủ của nhau.
Thông tin này từ nữ nhà văn J.K. Rowling nhằm mục đích quảng bá cho thương hiệu mới Fantastic Beasts, bắt đầu bằng bộ phim đầu tiên Fantastic Beasts and Where to Find Them (Sinh Vật Huyền Bí Và Nơi Tìm Ra Chúng). Phim tập trung vào phù thủy Newt Scamander (Eddie Redmayne), người sau đó bị cuốn vào âm mưu của Grindelwald (Johnny Depp). Khi được hỏi về vai trò của Dumbledore trong phim, J.K. Rowling nói: “Tôi không thể kể hết mọi điều tôi muốn nói vì đây là một câu chuyện gồm năm phần, nên có rất nhiều điều cần giải quyết trong mối quan hệ này. Chúng ta sẽ thấy ông đang trải qua giai đoạn trưởng thành và giới tính của ông có liên quan đến câu chuyện này.”
Nhiều người ủng hộ thông tin này của J.K. Rowling, nhưng cũng có không ít người cho rằng bà muốn tạo sự chú ý cho cuốn sách mới. Elisabeth Joffe, một fan hâm mộ Harry Potter lâu năm và tự xưng là người đồng tính, nói: “Tôi không mong đợi một bộ phim đồng tính nam trong loạt phim Fantastic Beasts. Ý tưởng về Dumbledore phải lòng Grindelwald không cần thiết cho cốt truyện và làm tôi rất ngạc nhiên.”
Hầu hết các fan khác cho rằng chi tiết về xu hướng tình dục của Dumbledore không phải là một bí mật hay một chi tiết hoàn hảo cho câu chuyện. Đây là một phần không thể thiếu của nhân vật, làm cho câu chuyện sâu sắc và ý nghĩa hơn. Việc xác nhận xu hướng tình dục của cụ Dumbledore chỉ qua vài dòng tweet công khai của J.K. Rowling thay vì trong các bộ phim hoặc sách trước đó được coi là một cách để tăng doanh thu sách mới.
2. Đánh bại vai trò của nữ giới Châu Á qua nhân vật Cho Chang ?
Nhân vật Cho Chang được giới thiệu trong cuốn sách Prisoner of Azkaban (Harry Potter và Tên Tù Nhân Ngục Azkaban), là cô gái duy nhất trong đội Quidditch của Ravenclaw và ngay lập tức thu hút sự chú ý của Harry. Người phụ nữ người Châu Á này ban đầu khiến nhiều người hâm mộ rất hào hứng, nhưng sau khi đọc sách và xem phim, nhiều người cảm thấy bực mình trước cách Rowling xử lý nhân vật nữ giới, đặc biệt là người Châu Á.
Đầu tiên là tên gọi Cho Chang, nhiều khán giả đã phát hiện rằng “Cho” và “Chang” đều là họ phổ biến ở người Triều Tiên, trong khi nhân vật này được cho là người Trung Quốc. Nếu nhân vật này là người Trung Quốc, tên của cô phải là tiếng quan thoại, còn tên gần giống nhất trong tiếng Quảng Đông là Cheung Chau. Tuy nhiên, cái tên Cheung Chau không liên quan gì đến Cho Chang, trong khi Katie Leung được cho là người Quảng Đông. Thông qua việc đặt tên này, J.K. Rowling bị cho là không nắm vững văn hóa phương Đông.
Tiếp theo, Cho Chang bị J.K. Rowling cho là phản ánh định kiến về phụ nữ Châu Á khi nhân vật này được đặt vào nhà Ravenclaw, nơi tập trung những người yêu sách nhất. Ngoài Cho Chang, Ravenclaw còn có cặp sinh đôi người Ấn Độ và 5 học sinh da màu. Chi tiết này có vẻ như muốn thể hiện tác giả không phân biệt chủng tộc, nhưng việc xếp những học sinh không phải da trắng vào một nhóm có vẻ không hợp lý.
Cho Chang còn được miêu tả như một cô gái da vàng khóc lóc vì tình yêu và theo đuổi một chàng trai da trắng. Điều này giống với một mô-típ thường thấy trong các tác phẩm khác như Miss Saigon, nơi một cô gái Việt Nam yêu một lính da trắng và cuối cùng tự tử sau khi bị chia cắt. Cho Chang được miêu tả là xinh đẹp, tốt bụng và giỏi giang, nhưng cô thường khóc vì Harry Potter nhiều hơn là nói. Trong khi đó, Harry lại hứng thú với Ginny vì cô không khóc khi tức giận, và Ron cho rằng cảm xúc của Cho là một gánh nặng. Điều này cho thấy Harry tránh xa Cho vì cô cần sự quan tâm nhiều hơn, và anh ấy tìm kiếm sự thoải mái trong vòng tay của một người không đòi hỏi quá nhiều từ anh.
3. Lựa chọn nữ diễn viên da màu cho vai Hermione để chứng tỏ không phân biệt chủng tộc?
Khi Noma Dumezweni, một nữ diễn viên da màu, được chọn để đóng vai Hermione trong vở kịch sân khấu Harry Potter and the Cursed Child vào năm 2016, nhiều lời chế giễu về phân biệt chủng tộc đã xuất hiện trên mạng nhắm vào Rowling. Nhà văn lập tức đáp trả, “Những đặc điểm như mắt nâu, tóc rối và thông minh không chỉ thuộc về da trắng. Rowling yêu thích Hermione da màu.”
Mặc dù nhiều người hâm mộ đồng tình với việc ủng hộ người da màu, giải thích của J.K. Rowling vẫn còn mơ hồ. Một đoạn trích từ cuốn sách Prisoner of Azkaban (Harry Potter và tên tù nhân ngục Azkaban) đã nói: “Gương mặt trắng của Hermione được nhìn thấy qua cành cây”. Vậy không phải lời miêu tả này xác nhận rằng nữ chính trong loạt truyện Harry Potter là người da trắng sao?
Một nữ diễn viên da màu Noma Dumezweni được tuyển chọn bởi chính tác giả J.K. Rowling nên hẳn là bà đã phải thể hiện một sự đa dạng mới, tạo ra một Hermione không chỉ phản ánh vẻ ngoài mà còn tinh thần của nhân vật. Dumezweni đã đạt được điều này và cô là một minh chứng cho việc sự đa dạng trong nghệ thuật có thể làm cho câu chuyện trở nên phong phú hơn. Tuy nhiên, trong tương lai, có thể xem xét việc đưa ra các phiên bản khác nhau của Hermione để thể hiện sự đa dạng trong cộng đồng và tôn trọng sự đa dạng văn hóa.