Buzz
Câu chuyện 'Cuộc chia tay của những con búp bê' kể về sự đau đớn và xúc động của hai anh em Thành và Thủy khi phải chia xa nhau.
Mytour sẽ cung cấp tài liệu giới thiệu về tác giả Khánh Hoài và tác phẩm 'Cuộc chia tay của những con búp bê' cho các bạn học sinh.
I. Giới thiệu về tác giả Khánh Hoài
- Khánh Hoài sinh năm 1937, quê ở Đông Hưng, Thái Bình.
- Ông đã sáng tác một số tác phẩm đã được công bố như: Trận chung kết (truyện dài, 1975), Những chuyện bất ngờ (truyện ngắn, 1978), Chuyện ở lớp, chuyện ở nhà (hay Băng ngũ hổ, truyện ngắn, 1993-1994), Cuộc chia tay của những con búp bê (truyện, 1992)...
- Ông đã đạt được một số giải thưởng như:
- Giải A, giải Văn nghệ Vĩnh Phú 10 năm (1975-1985) (truyện dài Trận chung kết).
- Giải Nhì cuộc thi thơ -văn viết về quyền trẻ em do Viện Khoa học Giáo dục và Tổ chức cứu trợ trẻ em Rát-đa Bác-nen (Thụy Điển) tổ chức (cho truyện ngắn Cuộc chia tay của những con búp bê)
- Giải chính thức giải thưởng Hùng Vương (Hội Văn nghệ Vĩnh Phú) (cho tập Chuyện ở lớp, chuyện ở nhà).
II. Về Cuộc chia tay của những con búp bê
1. Hoàn cảnh sáng tác
Truyện này đã đạt giải Nhì trong cuộc thi thơ - văn về quyền trẻ em do Viện Khoa học Giáo dục và Tổ chức cứu trợ trẻ em Rát-đa Bác-nen - Thụy Điển tổ chức vào năm 1992.
2. Tóm tắt
Thành và Thủy, hai anh em yêu thương nhau sâu đậm. Nhưng khi bố mẹ ly hôn, cuộc sống của họ bị chia cắt. Trước khi phải chia tay, mẹ buộc họ phải chia đồ chơi. Thành dành nhiều đồ chơi cho em: tú lơ khơ, bàn cá ngựa, ốc biển, chỉ màu và cả hai con búp bê. Ngày chia tay, Thành đưa Thủy đến trường và nhận quà từ cô giáo và bạn bè. Cô tặng Thủy một quyển sổ và một chiếc bút, nhưng Thủy không dám nhận vì sợ không thể đi học nữa. Khi về nhà, hai anh em bàng hoàng khi thấy xe tải trước cửa. Thủy đưa búp bê cho Thành và bắt anh hứa không bao giờ để chúng xa cách nhau.
3. Bố cục
Bao gồm 3 phần:
- Phần 1: Từ đầu đến “hiếu thảo như vậy”. Mô tả cảnh hai anh em chia sẻ đồ chơi.
- Phần 2. Tiếp theo đến “ươm trùm lên cảnh vật”. Cuộc chia tay của hai anh em với thầy cô và bạn bè.
- Phần 3. Còn lại. Sự chia ly của hai anh em.
4. Giá trị nội dung
Truyện 'Cuộc chia tay của những con búp bê' kể về một cuộc chia tay cảm động của hai anh em. Câu chuyện này nhấn mạnh vào giá trị của tổ ấm gia đình và khuyến khích mọi người giữ gìn và bảo vệ mối quan hệ gia đình.
5. Giá trị nghệ thuật
- Truyện được kể từ góc nhìn của một nhân vật trong câu chuyện.
- Nghệ thuật miêu tả tâm trạng nhân vật được thể hiện một cách tinh tế...
Cuộc chia tay của những con búp bê
Nghe đọc Cuộc chia tay của những con búp bê:
Mẹ tôi, giọng ồn ào, từ phía trong màn hình vọng ra:
- Đủ rồi, hai đứa đem đồ chơi ra chia đi.
Khi nghe điều này, em gái tôi đột ngột run lên, hoảng sợ nhìn tôi. Đôi mắt đen của em lúc này buồn bã, mi đã sưng vì khóc nhiều.
Đêm qua, khi tôi tỉnh giấc, luôn nghe thấy tiếng em khóc nức nở. Tôi cố kìm nén, không để tiếng khóc vang vọng, nhưng nước mắt vẫn trào ra, ướt đẫm gối và áo.
Sáng sớm hôm nay, tôi mở cửa nhẹ nhàng, đi ra vườn, ngồi dưới gốc cây hồng xiêm. Bất ngờ, tôi quay lại: em tôi đã đi ra từ lúc nào. Em nhẹ nhàng đặt tay lên vai tôi. Tôi dắt em ngồi xuống và vuốt nhẹ mái tóc của em.
Chúng tôi ngồi im lặng như vậy. Phía đông, bầu trời bắt đầu sáng dần. Những bông hoa trong vườn dần hiện ra trong sương sớm và bắt đầu khoe sắc. Các loài chim nhảy múa trên cành cây và vang lên tiếng hót. Ngoài đường, tiếng xe máy, tiếng ô tô và tiếng nói của những người đi chợ càng trở nên ồn ào hơn. Cảnh vật vẫn như vậy, nhưng tại sao tai họa lại ập đến với chúng tôi như thế này.
Gia đình tôi có điều kiện tốt. Anh em tôi rất thương yêu nhau. Em gái tôi thật sự ngoan. Nó cũng rất khéo léo. Lúc tôi còn học lớp Năm, tôi bị rách áo khi đi chơi bóng. Sợ mẹ trách, tôi ngồi lì ngoài sân không dám về. Em đã mang kim chỉ ra sân vận động.
Anh cởi áo ra, em vá lại. Em làm rất khéo, mẹ không biết được đâu.
Nhìn bàn tay nhỏ bé của em nhẹ nhàng cầm mũi kim, tôi bỗng thấy hối hận. Suốt thời gian qua, tôi chỉ biết vui chơi với bạn bè, không một lần để ý đến em... Từ giờ trở đi, tôi sẽ luôn đi đón em. Chúng tôi sẽ nắm tay nhau và trò chuyện trên đường.
Nhưng bây giờ, chúng tôi phải chia xa nhau. Có thể sẽ không bao giờ gặp lại nhau. Chỉ mong đây là một giấc mơ, chỉ là một giấc mơ thôi.
Nhưng không, tiếng dép lẹp kẹp trong nhà cùng tiếng mẹ kêu:
- Thành ơi, Thủy ở đâu?
Chúng tôi giật mình, vội vàng đứng dậy và nhìn nhau.
- Phải chia đồ chơi ra đi ngay! – Mẹ tôi ra lệnh. Thủy mở to đôi mắt như người choáng váng, lung lay bám vào tay tôi. Dẫn em vào nhà, tôi nói
- Không cần phải chia nữa. Anh cho em tất cả.
Tôi nhắc đi nhắc lại nhiều lần, Thủy mới nhấc mắt nhìn xuống. Em buồn bã lắc đầu:- Không, em không muốn. Em để lại hết cho anh.
- Làm tròn trách nhiệm đi! Chia ra ngay! – Mẹ tôi quát mắng và đi về phía cổng, tức giận.
Em tôi run sợ nói:
- Vậy thì anh cứ chia như vậy đi.
Đồ chơi của chúng tôi không nhiều. Tôi dành hầu hết cho em: bộ tú lơ khơ, bàn cá nhựa, những con ốc biển và bộ chỉ màu. Thủy không quan tâm đến đó, mắt nó nhìn vào khoảng trống, thỉnh thoảng lại nấc lên khe khẽ. Nhưng khi tôi lấy hai con búp bê từ tủ ra, đặt sang hai phía thì em bất ngờ tru tréo lên giận dữ:
- Anh lại chia rẽ con Vệ Sĩ với con Em Nhỏ à? Sao anh ác thế!
Tôi nhìn em buồn bã:
- Anh đã nói với em rồi mà. Anh cho em hết đấy.
Tôi đặt con Vệ Sĩ gần con Em Nhỏ trong đống đồ chơi của Thủy. Cặp mắt em dịu lại, nhưng đột nhiên em lại nói:
- Nhưng thế này thì ai sẽ gác đêm cho anh?
Tôi nhếch mép cười cay đắng. Trước đây có lúc tôi thường mơ thấy ma. Thủy bảo: “Để em bắt con Vệ Sĩ gác cho anh”.
Em buộc con dao vào lưng con búp bê lớn và đặt ở đầu giường tôi. Đêm đó, tôi không mơ thấy ma nữa. Từ đó, mỗi tối sau khi học xong bài, Thủy lại “võ trang” cho con Vệ Sĩ và đặt trên đầu giường tôi. Buổi sáng, em tháo dao ra, đặt nó về chỗ cũ, gần con Em Nhỏ. Hai con ôm nhau thân thiết. Từ khi về nhà, chúng chưa phải xa nhau một ngày nào, nên khi tôi đem chia chúng ra, Thủy không chịu được. Chúng tôi ngồi im lặng, không muốn chia cắt cũng không muốn giữ lại. Một lúc sau, em đem đặt hai con búp bê về chỗ cũ. Chúng lại ôm nhau thân thiết và nhìn chúng tôi với ánh mắt yêu thương. Thủy bỗng trở nên vui vẻ:
- Anh xem, chúng đang cười đấy kìa!
Tôi cố nở nụ cười bên cạnh em, nhưng nước mắt đã không thể nén nổi.
Bỗng Thủy lại hờn dỗi quay mặt xuống:
- Sao bố mãi không về nhỉ? Điều đó có nghĩa là em sẽ không thể chào bố trước khi đi.
Tôi liếc nhìn sang cửa phòng của bố. Mấy ngày nay, bố vẫn im lặng. Tôi cảm thấy thương em. Bao giờ em cũng hiếu thảo và chu đáo như vậy.
- Hoặc anh sẽ dẫn em đến trường một lúc.
Tôi đứng dậy, lấy chiếc khăn mặt ướt đưa cho em. Thủy lau nước mắt rồi nhìn vào gương, chải lại tóc. Anh em tôi dắt nhau ra đường. Em nắm chặt tay tôi và nép sát vào như trong những ngày thơ ấu. Chúng tôi bước đi chậm rãi trên con đường quen thuộc của làng quê. Đôi khi, đột nhiên em lại dừng lại, ánh mắt đau đáu chăm chú vào một gốc cây hay một ngôi nhà nào đó, những cảnh vật quen thuộc trên con đường đã đi nghìn lần từ thuở nhỏ.
Gần trưa, chúng tôi mới đến trường. Tôi dẫn em đến lớp 4B. Cô giáo Tâm đang dạy bài. Chúng tôi đứng nép vào một góc trước lớp. Em kìm nén tiếng khóc, ánh mắt đầy nhớ nhung quét qua khắp sân trường, từ cột cờ đến tấm bảng tin và những vạch kẻ ô ăn quan trên hè đường. Rồi em bật khóc lên.
- Ôi, em Thủy! – Tiếng kêu sửng sốt của cô giáo làm tôi giật mình.
Em bước vào lớp:
- Thưa cô, em đến chào cô… – Thủy nức nở
Cô Tâm ôm chặt em:
- Cô biết rồi. Cô thương em lắm!
Cô quay lại nhìn lớp:
- Bố mẹ của bạn Thủy ly hôn. Thủy sẽ phải rời xa lớp chúng ta, về quê với mẹ.
Một tiếng “ồ” bất ngờ vang lên. Cả lớp im lặng. Tiếng khóc của mấy đứa bạn thân vang vọng. Một số người dũng cảm bước lên, nắm chặt tay em như muốn giữ mãi. Những kẻ đánh bạc, chơi chớp, thậm chí cả những viên kẹo, quả táo đã dành cho nhau suốt bao năm qua…
Cô giáo Tâm buông tay Thủy, bước về phía bục, lấy một quyển sổ và một chiếc bút máy nắp vàng đưa cho em tôi và nói:
- Tặng em nhé. Em hãy cố gắng học tập ở trường mới!
Thủy đặt quyển sổ và cây bút lên bàn một cách vội vã:
- Thưa cô, em không thể nhận… em không còn được đi học nữa.
- Tại sao vậy? – Cô Tâm bất ngờ hỏi.
- Nhà của bà ngoại em rất xa trường học. Mẹ em nói sẽ mua cho em một thúng hoa quả để em mang ra chợ bán.
Cô giáo trợn mắt kinh ngạc và nước mắt lăn dài trên má. Cả lớp nhỏ cũng khóc to hơn. Cuối cùng, vì lo sợ làm ảnh hưởng đến giờ học, em tôi ngẩng đầu, lệ tuôn rơi:
- Thôi, em ở lại với cô. Chào tạm biệt mọi người, tôi đi.
Tôi dẫn em ra khỏi lớp. Nhiều giáo viên dừng lại, nhìn chúng tôi với sự ngạc nhiên. Ra ngoài trường, tôi bất ngờ nhận ra mọi người vẫn bước đi như bình thường và ánh nắng vàng óng ánh trên cảnh sắc.
Về đến nhà, tôi thấy một chiếc xe tải đậu trước cổng. Hàng xóm đang giúp mẹ tôi đóng gói đồ đạc lên xe. Cuộc chia tay đến quá bất ngờ. Thủy như mất hồn, gương mặt tái nhợt. Em chạy vào nhà, mở hòm đồ chơi ra. Hai con búp bê tôi đã cất gọn vào đó. Thủy lấy con Vệ Sĩ ra, đặt lên giường tôi, sau đó ôm chặt lấy con búp bê, hôn lên mặt nó và thì thầm:
Vệ Sĩ thân mến ơi, ở lại đây nhé! Ở lại bảo vệ anh tôi ngủ nhé! Nếu mày đi, con Em Nhỏ sẽ buồn lắm đấy, nhưng không biết phải làm sao…
Em khóc nức lên và chạy lại nắm chặt tay tôi, van xin:
Anh ơi! Khi nào áo anh bị rách, anh tìm về đây với em, em sẽ vá cho anh, nhớ đấy…
Tôi không kìm được nước mắt. Mẹ tôi từ ngoài đi vào. Mẹ vỗ nhẹ vào đầu tôi và dắt nhẹ tay em Thủy:
- Đi thôi con.
Qua lớp màng nước mắt, tôi theo dõi mẹ và em leo lên xe. Bất ngờ, em lại vội vàng chạy về phía tôi, tay ôm con búp bê. Em bước nhanh về giường, đặt con Em Nhỏ ôm chặt con Vệ Sĩ.
Em để nó ở lại – Giọng em rưng rức – Anh phải hứa với em không bao giờ để chúng tôi cách xa nhau. Anh nhớ không? Hứa đi
- Anh hứa
Tôi nhấp mắt đáp lại và đứng đó như đất liền, nhìn theo hình bóng bé nhỏ của em tôi lên xe. Chiếc xe tải rú ga, lao ra đường và biến mất trong không gian.
