Buzz
Tóm tắt nội dung, phân tích, bố cục, giá trị nội dung và nghệ thuật của 'Người mẹ vườn cau' (Nguyễn Ngọc Tư), cùng hoàn cảnh sáng tác và tiểu sử tác giả, giúp học sinh hiểu tốt môn văn 8
Tác giả của 'Người mẹ vườn cau' (Nguyễn Ngọc Tư)
Tiểu sử của Nguyễn Ngọc Tư (1976)
Nguyễn Ngọc Tư sinh năm 1976
- Sinh ra tại xã Tân Duyệt, huyện Đầm Dơi, tỉnh Cà Mau
- Là một nhà văn, thành viên của Hội Nhà văn Việt Nam
Sự nghiệp của Nguyễn Ngọc Tư
- Sau khi hoàn thành trung học cơ sở, Nguyễn Ngọc Tư làm việc tại một cơ quan văn nghệ báo chí ở tỉnh Cà Mau. Truyện ngắn đầu tiên của cô, “Đổi thay”, được in tại đây.
- Nguyễn Ngọc Tư là tâm điểm hy vọng vào một nền văn học trẻ đương đại, là một trong mười nhân vật trẻ xuất sắc tiêu biểu của năm 2000
- Đề tài sáng tác của Nguyễn Ngọc Tư là các tác phẩm chỉ là những câu chuyện đời thường của những người nông dân bình dị, quê mùa nhưng thu hút bởi cái nhìn chân thật và nhân hậu
- Phong cách viết của Nguyễn Ngọc Tư đậm chất Nam Bộ, không hoa mỹ cao sang mà đơn giản gần gũi với cuộc sống thường ngày.
- Các tác phẩm tiêu biểu: 'Ngọn đèn không tắt' (tập truyện ngắn, 2000), 'Ông ngoại' (tập truyện ngắn thiếu nhi, 2001), 'Giao thừa' (2003), 'Cánh đồng bất tận' (2005),…
Sơ đồ tư duy của tác giả Nguyễn Ngọc Tư
Các tác phẩm của Nguyễn Ngọc Tư
1. Khái quát tổng quan
a. Nguồn gốc
Xóm Muối, NXB Kim Đồng, Hà Nội, 2016
b. Cấu trúc: 3 phần:
- Phần 1 (Từ đầu đến ngủ với bà nghe ba): Hoàn cảnh của nhân vật người mẹ vườn cau.
- Phần 2 (Tiếp theo đến ba tôi chuyển công tác lên tỉnh): Tình cảm của người mẹ vườn cau.
- Phần 3 (Phần còn lại): Ý nghĩa, giá trị, công lao của người mẹ.
c. Thể loại: Truyện ngắn
d. Phương thức biểu đạt: Tự sự kết hợp miêu tả và biểu cảm.
e. Tóm tắt:
Đầu câu chuyện, cô giáo yêu cầu viết về mẹ. Nhân vật 'tôi' không biết viết như thế nào và nhớ lại rằng ba có nhiều mẹ và mình có nhiều bà nội, trong đó, ba có một 'người mẹ vườn cau'. Tiếp đó là những kỉ niệm thời nhỏ tại quê của 'Người mẹ vườn cau'. Con đường đến nhà bà là con đường đất, những khi trời mưa đường bùn ướt nhẹp. Nhà Nội là nhà mái lá nhỏ xíu. Nội gầy gò, cười phô cả lợi nhưng luôn lo lắng cho các con cháu. Hôm đó là giỗ chú Sơn. Bữa cơm giỗ chỉ vài ba bác canh chua cá rô đồng, mắm kho, bông súng đơn giản nhưng rất ngon và ấm áp. Khi trời tạnh mưa, mọi người ào ào kéo đến làm nhân vật 'tôi' phải thắc mắc tại sao bà lại có nhiều con như thế. Các chú cùng bố nhậu một bữa nhưng vẫn phải xin phép bà. Mọi người vui vẻ nói chuyện ngày xưa. 'Tôi' được Nội dẫn ra vườn cau và vườn hoa quả trĩu trái. Đêm hôm đó được bà mắc mùng cho tôi ngủ và được nghe những câu chuyện bà kể khi khó ngủ. Do ba chuyển công tác nên gia đình cũng chuyển lên phố. Mẹ nhắc chuyện lâu chưa về thăm nội nhưng bố không lo. Chỉ khi chú Biểu đến nhà, nghe câu chú nói mình bạc, bố mới thấy nằm suy nghĩ và quyết định mai về lại 'Người mẹ vườn cau'. Đó là những kỉ niệm về mẹ vườn cau của bố còn với mẹ của 'tôi' thì chỉ 'Mẹ là người sinh ra em, nuôi em lớn, ngày thường mẹ nấu cơm em ăn, giặt đồ em mặc'. Bài văn tuy 4 điểm nhưng 'tôi' cũng không hề buồn vì tả về mẹ đâu chỉ bằng vài câu.
2. Giá trị nội dung, nghệ thuật
a. Giá trị nội dung
Truyện nói về kí ức của tác giả về người bà nội - một người mẹ anh hùng giàu đức hy sinh và đáng thương. Qua đó, gửi gắm đến người đọc thông điệp về sự biết ơn và kính trọng những người đã hi sinh vì lý tưởng cách mạng, vì nền hòa bình độc lập và những người mẹ anh hùng.
b. Giá trị nghệ thuật
- Cách kể chuyện hấp dẫn, đậm bản sắc Nam Bộ.
- Cốt truyện gần gũi, dễ dàng truyền đạt nội dung.
- Ngôn từ giản dị, mộc mạc nhưng tràn đầy cảm xúc.
Khung tư duy văn bản Người mẹ vườn cau:
