Bài thơ Bài ca nhà tranh bị gió thu phá của Đỗ Phủ đã mô tả một cách sống động nỗi khốn khổ khi căn nhà tranh bị phá hủy bởi cơn gió mạnh. Tuy nhiên, không chỉ giới hạn ở đó, bài thơ còn thể hiện sự khát khao của tác giả mong muốn có một ngôi nhà vững chắc để bảo vệ tất cả những người nghèo trên thế giới.

Mytour sẽ cung cấp thông tin giới thiệu về nhà thơ Đỗ Phủ và nội dung của bài thơ 'Bài ca nhà tranh bị gió thu phá'.
Bài thơ Bài ca nhà tranh gặp phải sức mạnh của cơn gió
Phiên âm:
Bát nguyệt thu cao phong nộ hào,
Quyển ngã ốc thượng tam trùng mao.
Mao phi độ giang sái giang giao.
Cao giả quải quyến trường lâm sao,
Hạ giả phiêu chuyển trầm đường ao.
Nam thôn quần đồng khi ngã lão vô lực,
Nhẫn năng đối diện vi đạo tặc.
Công nhiên bão mao nhập trúc khứ,
Thần tiều khẩu táo hô bất đắc.
Quy lai ỷ trượng tự thán tức.
Nga khoảnh phong định vân mặc sắc,
Thu thiên mạc mạc hướng hôn hắc.
Bố khâm đa niên lãnh tự thiết.
Kiều nhi ác ngoa đạp lý liệt.
Sàng đầu ốc lậu vô can xứ,
Vũ cước như ma vị đoạn tuyệt.
Tự kinh táng loạn thiểu thuỵ miên
Trường dạ chiêm thấp hà do triệt.
An đắc quảng hạ thiên vạn gian,
Ðại tí thiên hạ hàn sĩ câu hoan nhan,
Phong vũ bất động an như san.
Ô hô, hà thời nhãn tiền đột ngột kiến thử ốc,
Ngô lư độc phá thụ đống tử diệc túc.
Dịch thơ:
Trong tháng tám, mùa thu cao, gió thổi mãnh liệt
Cuốn mất ba lớp tranh ở nhà chúng tôi
Tranh bay qua sông, rải đều khắp bờ
Mảnh cao treo lên đỉnh rừng xa
Mảnh thấp bay vào mương nước.
Trẻ con ở làng phía nam coi thường ông già yếu đuối,
Làm sao chịu được cú trộm tranh trước mặt,
Mang tranh đi hết vào rừng tre
Miệng khát khô, không thể kêu gào,
Quay về chỉ còn biết tựa vào gậy, lòng căm phẫn!
Chốc lát sau, gió im lặng, mây đen kịt
Trời mùa thu u ám, đêm đen đặc.
Mền vải cũng lạnh như sắt
Con cái nằm núp dưới chăn cũng rét buốt
Giường, nhà cũng hỏng hóc không tha
Mưa tầm tã, mưa, mưa không ngớt
Vừa phải đối mặt với lo lắng ít giấc ngủ
Đêm dài u ám làm sao mà chịu được?
Mong ước có một ngôi nhà rộng lớn, vạn người hòa mình
Trên khắp mọi nơi, những người nghèo đều mừng rỡ
Gió mưa không làm đổ gãy, vững chắc như đá
Thật lòng! Bao giờ ngôi nhà ấy sẽ hiện diện trước mắt,
Lều riêng của tôi đã đổ nát, thậm chí chết lạnh cũng được!
(Khương Hữu Dụng dịch, từ Thơ Đỗ Phủ, NXB Văn học, Hà Nội, 1962)
I. Giới thiệu về nhà thơ Đỗ Phủ
- Đỗ Phủ (712 - 770), tự Tử Mĩ, hiệu Thiếu Lăng, là một nhà thơ danh tiếng của Trung Quốc trong thời kỳ nhà Đường.
- Mặc dù chỉ làm quan trong một thời gian ngắn, nhưng ông sống gần như trong đau khổ và bệnh tật.
- Năm 755, tướng An Lộc Sơn nổi dậy chống lại triều đình. Vì không được sự trọng dụng và muốn tránh khỏi nguy hiểm, ông trở về quê ở phía tây Nam.
- Cùng với Lý Bạch, Đỗ Phủ là hai nhà thơ vĩ đại và có ảnh hưởng lớn nhất trong lịch sử văn học Trung Quốc.
- Danh sách một số tác phẩm đáng chú ý:
- Tập thơ Ngao du nam bắc (731 - 745)
- Tập thơ Trường An khốn đốn (746 - 755)
- Tập thơ Lưu vong làm quan (756 - 759)
- Tập thơ Phiêu bạc tây nam (760 - 770)
II. Giới thiệu về bài thơ Bài ca nhà tranh bị gió thu phá
1. Bối cảnh sáng tác
- Vào năm 760, nhờ sự giúp đỡ từ bạn bè và gia đình, Đỗ Phủ xây dựng được một căn nhà tranh ở phía Tây Thành Đô, gần Cán Hoa.
- Chẳng bao lâu sau khi ông mới chuyển đến, căn nhà đã bị gió phá nát. Vì thế, ông đã viết bài thơ Bài ca nhà tranh bị gió thu phá để kể lại sự kiện này.
- Đây là một trong những tác phẩm nổi tiếng của ông. Phong cách viết hiện thực và tinh thần nhân đạo trong bài thơ này đã ảnh hưởng sâu rộng đến thơ ca Trung Hoa sau này.
2. Cấu trúc
Bao gồm 4 phần:
- Phần 1. Khúc thơ đầu tiên: Mô tả cảnh nhà tranh bị gió phá nát.
- Phần 2. Khúc thơ thứ hai: Mô tả cảnh trẻ con trong làng đến ăn cắp những bức tranh.
- Phần 3. Khúc thơ thứ ba: Cuộc sống của gia đình trong đêm sau khi nhà bị phá hủy.
- Phần 4. Khúc thơ cuối cùng: Ước mong về tương lai của nhà thơ.
3. Ý nghĩa
Bài thơ thể hiện sâu sắc nỗi đau của nhà thơ khi căn nhà tranh bị gió phá hủy. Đồng thời, nó cũng biểu lộ khát vọng cao cả của ông về một ngôi nhà vững chắc để bảo vệ mọi người nghèo.
4. Nghệ thuật
Sử dụng nhiều phương tiện biểu đạt và hình ảnh sinh động, chân thực.