Lý Lan, tác giả của cuốn sách dành cho trẻ em, 'Tự sử của một chú heo', đã được vinh danh bằng giải thưởng Hiệp sĩ Dế Mèn vào chiều ngày 29/5.
Dù hiện đang sinh sống ở Mỹ, nhưng Lý Lan đã gửi một video cảm ơn đến ban tổ chức giải thưởng vì không thể nhận giải trực tiếp. Bà cho biết rằng cuốn sách được viết trong thời gian dịch bệnh, khi bà quay về quê sống cùng em gái. Một ngày nọ, nhìn thấy một chú heo chạy quanh nhà, bà đã được kích thích và viết nên tác phẩm này.
Nhà văn chia sẻ: 'Cuốn sách được viết theo phong cách hài hước, một lối viết ít được các tác giả viết cho trẻ em lựa chọn, nhưng đây là một bước thử nghiệm. Khi nghe tin mình được vinh danh, em gái bảo tôi rằng: 'Cái bà già ơi, sáng ăn gì trưa không nhớ nhưng lại viết ra một tác phẩm đoạt giải thưởng''.
Nhà thơ Trần Đăng Khoa, Chủ tịch Hội đồng giám khảo, nhận xét rằng cuốn sách rất sống động, cách viết hấp dẫn và truyền tải được thông điệp nhân văn: 'Từ câu chuyện về chú heo, tác giả đã nêu lên vấn đề quan trọng, đó là mong muốn tự do và sự hoàn thiện của bản thân'. Tiến sĩ Ngô Văn Giá cũng cho biết: 'Cuốn sách được viết rất chuyên nghiệp. Cả nhân vật là động vật lẫn con người đều thu hút. Cốt truyện sáng tỏ, nhiều tình huống gây bất ngờ và ngôn ngữ rất sáng sủa'.

Tự truyện một con heo có 216 trang, kể về cuộc hành trình của một chú heo rừng giữa lòng thành phố. Nhà văn thể hiện quan điểm về môi trường, cuộc sống đô thị, tình bạn, tình yêu, sự trung thành và lòng dũng cảm qua góc nhìn của chú heo và bạn bè của chú.
Lý Lan, 67 tuổi, là một nhà văn và dịch giả, được biết đến qua việc dịch sách Harry Potter của J.K.Rowling và nhiều tác phẩm khác. Bà viết đa dạng thể loại từ bút ký, truyện ngắn, tiểu thuyết đến thơ và dịch thuật. Tiểu thuyết lịch sử Bửu Sơn Kỳ Hương của bà đã nhận giải thưởng từ Hội Nhà văn Việt Nam vào năm 2022. Phương châm của bà là 'Viết để độc giả trưởng thành hơn sau khi đọc xong'.
Bà cũng là tác giả viết cho trẻ em, trong đó cuốn
Ngoài giải thưởng Hiệp sĩ Dế Mèn, ban tổ chức còn trao năm giải Khát vọng cho các tác phẩm thuộc thơ, văn, truyện tranh, tranh truyện và âm nhạc, bao gồm: truyện dài Dưới bầu trời xanh biếc (Lữ Mai), tập thơ Vương quốc nhỏ kỳ bí (Lã Thanh Hà), bộ truyện tranh Chuyến phiêu lưu của Dế Út (Linh Rab), bản thảo tranh truyện Kho sách kỳ bí (Lê Sinh Hùng), và ca khúc Trăng ơi... nguồn gốc (Thái Chí Thanh sáng tác lời dựa trên thơ của Trần Đăng Khoa).
Hai tác phẩm giành giải của Hội đồng giám khảo là bộ sách thiếu nhi trong dự án Đắp định hình tâm hồn của nhà văn May, Thư Cao, Thảo Võ minh họa và bản thảo truyện dài Khỉ vàng Bắp ở Rú Mò, bản thảo truyện dài của Đặng Chương Ngạn.

Buổi lễ được tổ chức trang trọng tại trụ sở báo Thể thao Văn hóa ở Hà Nội. Trong bài phát biểu khai mạc, nhà thơ Trần Đăng Khoa bày tỏ lo ngại về sự thống trị của văn xuôi so với thơ tại giải thưởng Dế Mèn và nhiều giải thưởng khác. Ông cho rằng hiện nay ít người viết thơ cho trẻ em, và các em cũng ít quan tâm đến thể loại này. Ông hy vọng rằng trong các kỳ giải tiếp theo sẽ có nhiều 'thiên tài thơ' hơn.
Giải thưởng Dế Mèn do báo Thể thao Văn hóa tổ chức vào năm 2020, nhằm khuyến khích sự sáng tạo và biểu diễn nghệ thuật dành cho thiếu nhi hoặc vì lợi ích của trẻ em. Các tác phẩm tham dự có thể thuộc nhiều lĩnh vực nghệ thuật và giải trí như: Văn học, điện ảnh, âm nhạc, mỹ thuật, sân khấu, nhiếp ảnh, truyện tranh...
Trong năm đầu tiên, truyện dài Bạn và bầu trời (Nguyễn Nhật Ánh) và Chuyện của anh em nhà Mem và Kya (Nguyễn Quang Thiều) đã cùng nhận giải thưởng cao nhất - Hiệp sĩ. Tuy nhiên, nhà thơ Nguyễn Quang Thiều từ chối vì là thành viên trong ban giám khảo. Trong hai năm tiếp theo, ban tổ chức không tìm ra tác phẩm nào đủ xứng đáng để nhận giải thưởng lớn. Năm ngoái, nhà văn Trần Đức Tiến đã được vinh danh với giải thưởng Hiệp sĩ Dế Mèn cho tập truyện thiếu nhi Alo!... Cậu đấy à?.
Hà Thu