Tắc tia sữa và ép núm vú sau khi sinh là gì và làm thế nào để nhận biết

Tắc tia sữa và ép núm vú sau sinh là hai hiện tượng thường gặp ở người mẹ sau sinh. Cùng khám phá xem chúng là gì và cách phân biệt nhé.

Tình trạng căng cứng và đau nhức ở vùng vú khi cho con bú thường xuyên xảy ra và không nên coi nhẹ. Đây có thể là dấu hiệu của tắc tia sữa hoặc ép núm vú sau sinh, gây ảnh hưởng lớn đến sức khỏe của cả mẹ và lượng sữa cho bé. Hãy cùng Mytour tìm hiểu về chúng và cách nhận biết nhé.

Hiểu đúng về tắc tia sữa là gì

Tuyến vú của phụ nữ chứa nhiều ống dẫn sữa, nơi mà sữa mẹ chảy ra khi bé bú. Tuy nhiên, khi có vấn đề xảy ra, như ống dẫn bị tắc, sữa mẹ sẽ bị giữ lại, không thể chảy ra hoặc chảy ra rất ít. Đây chính là hiện tượng của tắc tia sữa.

Theo thống kê, khoảng 15% phụ nữ cho con bú gặp phải các vấn đề như căng tức, cương vú, hoặc tắc tia sữa. Vấn đề này không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe và tinh thần của mẹ mà còn ảnh hưởng đến lượng sữa cho bé.

Khi mắc phải tắc tia sữa, người mẹ sẽ cảm thấy mệt mỏi, và bé sẽ không được no do không đủ sữa. Hậu quả có thể là ép núm vú sau sinh, trầm cảm sau sinh và nguy cơ nhiễm trùng nghiêm trọng.

Bác sĩ Hoàng Thị Ánh Tuyết - Khoa Sản phụ khoa, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Mytour Central Park cho biết rằng, hiện tượng này có thể xảy ra vào bất kỳ thời điểm nào sau khi sinh, đặc biệt trong tuần đầu tiên. Biểu hiện phổ biến của tắc tia sữa bao gồm:

• Khi sờ vào vú, người mẹ cảm thấy một hoặc nhiều cục cứng.
• Ngực căng cứng và to hơn so với bình thường.
• Cảm giác đau nhức.
• Không tiết sữa hoặc ra ít, vắt cũng không ra.
• Người mẹ có thể bị tắc tia sữa, sốt hoặc tắc tia sữa thành cục cứng nếu sữa đã ứ đọng quá nhiều.

Nguyên nhân gây tắc tia sữa:

• Không tiết sữa đủ trong mỗi lần cho con bú.
• Bé bú quá ít, làm cho lượng sữa dư thừa quá nhiều.
• Lịch trình cho con bú không đều đặn.
• Tư thế cho bé bú không thoải mái, mặc quần áo bó hoặc áo ngực có gọng gây áp lực lên vú.
• Chưa làm sạch các đầu tia sữa ở núm vú.
• Núm vú phẳng hoặc tụt vào bên trong, gây khó khăn cho bé bú và ngăn chặn sữa thoát ra ngoài.
• Vệ sinh núm vú không đúng cách.
• Núm vú có thể bị ảnh hưởng bởi vi khuẩn từ miệng trẻ do vệ sinh lưỡi, miệng của trẻ không đúng cách.
• Sau khi bé bú vẫn còn một lượng sữa dư thừa, nếu mẹ không vắt sữa này ra cũng có thể gây tắc tia sữa.

Áp xe vú sau sinh là gì?

Tình trạng áp xe vú sau khi sinh thường xảy ra ở các bà mẹ đang cho con bú. Đây là hiện tượng nhiễm trùng do vi khuẩn gây ra, biểu hiện bao gồm sưng, đỏ, hạch nổi lên và đau ở vú, cùng với mùi hôi có thể phát sinh.

Biểu hiện thường gặp của áp xe vú sau sinh:

• Người mẹ có thể bị sốt cao, cảm giác rét run.
• Ấn vào hạch nách có thể gây đau.
• Cảm thấy nóng, sưng, đau ở vùng vú.
• Sữa có thể chứa mủ vàng.
• Kết quả siêu âm vú thường cho thấy nhiều ổ dịch.
• Xét nghiệm CRP (C - reactive protein) thường tăng cao.
• Kết quả xét nghiệm công thức máu thường cho thấy sự tăng của bạch cầu trung tính.
• Nguy hiểm nhất, áp xe vú có thể là dấu hiệu của ung thư vú.

Nguyên nhân gây ra áp xe vú:

• Thường thì, người mắc tắc tia sữa dễ phát triển thành áp xe vú do sữa bị ứ đọng quá lâu trong ngực.
• Không đảm bảo vệ sinh vú sạch sẽ.
• Không cho trẻ bú hết sữa có thể dẫn đến sự ứ đọng sữa.

Khi tắc tia sữa kéo dài, liệu có khiến áp xe vú xuất hiện?

Trung bình, sau khoảng 4 tuần từ khi bắt đầu tắc tia sữa, nguy cơ phát triển thành viêm tắc tuyến sữa và áp xe vú là rất cao. Vì vậy, mẹ nên xử lý tắc tia sữa ngay khi phát hiện để đảm bảo sức khỏe và lượng sữa cho bé, đồng thời tránh nguy cơ áp xe vú.

Cả hai hiện tượng tắc tia sữa và áp xe vú sau sinh đều ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày của mẹ và bé. Tuy nhiên, không nên lơ là trong việc quan sát và chăm sóc vú, lượng sữa mỗi ngày để tránh mắc phải vấn đề này.

Tham khảo từ: Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Mytour