
Định danh điện tử là phương pháp sử dụng công nghệ để xác định danh tính cá nhân, tương tự như các giấy tờ tùy thân truyền thống nhưng dưới dạng số. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ về tài khoản định danh điện tử và hướng dẫn cách thực hiện cho những người chưa quen.
Định danh điện tử là gì?
Trong thế giới số hóa hiện nay, định danh điện tử trở nên ngày càng quan trọng. Đây là phương pháp xác định danh tính cá nhân qua môi trường trực tuyến, với mã định danh của mỗi người thường là số căn cước công dân của họ.

Ngay cả khi bạn hoặc người khác không thể cung cấp giấy tờ tùy thân, chúng ta vẫn có thể sử dụng công nghệ điện tử và các ứng dụng hỗ trợ để xác minh danh tính, nơi cư trú,… Đồng thời, bạn có thể thực hiện các giao dịch nhanh chóng, minh bạch và sử dụng dịch vụ công với thông tin hoàn toàn chính xác.
Hiện tại, Việt Nam đang dần chuyển sang sử dụng tài khoản định danh điện tử với nhiều tiện ích vượt trội. Định danh điện tử áp dụng cho tất cả công dân và các cơ quan nhà nước trong các thủ tục hành chính.
Định danh điện tử có vai trò gì?
Định danh điện tử không chỉ là công cụ xác thực danh tính mà còn là nền tảng cho nhiều hoạt động và dịch vụ trực tuyến trong cuộc sống hàng ngày. Dưới đây là một số vai trò quan trọng của tài khoản định danh điện tử.
Xác thực danh tính
Định danh điện tử có thể được coi là một phương thức mới để chúng ta có thể tự xác minh danh tính bản thân trong thời đại số. Mọi thông tin trên căn cước công dân dưới dạng thẻ cứng cũng sẽ được tích hợp đầy đủ trên tài khoản định danh điện tử.
Cách thức này có ưu điểm là giúp xác minh danh tính người dùng một cách chính xác. Đồng thời nó có tính bảo mật quyền riêng tư cao để ngăn chặn các hoạt động gian lận, lừa đảo. Chúng ta không sợ bị đánh cắp thông tin cá nhân.

Thực hiện giao dịch trực tuyến
Bạn có thể dễ dàng thực hiện các giao dịch trực tuyến như thanh toán hóa đơn, mua sắm online hay sử dụng dịch vụ công của nhà nước qua việc xác thực tài khoản định danh từ số điện thoại hoặc email cá nhân. Phương pháp này tiết kiệm thời gian và công sức hơn nhiều so với các cách xác thực truyền thống.
Thúc đẩy chuyển đổi số quốc gia
Hiện nay, mỗi công dân Việt Nam đều sở hữu một tài khoản định danh điện tử riêng. Thay vì phải xuất trình nhiều giấy tờ trong các thủ tục hành chính hay dịch vụ công, tài khoản định danh điện tử đã tích hợp tất cả thông tin cần thiết.
Điều này giúp quá trình thực hiện các thủ tục nhanh chóng và thuận tiện hơn. Đối với cơ quan nhà nước, việc sử dụng định danh điện tử nâng cao hiệu quả quản lý, kiểm tra thông tin công dân nhanh chóng, chính xác. Vì vậy, việc hiểu rõ về định danh điện tử và tiến hành xác thực sớm là rất quan trọng.
Bảo vệ quyền lợi của người dân
Định danh điện tử đóng vai trò thiết yếu trong việc bảo vệ thông tin cá nhân. Nó đảm bảo sự công bằng và bình đẳng trong việc xác thực danh tính, không phân biệt giai cấp, nghề nghiệp, tuổi tác hay trình độ học vấn.

Tài khoản định danh điện tử là gì?
Sau khi đã hiểu khái niệm định danh điện tử, hãy cùng khám phá về tài khoản định danh điện tử. Mỗi cá nhân có một tài khoản định danh điện tử riêng biệt, khác nhau hoàn toàn với các cá nhân khác. Tài khoản này hoạt động tương tự như giấy tờ tùy thân truyền thống (chứng minh nhân dân/căn cước công dân) mà chúng ta vẫn thường sử dụng.
Tuân thủ quy định pháp luật
Theo Khoản 7, Điều 2, Quyết định số 34/2021/QĐ-TTg, tài khoản định danh điện tử bao gồm tên đăng nhập, mật khẩu hoặc các phương thức xác thực khác do Hệ thống định danh và xác thực điện tử của Bộ Công An thiết lập.
Tên đăng nhập đồng thời là mã số định danh cá nhân, bao gồm 15 chữ số trên căn cước công dân do cơ quan nhà nước cấp. Mật khẩu sẽ được xác thực qua số điện thoại hoặc email đã đăng ký trên hệ thống VNeID.

Các phương thức hoạt động
Nếu bạn chưa biết cách thực hiện định danh điện tử, có thể tham khảo các phương thức sau đây để tìm hiểu thêm.
- VNeID: Ứng dụng được phát triển bởi Bộ Công an, tổng hợp nhiều giấy tờ tùy thân vào một nền tảng duy nhất.
- Các cổng thông tin dịch vụ công trực tuyến: Cho phép người dân thực hiện các thủ tục hành chính qua mạng.
Tài khoản định danh điện tử mang lại lợi ích gì?
Đăng ký và sử dụng tài khoản định danh điện tử là quyền lợi và nghĩa vụ của mọi công dân, được quy định rõ ràng trong pháp luật. Những lợi ích tài khoản định danh điện tử mang lại bao gồm:
Tính tiện lợi
Thay vì phải mang theo nhiều loại giấy tờ tùy thân như CCCD, bằng lái xe máy, ô tô, bạn chỉ cần một thiết bị di động kết nối internet để truy cập vào tài khoản VNeID của mình.
Thủ tục xác thực thông tin nhanh chóng
Nhờ xác thực danh tính trực tuyến, các giao dịch diễn ra nhanh chóng hơn. Thay vì phải đến tận nơi để xác minh danh tính, bạn có thể dễ dàng kiểm tra tài khoản định danh điện tử và sử dụng các dịch vụ công trực tuyến như khai báo thuế, đăng ký xe, kết hôn, từ xa một cách tiện lợi.

Bảo mật và an toàn tuyệt đối
Hệ thống định danh điện tử được bảo mật cao để bảo vệ thông tin cá nhân của bạn. Chỉ có bạn mới có mật khẩu để truy cập vào tài khoản định danh điện tử của mình.
Không cần mang theo nhiều giấy tờ khi ra ngoài
Thông tin cá nhân của bạn đã được lưu trữ trực tuyến, giúp bạn giảm bớt việc phải mang theo nhiều giấy tờ khi thực hiện giao dịch. Điều này cũng giúp hạn chế nguy cơ mất mát hoặc thất lạc giấy tờ quan trọng.
Điều kiện để đăng ký tài khoản định danh điện tử
Để đăng ký tài khoản định danh điện tử, bạn cần đáp ứng một số điều kiện cơ bản như sau:
Tuổi tác
- Cá nhân từ 14 tuổi trở lên: Có thể tự đăng ký tài khoản định danh điện tử qua các ứng dụng hoặc cổng thông tin dịch vụ công trực tuyến.
- Cá nhân dưới 14 tuổi: Cần có sự đăng ký tài khoản đại diện bởi cha, mẹ hoặc người giám hộ.
Giấy tờ cần thiết
- Thẻ căn cước công dân có gắn chip: Đây là giấy tờ bắt buộc để đăng ký tài khoản định danh điện tử. Thẻ căn cước phải còn hiệu lực và đầy đủ thông tin cá nhân.
- Điện thoại thông minh: Tải ứng dụng định danh điện tử VNeID từ Apple Store hoặc Google Play.
- Máy tính: Có thể thực hiện đăng ký qua cổng thông tin dịch vụ công trực tuyến quốc gia.
- Kết nối mạng: Sử dụng Wifi hoặc mạng di động để đảm bảo quá trình kiểm tra không bị gián đoạn.

Các thông tin cá nhân
- Số định danh cá nhân: Số in trên thẻ căn cước công dân của bạn.
- Số điện thoại chính: Dùng để nhận mã OTP xác thực.
- Địa chỉ email: Để nhận thông báo liên quan đến tài khoản.
- Thông tin bổ sung: Có thể yêu cầu thêm tùy theo dịch vụ cụ thể.

VNeID – Ứng dụng định danh điện tử của Việt Nam
VNeID là ứng dụng định danh điện tử do Trung tâm Dữ liệu Quốc gia về dân cư thuộc Bộ Công An Việt Nam phát triển, giúp thay thế các giấy tờ tùy thân truyền thống.

Các tính năng nổi bật của ứng dụng định danh điện tử là gì? Hãy cùng khám phá dưới đây:
- Tích hợp nhiều loại giấy tờ: VNeID cho phép lưu trữ nhiều loại giấy tờ quan trọng như căn cước công dân, bằng lái xe, bảo hiểm y tế, giấy đăng ký xe, v.v.
- Xác thực danh tính: Ứng dụng sử dụng công nghệ sinh trắc học để xác thực người dùng qua nhận diện gương mặt hoặc vân tay, đảm bảo an toàn và bảo mật.
- Thanh toán điện tử: VNeID hỗ trợ thanh toán điện tử, giúp bạn thực hiện giao dịch mua sắm và thanh toán hóa đơn nhanh chóng, tiện lợi.
- Khai báo y tế: Trong thời gian dịch bệnh, VNeID hỗ trợ khai báo y tế giúp các cơ quan chức năng quản lý và kiểm soát dịch bệnh hiệu quả.
- Các dịch vụ công trực tuyến: VNeID liên kết với các cổng dịch vụ công trực tuyến, cho phép bạn thực hiện thủ tục hành chính như đăng ký xe, khai thuế, trực tuyến.
Quy trình đăng ký và sử dụng tài khoản định danh điện tử
Hiểu rõ khái niệm và vai trò quan trọng của định danh điện tử, dưới đây là hướng dẫn chi tiết cách đăng ký tài khoản định danh điện tử cho những ai chưa biết.
Đăng ký tài khoản định danh điện tử
Bước 1: Chuẩn bị
- Thẻ căn cước công dân có gắn chip: Đây là tài liệu cần thiết để thực hiện đăng ký tài khoản định danh điện tử.
- Điện thoại thông minh: Cần cài đặt ứng dụng VNeID trên thiết bị của bạn.
- Kết nối internet ổn định.
Bước 2: Tải và cài đặt ứng dụng
- Truy cập cửa hàng ứng dụng trên điện thoại (App Store hoặc Google Play) để tìm và tải ứng dụng định danh điện tử.
- Thực hiện cài đặt ứng dụng theo các hướng dẫn hiện ra.

Bước 3: Đăng ký tài khoản
- Khởi động ứng dụng và chọn “Đăng ký tài khoản mới”.
- Nhập số định danh cá nhân từ thẻ căn cước, số điện thoại và địa chỉ email.
- Chọn phương thức xác thực (thường qua mã OTP gửi đến số điện thoại).
- Nhập mã OTP để xác nhận.
- Tạo mật khẩu và xác nhận lại mật khẩu đã tạo.
Bước 4: Xác thực danh tính tài khoản định danh điện tử
- Ứng dụng sẽ yêu cầu bạn quét mã QR từ thẻ căn cước công dân.
- Hệ thống sẽ tự động lấy thông tin từ thẻ căn cước và điền vào các trường thông tin cần thiết.
- Kiểm tra lại thông tin và xác nhận để hoàn tất quá trình.

Bước 5: Hoàn tất việc đăng ký
Khi thông tin của bạn được xác thực thành công, quá trình đăng ký tài khoản đã hoàn tất và bạn sẽ hiểu rõ hơn về định danh điện tử.
Sử dụng tài khoản định danh điện tử
Đăng nhập: Mở ứng dụng và nhập thông tin đăng nhập của bạn (tên đăng nhập và mật khẩu).
Xác thực: Có thể cần xác thực qua vân tay, khuôn mặt hoặc mã PIN để đảm bảo an toàn tối ưu.
Sử dụng dịch vụ:
- Truy cập thông tin cá nhân: Kiểm tra các thông tin cá nhân đã được lưu trữ trong tài khoản.
- Thực hiện giao dịch: Mua sắm trực tuyến, thanh toán hóa đơn, đăng ký dịch vụ công…
- Xác thực danh tính: Dùng tài khoản để xác thực danh tính khi giao dịch trực tuyến hoặc tại cơ quan, tổ chức.
Các lưu ý khi sử dụng
- Bảo mật thông tin: Không chia sẻ mật khẩu và thay đổi mật khẩu thường xuyên.
- Cập nhật thông tin: Luôn cập nhật thông tin cá nhân để đảm bảo tính chính xác.
- Sử dụng ứng dụng chính thức: Chỉ cài đặt ứng dụng định danh điện tử từ nguồn uy tín và đảm bảo bảo mật.
- Lưu ý thông báo: Đọc kỹ thông báo của ứng dụng để nắm bắt tính năng mới và bảo vệ tài khoản.
Tài khoản định danh điện tử có bao nhiêu cấp độ?
Theo quy định hiện tại tại Việt Nam, tài khoản định danh điện tử của cá nhân được phân thành 2 cấp độ chính.
Các cấp độ tài khoản định danh điện tử là gì?
Cấp độ 1: Đây là cấp độ cơ bản nhất, yêu cầu thông tin cá nhân như họ tên, ngày tháng năm sinh, số định danh cá nhân, và ảnh chân dung.
Cấp độ 2: Đây là cấp độ nâng cao hơn, yêu cầu xác thực thông tin nghiêm ngặt hơn, bao gồm:
- Xác thực sinh trắc học (vân tay, nhận diện khuôn mặt).
- Kết nối với cơ sở dữ liệu quốc gia (dân cư, căn cước công dân).
- Cung cấp thông tin cá nhân bổ sung theo yêu cầu của dịch vụ.

Mỗi cấp độ tài khoản mang lại những quyền lợi và giới hạn riêng.
- Cấp độ 1 thường dùng cho các giao dịch đơn giản như đăng ký dịch vụ trực tuyến và xem thông tin cá nhân.
- Cấp độ 2 hỗ trợ giao dịch phức tạp hơn như giao dịch tài chính, khai thuế, và các thủ tục hành chính liên quan đến xác thực danh tính nghiêm ngặt.
Tại sao cần phân loại các cấp độ tài khoản?
Sự phân cấp này đáp ứng nhu cầu khác nhau của người dùng. Mức độ 2 cung cấp bảo mật cao hơn cho thông tin cá nhân và chống gian lận. Đồng thời, phân cấp giúp đảm bảo tuân thủ quy định về bảo vệ thông tin cá nhân và an ninh mạng.
Kết luận
Bài viết trên đã cung cấp đầy đủ thông tin về tài khoản định danh điện tử, từ khái niệm đến hướng dẫn đăng ký và sử dụng. Mong rằng những thông tin này hữu ích và giúp bạn áp dụng thành công.