Tài liệu tổng hợp 75 bài văn cảm thụ văn học lớp 4 và 35 bài cảm thụ văn học lớp 5 được tổng hợp với nhiều chủ đề như cây cối, động vật, đồ vật, non sông, đất nước. Đây là tài liệu hữu ích giúp các em rèn luyện kỹ năng viết văn của mình. Mời các bạn tham khảo và tải tài liệu tại đây.
Tài liệu rèn luyện khả năng cảm thụ văn học lớp 4 và 5
Câu 1: Trong bài Cái trống trường em, nhà thơ Thanh Hào đã viết:
Đoạn thơ về Cái trống trường em
Trống cảm thấy cô đơn
Trong những ngày hè
Thiếu đi tiếng hát.
Buồn không hả trống
Khi bạn học vắng bóng
Chỉ còn tiếng ve kêu?
Dựa theo các câu hỏi dưới đây, hãy chia sẻ suy nghĩ của bạn khi đọc đoạn thơ trên.
a) Đoạn thơ này thể hiện tình cảm của bạn học sinh với đồ vật gì?
b) Em nghĩ gì về đồ vật đó (khổ thơ 1)? Cách em nói chuyện với đồ vật đó (khổ thơ 2) thể hiện thái độ gì?
c) Qua đoạn thơ, bạn học sinh có sự gắn bó như thế nào với ngôi trường của mình?
Gợi ý
Đoạn thơ nói về tình cảm của học sinh đối với cái trống trường thân yêu. Trống phải nằm yên như đang suy ngẫm về điều gì đó trong suốt 3 tháng hè. Lời trò chuyện của học sinh với cái trống thể hiện thái độ muốn chia sẻ nỗi buồn mà trống phải trải qua khi hè vắng bóng các bạn học sinh. Qua đoạn thơ, học sinh thể hiện sự gắn bó với ngôi trường như gắn bó với ngôi nhà thân yêu.
Câu 2: Trong bài Ngôi trường mới, nhà văn Ngô Quân Miện tả cảm xúc của học sinh trong lớp học như sau:
Dưới mái trường mới, tiếng trống vang vọng kéo dài! Tiếng cô giáo trang nghiêm mà ấm áp. Tiếng đọc bài của em cũng vang vọng đến lạ! Em nhìn ai cũng thấy thân thương. Cả đến chiếc thước kẻ, chiếc bút chì sao cũng đáng yêu đến thế!
Ngồi trong lớp học của ngôi trường mới, học sinh cảm nhận những âm thanh và sự vật khác lạ. Họ cảm thấy thân thương và ấm áp với môi trường học mới này, từ tiếng trống vang vọng đến âm thanh của cô giáo và tiếng đọc bài của mình.
Gợi ý
Những từ ngữ miêu tả cảm xúc của học sinh khi ngồi trong lớp học của trường mới cho thấy sự khác lạ: tiếng trống vọng vang kéo dài; tiếng cô giáo trang nghiêm nhưng ấm áp; tiếng đọc bài phát ra âm thanh lạ; mọi người trong lớp đều thân thương; thậm chí cả chiếc thước kẻ, chiếc bút chì cũng dễ thương đến lạ.
Học sinh có những cảm xúc đó vì họ rất trân trọng và yêu quý ngôi trường mới, yêu thương cô giáo và bạn bè, đồng thời cũng rất yêu quý những dụng cụ học tập luôn gắn bó với họ.
Câu 3: Đọc đoạn trích trong bài Cháu dắt tay bà qua đường dưới đây, em hãy nêu suy nghĩ của mình về học sinh giúp bà qua đường:
Tan học về giữa trưa
Nắng chói chang, bà không nhìn thấy
Đường đông xe, bà dò dẫm bằng cái gậy
Gậy tre lắc lư, mò mẫm.
Bà ơi, cháu tên là Hương
Cháu dắt tay bà qua đường…
Bà qua rồi lại đi cùng gậy
Cháu trở về, cháu vẫn còn thương.
(Mai Hương)
Gợi ý
Học sinh là người có lòng nhân ái. Tan học về, giữa trưa nắng chói chang, bạn nhìn thấy một bà cụ mù lòa bước đi trên con đường đông đúc, bạn đã tỏ ra sự thông cảm và chia sẻ nỗi đau khổ cùng bà:
Nắng chói chang, bà không nhìn thấy
Đường đông xe, bà dò dẫm bằng cái gậy
Gậy tre lắc lư, mò mẫm
Tấm lòng nhân ái của bạn học sinh được thể hiện thông qua việc dẫn bà cụ qua đường. Tấm lòng ấy trở nên đẹp đẽ hơn khi hình ảnh của bà cụ thức tỉnh trong trái tim một tình yêu sâu đậm dành cho những người gặp khó khăn:
Bà qua rồi lại đi cùng gậy
Cháu trở về, cháu vẫn còn thương.
Câu 4: Trong bài Lời chào, nhà thơ Nguyễn Hoàng Sơn viết:
Đến bất cứ nơi nào
Lời chào luôn đi trước
Lời chào dẫn dắt bước chân
Không sợ lạc mất đường
Lời chào tạo nên tình bạn
Con đường trở nên gần gũi hơn.
Đoạn thơ đã giúp em hiểu được ý nghĩa của lời chào trong cuộc sống hàng ngày như thế nào?
Gợi ý
Những câu thơ nói về ý nghĩa của việc chào hỏi:
Lời chào mở đường
Không sợ xa lạ
- Ý nói: Lời chào giúp chúng ta dễ dàng gần gũi và quen thuộc với mọi người. Dù đến bất cứ nơi nào xa lạ, nếu ta nói lời chào một cách lịch sự và ngọt ngào, mọi người sẽ sẵn lòng hướng dẫn chúng ta đến đích đúng. Lời chào có ý nghĩa tươi đẹp như vậy đã được nhà thơ biến thành người bạn “dẫn đường” chúng ta đi đến thành công, “không sợ xa lạ”.
Lời chào gắn kết tình bạn
Con đường trở nên ngắn ngủi hơn.
- Ý nói: Lời chào giúp ta tạo ra mối quan hệ bạn bè (sử dụng biện pháp nhân hóa) để cùng chia sẻ niềm vui trên hành trình, làm cho con đường dường như ngắn hơn.
Có thể nói: Lời chào mang ý nghĩa đặc biệt trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta; nó xứng đáng là người bạn thân thiết, luôn bên ta trong mọi hoàn cảnh.
Câu 5: Trong bài Tre Việt Nam, nhà thơ Nguyễn Duy tôn vinh cây tre như sau:
Nòi tre chẳng chịu mọc cong
Chưa lên đã nhọn như chông lạ thường
Lưng trần phơi nắng phơi sương
Có manh áo cộc tre nhường cho con.
Hình ảnh cây tre trong đoạn thơ trên gợi lên phẩm chất gì đẹp của người Việt Nam?
Gợi ý
Tượng trưng:
Nòi tre không bao giờ uốn cong
Chưa thăng đã sắc nhọn như chông thường.
Khơi gợi cho ta suy nghĩ về những phẩm chất của con người Việt Nam: thẳng thắn, trung thực ( “không bao giờ uốn cong”), kiên định, can đảm, không khuất phục trong cuộc sống ('sắc nhọn như chông”).
Tượng trưng:
Lưng trần dưới ánh nắng, dưới làn sương
Có vạt áo cộc tre, dành cho con cái.
Mang đến cho chúng ta những ý niệm về những phẩm chất: sẵn lòng chịu đựng mọi khó khăn (“phơi nắng phơi sương”), biết yêu thương, sẻ chia và hy sinh tất cả cho con cái, cho đồng loại (“có chiếc áo cộc tre, dành cho con người”).