Văn bản Yêu và đồng cảm sẽ được học trong môn Ngữ văn 10. Hôm nay, Mytour cung cấp tài liệu Soạn văn 10: Yêu và đồng cảm, hỗ trợ chuẩn bị bài một cách hiệu quả.
Nội dung chính của tài liệu sẽ được giới thiệu đến các bạn học sinh lớp 10. Mời tham khảo nội dung chi tiết được chúng tôi đăng tải ngay sau đây.
Chuẩn bị bài Yêu và đồng cảm
Trước khi đọc
Câu 1. Bạn hiểu sao về ý nghĩa của sự đồng cảm trong cuộc sống? Cảm xúc của bạn khi thể hiện sự đồng cảm hoặc nhận được sự đồng cảm từ người khác là như thế nào?
- Đồng cảm trong cuộc sống là khả năng chia sẻ, yêu thương và hỗ trợ những người xung quanh.
- Cảm xúc khi thể hiện sự đồng cảm hoặc nhận được sự đồng cảm: hạnh phúc và sảng khoái.
Câu 2. Bạn cảm thấy ra sao mỗi khi tiếp xúc với một tác phẩm nghệ thuật (văn học, hội họa, âm nhạc...)? Hãy thử giải thích lý do bạn có cảm xúc ấy.
- Cảm xúc của bạn mỗi khi tiếp xúc với một tác phẩm nghệ thuật thường phụ thuộc vào nội dung và ý nghĩa mà tác phẩm đó mang lại.
- Lý do: Hiểu được thông điệp mà tác phẩm nghệ thuật muốn truyền đạt.
Trong quá trình đọc
Câu 1. Cách mà tác giả khai mạc bài viết bằng một câu chuyện, điều đó để lại ấn tượng gì trong bạn?
Gây sự chú ý và tò mò cho người đọc.
Câu 2. Tác giả có ca ngợi chú bé vì sự chăm chỉ hay vì lý do khác?
Tác giả khen ngợi chú bé vì lòng đồng cảm.
Câu 3. Quan điểm riêng về một vật thể được thể hiện ra sao ở những người có công việc khác nhau?
Xem từ một góc nhìn cụ thể về một cây:
- Nhà khoa học quan sát tính chất và tình trạng của cây.
- Bác làm vườn lại nhìn thấy sự sống của cây.
- Thợ mộc lại nhận thấy chất lượng của cây.
- Họa sĩ tập trung vào hình dáng của cây, chỉ đơn giản là thưởng thức hình ảnh của cây mà không có mục đích khác.
Câu 4. Liệu sự đồng cảm có phải là một phẩm chất không thể thiếu của người nghệ sĩ không?
Người nghệ sĩ cần phải có phẩm chất của sự đồng cảm.
Câu 5. Trong quá trình sáng tạo nghệ thuật, sự đồng cảm được thể hiện như thế nào?
- Sự đồng cảm được thể hiện trong quá trình sáng tạo nghệ thuật bởi:
- Nghệ sĩ biết cảm nhận và đồng cảm với mọi thứ xung quanh.
Câu 6. Người sáng tạo nghệ thuật học được những điều gì từ trẻ em?
Người sáng tạo nghệ thuật học được từ trẻ em: tính hồn nhiên, tính chân thành, lòng đồng cảm với mọi thứ. Bản chất của tuổi thơ là nghệ thuật, trẻ em thường quan tâm đến những điều mà người lớn thường bỏ qua và khám phá ra nhiều điều thú vị.
Trả lời các câu hỏi
Câu 1. Tìm kiếm trong văn bản các phần nói về trẻ em và tuổi thơ. Tại sao tác giả thường nhắc đến trẻ em và tuổi thơ như vậy?
- Các đoạn, câu nói về trẻ em và tuổi thơ:
- Đoạn 1: “Một đứa bé vào phòng tôi… nó bắc ghế trèo lên giấu vào trong hộ”; “Tôi phục sát đất tấm lòng đồng cảm phong phú của chú bé này”.
- Đoạn 3: “Họa sĩ đưa tấm lòng mình về trạng thái hồn nhiên như trẻ nhỏ để miêu tả trẻ em, đồng thời cũng đã đặt lòng mình vào biểu cảm đau khổ của người ăn mày để khắc hoạc ăn mày”.
- Đoạn 5: “Về mặt này, chúng ta không thể không ca tụng các em bé… Bởi vậy bản chất của tuổi thơ là nghệ thuật”.
- Đoạn 6: “Tuổi thơ quả là thời hoàng kim… nhân ái và hòa bình ấy”.
- Nguyên nhân: Các tác phẩm của ông thường đề cập đến tuổi thơ để nhấn mạnh rằng nghệ thuật qua mắt của trẻ em là sự thật và chân thành nhất, và tuổi thơ là thời kỳ chúng ta có thể dễ dàng cảm nhận được vẻ đẹp.
Câu 2. Mặc dù không ít lần nói tới danh xưng “họa sĩ”, nhưng trên thực tế, điều tác giả muốn bàn luận không chỉ giới hạn trong lĩnh vực hội họa. Các thuật ngữ nào trong văn bản đã giúp bạn nhận ra điều đó?
Các thuật ngữ bao gồm: nghệ thuật, nhà khoa học, bác làm vườn, chú thợ mộc, Chân - Thiện - Mĩ, nhà phê bình nghệ thuật, tâm lí nghệ thuật…
Câu 3. Xác định nội dung trọng tâm của từng phần đã được đánh số trong văn bản và đánh giá sự liên kết giữa các phần.
Nội dung trọng tâm của từng phần đã được đánh số trong văn bản:
- Phần (1): Câu chuyện về chú bé với tấm lòng đồng cảm.
- Phần (2): Quan điểm của người họa sĩ về mọi vật.
- Phần (3): Đồng cảm là phẩm chất quan trọng của người nghệ sĩ.
- Phần (4): Biểu hiện của tấm lòng đồng cảm trong sáng tạo nghệ thuật
- Phần (5): Bản chất của trẻ thơ là nghệ thuật.
- Phần (6): Giá trị của tuổi thơ.
=> Các đoạn văn có sự liên kết về nội dung.
Câu 4. Tác giả đã đưa ra những lập luận, bằng chứng nào để khẳng định tầm quan trọng của sự đồng cảm trong quá trình sáng tạo nghệ thuật?
- Lập luận: Nếu không có lòng đồng cảm rộng lớn như vậy để đầu tư vào kỹ thuật vẽ, thì chắc chắn không thể trở thành hoạ sĩ thực sự. Ngay cả khi có thể vẽ, cũng chỉ là thợ vẽ tối giản.
- Bằng chứng: Hoạ sĩ đã chuyển tấm lòng của mình về trạng thái hồn nhiên như trẻ nhỏ để mô tả trẻ em, đồng thời cũng đã đặt tâm hồn vào biểu hiện đau khổ của người ăn mày để sáng tác.
- Lập luận: Nhờ có lòng đồng cảm rộng lớn như vậy mà hoạ sĩ cũng đồng thời có được năng lượng tinh thần phong phú và dồi dào.
- Dẫn chứng: Nếu không đủ đặc tính mạnh mẽ để cùng anh hùng chiến đấu thì không thể mô tả được anh hùng, nếu không đủ dễ thương để thường thoát từ thiếu nữ thì không thể khắc hoạ thiếu nữ.
Câu 5. Tác giả đã phát hiện ra những điểm tương đồng gì giữa trẻ em và người nghệ sĩ? Sự tôn trọng, ngưỡng mộ trẻ em của tác giả được xây dựng trên cơ sở nào?
- Điểm tương đồng giữa trẻ em và người nghệ sĩ: lòng đồng cảm.
- Sự tôn trọng, ngưỡng mộ trẻ em của tác giả được xây dựng trên cơ sở: Tác giả đã nhận ra bản chất nghệ thuật của tuổi thơ.
Câu 6. Theo bạn, nếu không có đoạn kể về chú bé giúp tác giả sắp xếp đồ đạc ở phần 1, sức hấp dẫn, thuyết phục của văn bản Yêu và đồng cảm sẽ bị ảnh hưởng như thế nào?
Người đọc sẽ không thấu hiểu được mối liên hệ giữa trẻ thơ và nghệ thuật. Sức hấp dẫn, sức thuyết phục của văn bản sẽ giảm đi.
Câu 7. Nhà thơ Xuân Diệu đã viết: “Hãy nhìn cuộc sống qua ánh mắt trong trẻo” (Trích từ bài thơ Đôi mắt xanh non, xuất bản trong tập Riêng chung, NXB Văn học, Hà Nội, năm 1960). Dựa trên nội dung của văn bản Yêu và đồng cảm, hãy thử nêu lý do mà nhà thơ Xuân Diệu đã đưa ra lời khuyên như vậy.
- “Ánh mắt trong trẻo”: Tính trong sáng, tươi mới và đầy sức sống.
- Trong nghệ thuật sáng tạo: Người nghệ sĩ cần luôn khám phá, cảm nhận thế giới từ nhiều góc độ khác nhau.
Liên kết giữa đọc và viết
Sự đồng cảm tạo nên vẻ đẹp kết nối của thế giới. Hãy viết một đoạn văn (khoảng 150 từ) về chủ đề này.
Gợi ý:
Tình thương và sự chia sẻ làm cho thế giới trở nên đẹp đẽ hơn. Khi ta đồng cảm, ta hiểu và cảm thông với những người khác. Điều này làm cho chúng ta gần gũi hơn, và tình thương của con người cũng trở nên mạnh mẽ hơn. Khi ta yêu thương và chia sẻ, ta trở thành một người có phẩm chất tốt và được mọi người yêu quý. Cuộc sống đã chứng minh, có nhiều người mang trong mình tấm lòng tốt đẹp. Có những thanh niên tình nguyện, luôn sẵn lòng giúp đỡ người khác. Cũng có những nghệ sĩ giàu có, luôn làm từ thiện... Sự đồng cảm giúp chúng ta gắn kết hơn, và thế giới từ đó trở nên đẹp đẽ hơn.