Tại sao Apple gặp khó khăn trong việc rời khỏi Trung Quốc?

Trung Quốc sở hữu một hệ sinh thái cung ứng độc đáo, mà Apple gặp khó khăn khi muốn tìm kiếm ở những nơi khác.

Theo CNN, quan hệ giữa Trung Quốc và Apple vô cùng gắn bó. Đất nước có dân số đông nhất thế giới không chỉ có nhiều nhà máy sản xuất cho Apple, mà còn là thị trường quan trọng góp phần vào doanh số bán hàng của nhãn hiệu này.

Tuy nhiên, đại dịch Covid-19 đã gây ra gián đoạn trong quá trình sản xuất của một số nhà máy của Apple tại Trung Quốc. CEO Tim Cook cảnh báo rằng tình hình này sẽ ảnh hưởng đến kết quả kinh doanh của họ trong quý III/2022. Với tình hình dịch bệnh tại Trung Quốc vẫn còn phức tạp, nhiều chuyên gia dự đoán rằng thách thức của Apple sẽ kéo dài hơn.

Như dự đoán, doanh thu của Apple trong quý II/2022 chỉ đạt 83 tỷ USD, tăng chỉ 2% so với cùng kỳ năm trước. Con số này thấp hơn nhiều so với mức tăng 36% trong cùng kỳ năm 2021 và 8% trong quý I/2022.

Thực tế, đây không phải là lần đầu tiên mà Apple lo lắng về tình hình tại Trung Quốc. Trước khi đại dịch bùng phát, nhãn hiệu này đã gặp khó khăn trong doanh số iPhone do căng thẳng thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc. Apple cũng đã phải đối mặt với các chỉ trích về điều kiện làm việc tại các nhà máy hợp đồng của họ tại Trung Quốc.

Với những vấn đề trên, nhiều chuyên gia tin rằng Apple có thể sẽ cân nhắc việc dời trụ sở khỏi Trung Quốc để đảm bảo chuỗi cung ứng của mình.

'Không còn nghi ngờ gì nữa, nhiều công ty công nghệ đang cân nhắc dời trụ sở khỏi Trung Quốc. Họ không thể chấp nhận những rủi ro liên tục đối với chuỗi cung ứng, và đồng thời muốn kiểm soát tốt hơn về phục vụ khách hàng của mình. Tuy nhiên, việc rời khỏi một thị trường lớn như Trung Quốc không phải là điều dễ dàng, vì nó đòi hỏi thời gian và vốn đầu tư lớn', CEO Lisa Anderson của LMA Consulting Group nhận định.

Sức mạnh... năng lượng

CNN cho biết mối quan hệ giữa Apple và Trung Quốc có sự tham gia ngẫu nhiên của CEO Tim Cook. Ông gia nhập Apple vào năm 1998, chỉ vài năm trước khi công ty bắt đầu sản xuất tại Trung Quốc.

Tim Cook, khi đó là người đóng góp quan trọng vào việc xây dựng và quản lý chuỗi cung ứng với vai trò COO cho Apple trước khi trở thành CEO vào năm 2011. Ông Cook đã có một số chuyến thăm Trung Quốc và khẳng định sự quan trọng của thị trường này với Apple.

Tuy nhiên, theo Wall Street Journal, Apple vẫn dự phòng với kế hoạch của riêng họ khi vào đầu năm nay, nguồn tin nội bộ cho biết công ty đang lên kế hoạch mở rộng sản xuất tại Việt Nam và Ấn Độ.

'Chuỗi cung ứng của chúng tôi có tính toàn cầu, nơi sản xuất không quan trọng. Chúng tôi đang nghiên cứu và thay đổi mỗi ngày để tối ưu hóa hoạt động', CEO Tim Cook nhấn mạnh.

Tuy vậy, theo CNN, việc Apple từ bỏ Trung Quốc không phải là điều dễ dàng. Nền kinh tế lớn thứ hai trên thế giới đã đầu tư nhiều năm vào công nghiệp, công nghệ, cơ sở hạ tầng và đào tạo lao động chất lượng cao, cũng như hệ thống chuỗi cung ứng cho các thương hiệu như Apple. Điều này không thể dễ dàng lặp lại ở những quốc gia khác.

Ví dụ, theo báo cáo năng lượng toàn cầu năm 2020 của BP Statistic Review, Trung Quốc chiếm 27,8% tổng sản lượng điện thế giới, cao hơn cả Mỹ (6,3%) và Ấn Độ (5,8%).

Trong một cuộc phỏng vấn năm 2015, CEO Tim Cook đã nhấn mạnh rằng hệ thống chuỗi cung ứng tại Trung Quốc rất phát triển, giúp giảm chi phí sản xuất so với Mỹ.

Theo chuyên gia Bryan Ma của hãng IDC, mặc dù áp lực dịch chuyển sản xuất khỏi Trung Quốc đang tăng nhưng thực hiện điều này không dễ dàng do hệ thống chuỗi cung ứng phong phú tại đây không thể tìm thấy ở bất kỳ nơi nào khác.

'Tôi tin rằng các công ty có lựa chọn dịch chuyển khỏi Trung Quốc, nhưng nếu họ không thể đảm bảo chuỗi cung ứng theo kịp thì việc xây dựng nhà máy ở nơi khác sẽ gặp nhiều thách thức lớn', chuyên gia Ma nhấn mạnh.

Thị trường quan trọng

CNN cho biết, Trung Quốc là thị trường quan trọng nhất của Apple ngoài Mỹ, và đây là rào cản lớn nhất hiện nay khiến nhãn hiệu này khó rời bỏ nền kinh tế này.

Hiện tại, Apple chiếm 18% thị phần smartphone tại Trung Quốc, một quốc gia với 1,4 tỷ dân, đóng góp ¼ tổng doanh số toàn cầu cho nhãn hiệu này. Có thể nói, Trung Quốc là động lực chính cho sự tăng trưởng của Apple.

'Apple có nhiều lí do để không thể rời bỏ Trung Quốc', chuyên gia Gad Allon từ Đại học Pennsylvania cho biết.

Một hành động hiếm hoi, Apple gần đây đã giảm giá 600 Nhân dân tệ (tương đương 89 USD) cho mẫu iPhone mới nhất trong một thời gian ngắn, do lo ngại về suy giảm nhu cầu ở Trung Quốc.

Chuyên gia Allon nhận định rằng mặc dù chi phí sản xuất tại Trung Quốc đang tăng và có rủi ro gián đoạn, nhưng hiện tại, Apple không có nhiều lựa chọn khác.

'Ở cấp độ của Apple, rất khó để tìm kiếm một thị trường có đầy đủ nguồn cung ứng và nhân lực thay thế như Trung Quốc', chuyên gia Allon nhận định.

*Nguồn: CNN, SCMP, Reuters