Những cảm giác này dễ bị nhầm lẫn là do mệt mỏi, thiếu động lực hay căng thẳng. Tuy nhiên, các nhà khoa học cho rằng đây có thể là dấu hiệu của 'allostatic load' -
Chắc hẳn ai cũng đã từng trải qua tình huống này: Vào lúc 11 giờ sáng, bạn đang ngồi trước máy tính và đột nhiên bị quá tải bởi nhiều công việc. Email cần trả lời, công việc chưa xong, suy nghĩ tiêu cực lấn át. Trong khi đó, bạn chỉ còn lại sự mệt mỏi và trống rỗng.
Bài viết này dựa trên các nghiên cứu và trải nghiệm cá nhân của mình khi đối mặt với những vấn đề này. Hy vọng bài viết sẽ giúp bạn có cái nhìn khác về sự mệt mỏi.
Khám phá vấn đề
Tôi bắt đầu gặp tình trạng này vào cuối năm 2 đại học, khi bắt đầu làm tiểu luận và thuyết trình. Là trưởng nhóm, tôi phải làm hầu như toàn bộ nội dung và bài tập. Có những hôm tôi phải mang bài tập của môn này sang môn khác để làm cho kịp, điều này kéo dài suốt những năm học còn lại.
Tình huống thứ hai xảy ra khi tôi bắt đầu công việc đầu tiên. Những công việc liên tục chồng chất, khiến tôi luôn cảm thấy phải hoàn thành nhanh chóng nếu không sẽ ảnh hưởng đến tiến độ.
Trong giai đoạn này, tâm trí tôi hầu như không thể nghĩ về điều gì khác ngoài việc mong muốn được nghỉ ngơi và thậm chí nghỉ việc. Tuy nhiên, tôi tự hỏi tại sao nhiều người có thể làm việc nhiều hơn mà vẫn kiểm soát được? Đó là lý do tôi bắt đầu nghiên cứu về vấn đề này.
Tải trọng Allostatic và Tác động từ Góc Nhìn Thần Kinh Học: Một Phân Tích Sâu Sắc
1. Allostatic Load là gì?
Ví dụ minh họa:
2. Allostatic Load và Thần Kinh Học
Tác động lên Hệ Thống Tiền Đình Não:
Các nghiên cứu về thần kinh học cho thấy áp lực căng thẳng kéo dài có thể làm thay đổi kích thước và hoạt động của hệ thống tiền đình não, vùng não liên quan đến quản lý cảm xúc và trí nhớ.
Ví dụ: Một nghiên cứu đã phát hiện rằng những người từng chịu bạo lực gia đình thường có hệ thống tiền đình não nhỏ hơn so với những người không trải qua bạo lực.
Tài liệu nghiên cứu: Kích thước Amygdala thay đổi theo cảm nhận căng thẳng
Tóm lược:
Sự Thu Hẹp của Dendrite:
Dưới tác động của allostatic load, các dendrite của tế bào thần kinh có thể bị thu nhỏ lại, làm giảm khả năng kết nối giữa các tế bào thần kinh và ảnh hưởng đến chức năng truyền thông tin trong não.
Ví dụ: Một nghiên cứu trên chuột cho thấy rằng khi chuột bị căng thẳng kéo dài, các dendrite của chúng bị thu nhỏ và giảm khả năng kết nối với các tế bào thần kinh khác.
Tóm tắt:
Nghiên cứu này đã khám phá sự mất mát nhanh chóng của các gai dendritic - những cấu trúc nhỏ trên dendrite của tế bào thần kinh, sau khi tiếp xúc với căng thẳng. Các tác giả phát hiện rằng chỉ trong vài giờ sau khi bắt đầu căng thẳng, mật độ gai dendritic giảm đi ở các khu vực dendrite dễ bị tổn thương.
Nghiên cứu này cho thấy căng thẳng không chỉ ảnh hưởng đến tâm trạng và cảm xúc mà còn có tác động xấu đến cấu trúc và chức năng của tế bào thần kinh trong não.
Mức Cortisol Tăng
Căng thẳng kéo dài làm tăng sản xuất cortisol, hormone liên quan đến phản ứng 'chiến đấu hoặc chạy trốn'. Mức cortisol cao trong thời gian dài có thể gây hại cho não, ảnh hưởng đến khả năng học tập và trí nhớ.
Ví dụ: Một nghiên cứu trên người cho thấy những người thiếu ngủ hoặc làm việc quá sức thường có mức cortisol trong máu cao hơn, dẫn đến mất ngủ và suy giảm chức năng miễn dịch.