Biển Sargasso là một khu vực biển bí ẩn và nguy hiểm, với tảo sargassum phủ rộng khắp mặt nước, tạo nên khung cảnh giống như những ngôi mộ dưới đáy biển, thu hút sự chú ý của nhiều nhà khoa học.
Trong quá khứ, Columbus cũng từng bị mắc kẹt ở vùng biển Sargasso trong một tháng, nhưng cuối cùng đã thoát khỏi nhờ vào nỗ lực của thủy thủ. Ngày nay, các nhà khoa học đã khám phá ra nhiều sự thật đáng ngạc nhiên và sự nguy hiểm của biển Sargasso.
Biển Sargasso nằm ở phía đông của Hoa Kỳ tại trung tâm lưu thông Bắc Đại Tây Dương, với chiều dài khoảng 2.000 hải lý và rộng 1.000 hải lý, tổng diện tích rộng hơn 4,5 triệu km vuông.
Vùng biển này có một lượng lớn thực vật nổi, chủ yếu là tảo sargassum (tảo mơ, còn được gọi là tảo đuôi ngựa), tạo ra cảnh quan giống như một đồng cỏ trên biển, làm cho nó trở thành 'biển địa ngục' mà các nhà khoa học quan tâm. Vậy tại sao lại như vậy?
Môi trường nước ở biển Sargasso
Vùng nước của biển Sargasso có môi trường đặc biệt, với nước lặng quanh năm, dòng hải lưu yếu và ít sự pha trộn giữa các tầng nước khác nhau. Điều này làm cho việc tái tạo chất dinh dưỡng ở tầng nước nông diễn ra rất chậm, dẫn đến số lượng sinh vật phù du rất ít trên vùng nước nông của biển Sargasso.
Kết quả là các loài cá lớn và động vật biển ăn phù du gần như không thể sống được ở đây, và thậm chí khi có, chúng cũng có hình dạng và màu sắc khác biệt so với các vùng biển khác. Điều này cũng làm cho các loài sinh vật biển phổ biến ở các vùng biển khác hiếm khi xuất hiện ở biển Sargasso.
Sự phát triển của tảo sargassum tại biển Sargasso
Sargassum, một loại tảo nâu, phát triển mạnh mẽ ở vùng biển này và có khả năng nổi trên mặt biển. Tốc độ tăng trưởng của sargassum rất nhanh, có thể lên đến 2 đến 3 cm mỗi ngày và tổng tăng trưởng hàng năm có thể lên đến hơn 20 mét.
Với số lượng lớn và tốc độ phát triển nhanh, các cụm tảo sargassum tại đây có diện tích rộng lớn, ước tính bằng tổng diện tích của Pháp và Tây Ban Nha.
Vì tăng trưởng quá nhanh, chúng có thể nhanh chóng lan rộng khắp những phần sâu nhất của đại dương, thậm chí vượt qua các loài sinh vật biển khác.
Trên mặt biển Sargasso phủ đầy loại tảo không rễ màu xanh lục - tảo sargassum.
Sự đa dạng sinh học thiếu thốn
Đa dạng sinh học là một yếu tố quan trọng đối với hệ sinh thái khu vực, nhưng đa dạng sinh học ở biển Sargasso lại rất thiếu thốn. Chất dinh dưỡng khan hiếm và không có nhiều sinh vật phù du, làm cho các loài sinh vật biển phổ biến ở các vùng biển khác trở nên cực kỳ hiếm ở biển Sargasso.
Các sinh vật ở vùng biển này đã thích nghi với môi trường đặc biệt của biển Sargasso, tạo thành một cộng đồng sinh vật sargassum độc đáo, bao gồm các sinh vật thủy sinh phụ thuộc vào tảo sargassum và rong biển.
Ngoại trừ rùa biển, cá voi và một số ít loài cá, rất ít sinh vật dưới biển sống ở đây. Tuy nhiên, khi cộng đồng sinh vật sargassum bị tổn thương, có thể dẫn đến sự suy giảm của hệ sinh thái.
Những ai muốn tiếp cận vùng biển Sargasso cần phải cẩn thận với những đảo rác Bắc Đại Tây Dương (North Atlantic Garbage Patch). Đảo này hình thành khi rác thải bị mắc kẹt giữa các dòng chảy Sargasso, với số lượng lên đến 200.000 mảnh rác cho mỗi km vuông.
Nghiên cứu của các nhà khoa học
Các nhà khoa học đã thực hiện các nghiên cứu kéo dài về vùng biển Sargasso, muốn tìm hiểu sargassum ở đây có những điều đặc biệt gì. Họ nhận thấy rằng sargassum ở vùng biển này lan rộng đến mức bao phủ toàn bộ khu vực biển.
Sau đó, chúng trở thành những mảng tảo màu nâu sậm trải rộng trên mặt biển và thậm chí một số tàu nhỏ lớn đều bị mắc kẹt ở đây - tất cả các con tàu đều bị bao phủ bởi những đám rong biển màu nâu sậm này và không thể di chuyển.
Ngay cả những tàu khổng lồ gặp sự cố và gây ra ô nhiễm dầu trên khu vực biển này, những chỗ rò rỉ sẽ nhanh chóng bị che phủ bởi lớp tảo sargassum, giúp chặn dầu không cho nó lan ra các khu vực khác.
Có thời điểm biển Sargasso được biết đến với biệt danh là Vùng Vĩ Độ Ngựa (Horse Latitudes). Biệt danh này được tạo ra do có rất nhiều tàu vận chuyển ngựa bị kẹt lại ở đây trong nhiều tuần, buộc thủy thủ phải vứt bỏ chúng xuống biển để giảm trọng lượng.
Hoạt động của con người
Mặc dù hệ sinh thái biển Sargasso là độc đáo, nhưng nó rất dễ tổn thương. Do nhiều nguyên nhân khác nhau, các hoạt động của con người đã tạo ra những mối đe dọa lớn đối với môi trường sinh thái của vùng biển Sargasso.
Sự phát triển của ngành đánh cá đã ảnh hưởng mạnh mẽ đến đời sống sinh vật biển ở vùng biển Sargasso - với việc đánh bắt quá mức, khai thác và sử dụng tài nguyên quá mức, cùng việc xả thải gây ô nhiễm, tất cả đều gây tổn thương trực tiếp đến hệ sinh thái của khu vực này.
Trong quá trình đó, vùng biển này dần trở thành một khu vực bị ô nhiễm và hủy hoại bởi hoạt động của con người, nhiều loài sinh vật biển ở đây đã dần biến mất và suy giảm với các tác động của con người.