Tại sao cần tập trung vào việc tương tác với trẻ 1 tuổi?

Trẻ 1 tuổi thường được quan tâm về thể chất hơn là tương tác. Sự suy nghĩ 'trẻ con biết ít, không cần phải dạy' đã vô tình hạn chế những tiềm năng tuyệt vời của bé.

Nhiều phụ huynh nghĩ rằng, ở độ tuổi 1, chỉ cần quan tâm đến việc phát triển chiều cao và cân nặng là đủ. Nhưng việc bỏ qua những sở thích riêng và cảm xúc của bé sẽ vô tình hạn chế tiềm năng to lớn của bé đó.

Tại sao cần quan tâm đến tương tác với trẻ 1 tuổi?

Tuổi 1 là thời kỳ bé chuyển từ nằm bò sang tập đi, đặc biệt là có những bé đã đi vững. Khi hoạt động vận động thay đổi, tầm nhìn của bé cũng mở rộng, là thời điểm quan trọng để bé biết và khám phá thế giới xung quanh.

Cùng với đó, nhu cầu khám phá thế giới của bé cũng tăng cao, cần được kích thích và tạo điều kiện để thỏa mãn những nhu cầu đó. Bé cũng đã có những sở thích riêng, yêu ghét nhất định với môi trường xung quanh, biết cách phản ứng từ chối bằng hành động và lời nói mạnh mẽ. Vì những lý do đó, bé cần được tương tác, hướng dẫn và kích thích đúng cách để phát triển độc lập nhất có thể.

Khi bé đạt 1 tuổi, có hai kỹ năng đặc biệt đang phát triển mạnh là kỹ năng quan sát và kỹ năng bắt chước. Như một điều tự nhiên, trẻ 1 tuổi quan sát những người xung quanh và tự động lặp lại các hành động đó.

Tuy nhiên, khả năng vận động của lứa tuổi này vẫn còn hạn chế, do đó trẻ chỉ mới thực hiện được một phần nhỏ các hành động mà trẻ nhìn thấy. Mặc dù vậy, tâm trí của trẻ vẫn hoạt động tích cực, khuyến khích trẻ không ngừng quan sát, học hỏi, và thực hiện các hành động mới liên tục.

Các khía cạnh tâm lý cần được chú ý ở trẻ 1 tuổi

Hoạt động vận động cơ bản

Phụ huynh nên tập luyện để trẻ có thể tự chủ hơn trong các hoạt động vận động như:

• Tập đi theo tường
• Tập tự ngồi dậy mà không cần sự hỗ trợ của người lớn nhiều
• Tập thay đổi tư thế linh hoạt từ nằm sang ngồi dậy và đứng lên...

Bên cạnh đó, các bậc phụ huynh cũng cần tạo điều kiện để đôi chân của bé tiếp xúc với nhiều chất liệu khác nhau, không chỉ giới hạn ở sàn nhà hay dép tập đi. Khi bé được vận động nhiều, góc nhìn của bé về thế giới xung quanh sẽ đa dạng hơn, bé cũng sẽ khám phá nhiều sự vật khác nhau trong thế giới bên ngoài.

Vận động fein

Ở tuổi 1, sức mạnh của đôi chân là vô cùng ấn tượng, cũng là cơ hội để trẻ thực hiện nhiều hoạt động với đôi tay. Trẻ không chỉ chơi với đồ chơi, mà còn cầm nắm đồ chơi, kết hợp nhiều đồ vật trên tay...

Nhu cầu của trẻ ở giai đoạn này đối với việc sử dụng đôi tay là trẻ cần được tiếp xúc và chạm vào đồ vật liên tục. Vì vậy, nên cho trẻ tiếp xúc với nhiều đồ vật có nhiều chất liệu khác nhau, chẳng hạn như thức ăn mềm, đồ chơi bằng nhựa cứng, đồ chơi bằng nhựa mềm, đồ vật từ xốp... hoặc các chất liệu tự nhiên như lá cây, nước, cát, đất, gỗ...

Đôi tay của trẻ cũng cần được hướng dẫn để thực hiện nhiều hoạt động khác nhau với cùng một đồ vật một cách linh hoạt. Ví dụ, với tờ giấy, trẻ cần biết cách vò, giựt, xé, ném giấy...

Giao tiếp và tương tác

Khả năng quan sát và bắt chước hành vi phát triển mạnh mẽ, khi đó nhu cầu hiểu ngôn ngữ và khả năng phát âm cũng tăng lên ở trẻ 1 tuổi.

Trẻ 1 tuổi có chiều cao chỉ bằng đầu gối của người lớn, do đó người lớn cần ngồi xuống, ngang tầm mắt với trẻ, tương tác mắt với trẻ để trẻ có thể nhìn thấy rõ khuôn mặt, nghe rõ giọng nói, và nhìn thấy miệng của người đối diện một cách rõ ràng nhất.

Khi này, phụ huynh cần nói với trẻ về mọi thứ xung quanh bằng những câu đơn giản, dễ hiểu và tập trung. Ví dụ, có thể giới thiệu với trẻ về việc tắm: “Con ơi, bây giờ ta đi tắm nhé. Ta sẽ lấy quần, áo, và bỉm cho con. Cởi áo đi. Cởi quần đi...” Hoặc khi đi dạo, có thể giới thiệu với trẻ về các địa điểm: “Đây là cửa hàng sách, mẹ sẽ mua sách cho con. Tiếp theo là siêu thị, mẹ sẽ mua sữa cho con. Khi đi đến chỗ rẽ, ta sẽ về nhà.”

Hành động này nhằm tăng cường khả năng hiểu ngôn ngữ, sự chú ý và tích lũy từ vựng cho trẻ, đảm bảo trẻ luôn được tiếp xúc với môi trường ngôn ngữ.

Phụ huynh có thể đặt ra một số câu hỏi đơn giản về nhu cầu của trẻ, để trẻ tham gia vào hoạt động của mình. Với một em bé năng động, trẻ sẽ cố gắng trả lời qua ngôn ngữ hoặc hành động của mình.

Giúp trẻ làm quen với các quy tắc

Trẻ 1 tuổi có khả năng hiểu và tuân theo các quy tắc khi được người lớn hướng dẫn như:

• Chào mọi người khi gặp gỡ mới hoặc khi chia tay (với sự giúp đỡ của cha mẹ)
• Dừng hành vi không phù hợp khi được người lớn yêu cầu (ban đầu, trẻ chỉ thể hiện bằng cách tạm thời dừng hoặc làm trò để trêu người lớn, nhưng nếu liên tục thực hiện, trẻ sẽ hiểu và tuân theo)
• Dọn dẹp đồ chơi sau khi chơi
• Lấy đồ cho cha mẹ...

Những quy tắc và nhiệm vụ này trẻ không tự hiểu và không tự thực hiện được, vì vậy người lớn cần làm mẫu, đề xuất bằng lời nói hoặc hành động, thực hiện thường xuyên với trẻ, bắt đầu từ những việc đơn giản đến những việc phức tạp.

Đưa trẻ vào trò chơi

Giai đoạn dưới 2 tuổi là thời kỳ phát triển miệng. Lúc này, trẻ có khả năng tự khám phá bằng cách ném, liếm, hoặc cắn đồ nhưng cũng có thể trẻ sẽ bắt chước người khác một số hành vi đơn giản với đồ vật (bắt chước lấy thìa, bắt chước lấy lược chải tóc...).

Tùy thuộc vào nhu cầu và tính cách của từng trẻ, chúng ta có thể quyết định cho trẻ khám phá bằng cách cắn đồ hoặc khuyến khích trẻ bắt chước các hành động. Cha mẹ có thể đề xuất một số quy tắc khi trẻ chơi như trẻ có thể cắn một số đồ vật nhất định, nhưng khi cha mẹ yêu cầu thì phải ngừng lại, và thực hiện việc đó nhất quán.

Thực hiện điều này giúp bé khám phá những vật phẩm mới lạ, đồng thời học dần cách phân biệt nguy hiểm trong khi chơi.

Trong giai đoạn 1 tuổi, việc chơi cần có các hoạt động giúp trẻ khám phá qua giác quan, cảm nhận thực tế của các vật phẩm, từ đó phát triển dần các kỹ năng và nhận thức.

Một số loại đồ chơi nên khuyến khích là các đồ chơi phát ra âm thanh, các đồ chơi có thể nhìn thấy sự tương tác, hoặc các đồ chơi xếp hình, có thể chồng lên nhau, có thể đặt vào và lấy ra... để trẻ có cơ hội khám phá theo nhu cầu cá nhân.

Hơn nữa, trẻ nên được chơi và khám phá nhiều trong môi trường tự nhiên, đơn giản như:

• Cho trẻ đi dạo, chiêm ngưỡng cảnh vật: trẻ sẽ được nhìn thấy các vật thực tế như cây cỏ, hoa lá, chim chóc, ong bướm; cảm nhận được làn gió mát
• Cho trẻ được chạm vào các vật thực tế ngoài trời
• Để trẻ được tự do khám phá không gian rộng lớn, nhặt những vật mà trẻ thấy lạ...

Đó là những thông tin thú vị về việc quan trọng của việc tương tác với trẻ 1 tuổi. Dù trẻ ở giai đoạn nào cũng cần được chú ý và tôn trọng về cả thể chất lẫn tinh thần. Đây là nền tảng quan trọng giúp trẻ phát triển nhận thức trong các giai đoạn sau.

Mỗi đứa trẻ có thể có sự thông minh riêng, không nhất thiết phải là thiên tài, nhưng trẻ cần được khuyến khích độc lập, tự do khám phá sở thích của mình, và có lòng dũng cảm để vượt qua những khó khăn.

Nguồn: Mytour

Mua sữa bột cho bé tại Mytour: