
'Viết luận văn, hàng ngàn từ, vài chục trang, thường chỉ bắt đầu vào những ngày cuối trước khi hết hạn.'
11:59 là thời gian cuối cùng để nộp bản thảo nhưng đến 11:58 vẫn còn loay hoay với bàn phím?
Chúng ta thường có đủ thời gian để chuẩn bị nhưng lại luôn để mọi thứ tới gần deadline mới bắt đầu hoạt động.
Vậy tại sao chúng ta lại thích trì hoãn? '
_( Nguồn: Vì sao chúng ta luôn lùi lại?(2022, tháng 7, 26).Tại sao lại chờ đến nước đến chân mới nhảy? | Cách xử lý vấn đề của con khỉ thích trì hoãn?[Video]. Youtobe. https://youtu.be/Z7azgd3OtrM?si=t-Qkf3laEFMS1HXf )_
Sau khi nghe phần đầu của podcast này, tôi đã suy ngẫm sâu về vấn đề này, và có lẽ không chỉ riêng tôi mà còn rất nhiều người, đặc biệt là những người trẻ, khi mà thói quen trì hoãn hiện nay được coi là một 'căn bệnh' mà ít nhất ai cũng đã và đang phải đối mặt, nó được coi là một căn bệnh mãn tính khó chữa. Vậy trì hoãn là gì? Tại sao chúng ta lại thường trì hoãn? Có những biện pháp nào có thể khắc phục tình trạng này?
I, Khái niệm về trì hoãn
Wikipedia
Trì hoãn
Theo Wikipedia, từ 15-20% dân số nói chung có xu hướng trì hoãn, có khoảng 20% người trưởng thành trì hoãn kinh niên (Joseph Ferrari - giáo sư tâm lý học tại Đại học DePaul ở Chicago) và ở lĩnh vực học thuật con số này lên tới 70% (Schouwenburg, 2004). Đặc biệt, ở sinh viên con số này đáng lo ngại. Theo một số nghiên cứu về sự trì hoãn trong học tập của sinh viên: Một cuộc khảo sát khác của Solomon và Rothblum (1994), khoảng 50% sinh viên cho biết họ đã trì hoãn ít nhất một nửa thời gian trong học tập. (Đại học Vermont, 1984) có tới 46% trong số đối tượng khảo sát 'thường xuyên' hoặc 'luôn luôn' trì hoãn việc hoàn thành bài tập và khoảng 30% trong số họ trì hoãn việc học cho các kỳ thi.
II, Bản chất của sự trì hoãn?
Nguyễn Hữu Trí
'Trì hoãn không phải là dấu hiệu của sự lười biếng, mà là một hành vi phát sinh trong quá trình trưởng thành của mỗi người.'TRÌ HOÃN không phải vì bạn lười, mà là vì...(hãy xem để khám phá lý do) | Nguyễn Hữu Trí.[Video]..
https://youtu.be/eTMAOdNBIAQ?si=qiOXmy-gTfNIKoSrVì vậy, bản chất của trì hoãn không tồn tại ngay từ khi chúng ta sinh ra, mà nó được thể hiện và phát triển trong quá trình trưởng thành. Chúng ta chỉ trì hoãn trong một số trường hợp cụ thể, không phải mọi thứ. Để chữa trị 'bệnh' này, chúng ta cần phải hiểu được nguyên nhân và nguồn gốc của vấn đề này.
III, Lý do tại sao chúng ta thường trì hoãn?
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến thói quen này, với mỗi người có thể có thời gian và cách tiếp cận khác nhau. Một số nguyên nhân cụ thể gây ra trì hoãn bao gồm:
Tâm lý sợ hãi, lo lắng.
Tâm lý sợ hãi và lo lắng là một trong những nguyên nhân chính gây ra căn bệnh trì hoãn. Khi đối mặt với nỗi sợ hãi và lo lắng, não bộ của chúng ta tạo ra cơ chế phòng thủ để tự bảo vệ và tránh xa nguy hiểm. Khi đối diện với nỗi sợ thất bại, nỗi sợ này luôn là mối đe dọa đối với bản thân, và do đó nhiều người chọn trì hoãn để tránh xa: sợ công việc khó, nghi ngờ vào khả năng của bản thân, lo lắng về tương lai, ... bất kể nỗi sợ nào cũng làm chúng ta trì hoãn.
Ví dụ: Một sinh viên mới ra trường trước khi nộp đơn xin việc vào các công ty luôn lo lắng về công việc khó khăn, không đủ khả năng, thu nhập của công ty, ... Những lo lắng này khiến sinh viên này không dám nộp CV vào các công ty hàng đầu, và kết quả là họ trì hoãn và cuối cùng thất nghiệp hoặc không có việc làm ổn định.
2. Trì hoãn do cảm thấy buồn chán, không có động lực.
Một sự thật là không ai muốn làm công việc mà họ thấy nhàm chán, thiếu động lực. Sự nhàm chán thường gây ra sự trì hoãn. Ví dụ, công việc hoặc nhiệm vụ không thú vị hoặc quá phức tạp có thể làm mất đi động lực. Sự nhàm chán và thiếu hứng thú có thể xuất phát từ áp lực hoàn thành một công việc hay quyết định quan trọng, điều này gây ra căng thẳng và dẫn đến trì hoãn. Sự trì hoãn do sự nhàm chán cũng có thể đến từ môi trường làm việc hoặc học tập không phù hợp với năng lực hoặc nhu cầu của bản thân.
Ví dụ, khi bạn đến công ty và luôn phải đối mặt với không khí căng thẳng, lời chỉ trích từ sếp, và mức lương không đủ để sống, bạn có cảm thấy hứng thú với công việc không? Hoặc khi bạn phải học những môn bạn không thích, và thầy cô luôn nhắc nhở bạn về điểm số, bạn có cảm thấy hứng thú không?
Đó chỉ là một số ví dụ cho thấy sự nhàm chán và mất động lực có ảnh hưởng lớn đến trì hoãn.
3. Trì hoãn do thiếu kỉ luật và tổ chức.
Đây là một nguyên nhân mà nhiều người mắc phải. Thiếu kỉ luật và tổ chức khiến công việc trở nên khó khăn. Khi không biết cách sắp xếp công việc, thời gian làm việc không đồng đều, và công việc thì thừa thì thiếu, việc trì hoãn trở nên dễ dàng.
Ví dụ, khi có một công việc nhóm được giao nhưng do thiếu tổ chức và kỉ luật, mọi người thường trì hoãn làm đến khi gần deadline, khi nhận ra công việc phức tạp hơn dự kiến, phải làm việc cả ngày cả đêm để hoàn thành.
IV, Hậu quả của việc trì hoãn.
- Trì hoãn tạo ra áp lực và căng thẳng: Khi chúng ta trì hoãn, công việc tích tụ, và thời gian dành cho chúng trở nên hạn hẹp hơn.
- Trì hoãn làm giảm hiệu suất làm việc: Do thiếu thời gian, bạn chỉ có thể hoàn thành công việc ở mức trung bình, không thể phát huy hết tiềm năng của mình. Điều này dẫn đến việc bỏ lỡ nhiều cơ hội.
- Ảnh hưởng đến sức khỏe: Khi công việc tích tụ, bạn phải làm việc nhiều hơn, gặp nhiều stress, và có nguy cơ gặp phải các vấn đề sức khỏe như mất ngủ, trầm cảm, suy nghĩ quá mức, và đối mặt với nguy cơ bị bệnh tật.
- Đe dọa các mối quan hệ: Trong tình cảm, trì hoãn có thể làm mất đi lòng tin và tình yêu; trong công việc, nó có thể gây ra sự mất mát về lòng tin và sự tín nhiệm.
V, Có phương pháp nào để vượt qua trì hoãn?
Có nhiều cách khác nhau để điều trị tình trạng trì hoãn này, đôi khi bạn có thể tìm kiếm trên google, tiktok, youtube để tìm, nhưng liệu chúng có thực sự hiệu quả và giúp bạn khỏi bệnh không? Giống như nhiều loại bệnh khác, có nhiều phương pháp điều trị khác nhau và mỗi người sẽ phản ứng khác nhau với từng phương pháp.
Phương pháp 1
- Vượt qua nỗi sợ hãi và lo lắng: Nỗi sợ hãi và lo lắng thường bắt nguồn từ những trải nghiệm đau buồn trong quá khứ, có thể bắt đầu từ thời thơ ấu. Bạn cảm thấy sợ hoặc lo lắng về điều gì? Câu trả lời chỉ có ở bạn. Để vượt qua, bạn cần phải nhận ra và chấp nhận nỗi sợ đó.
- Đối phó với cảm giác buồn chán
Để vượt qua cảm giác buồn chán:
Đầu tiên, xác định mục tiêu và hoạt động mà bạn cảm thấy tò mò và hứng thú.
Thứ hai, nhận biết điểm mạnh và điểm yếu của bản thân, đặt mục tiêu phù hợp với khả năng.
(Cách này có thể không phù hợp với một số người khi họ chưa nhận ra được sở thích và điểm mạnh, yếu của bản thân.)
- Tự điều chỉnh, sống có tổ chức và kỉ luật.
Nếu bạn có thói quen kỉ luật, hãy tự mình mừng vì bạn đã làm được 90% để vượt qua căn bệnh này. Việc duy trì kỉ luật thực sự không dễ dàng khi có nhiều việc xung quanh đều làm bạn sao nhãng, nhưng tôi tin rằng bạn có thể làm được. Hãy bắt đầu từ việc hoàn thành những công việc nhỏ, dần dần tăng độ khó. Hãy tạo ra một danh sách công việc cần làm và nhớ dành thời gian cho bản thân để nghỉ ngơi và chăm sóc sức khỏe. Hãy tự khen ngợi bản thân mỗi khi hoàn thành một công việc.
Phương pháp 2:
Phương pháp 2 phút: nếu bạn muốn làm một việc gì đó, hãy bắt đầu ngay trong 2 phút tiếp theo, nếu không, việc đó sẽ bị trì hoãn mãi mãi. Hãy bắt đầu từ những công việc nhỏ nhất và đơn giản nhất.
Phương pháp số 3:
Phương pháp Pomodoro: Phương pháp này yêu cầu bạn làm việc trong 25 phút và nghỉ 5 phút. Thay đổi giữa làm việc và nghỉ ngơi sẽ giúp cơ thể quên đi thói quen trì hoãn.
Chúc bạn cố gắng và thành công trong việc chữa trị căn bệnh 'trì hoãn'!
VI. Một số câu hỏi phụ về trì hoãn.
1. Tại sao tôi không thể tập trung hoàn thành công việc trước hạn, nhưng lại rất tập trung và hiệu quả khi gần deadline?
- Tại sao chúng ta thường mất tập trung và thiếu động lực để hoàn thành công việc trước deadline gần?
Thực ra, điều này là do một cơ chế phòng vệ tâm lý mà bản ngã tạo ra để bảo vệ tâm trí và cảm xúc của chúng ta. Khi gặp công việc, người ta thường tự động sử dụng các chiêu trò để trì hoãn hoặc giảm nhẹ tầm quan trọng của nó. Đôi khi cảm thấy mình cần chuẩn bị thêm, nhưng thực tế lại lãng phí thời gian trên các mạng xã hội. Có khi do tự tin quá mức vào khả năng hoàn thành công việc trong thời gian ngắn hơn thực tế.
Còn một nguyên nhân nữa đó là điều gì?
- Tại sao lại cảm thấy tập trung và hiệu suất cao hơn khi deadline gần kề?
Thực ra, không chỉ bạn mà mình cũng cảm thấy như vậy. Khi gần deadline, cơ thể sản sinh ra adrenaline và cortisol, làm tăng sự tỉnh táo, sự tập trung và cung cấp năng lượng cho cơ thể. Nhưng cần lưu ý rằng việc lạm dụng trạng thái này có thể gây hại cho sức khỏe.
Có lẽ bạn nghĩ việc chạy deadline không sao cả, nhưng thực sự, các chất này có thể gây hại cho cơ thể. Lạm dụng chúng có thể dẫn đến nhiều vấn đề sức khỏe như suy tim, căng thẳng, mất ngủ, hoặc trầm cảm.
Đặc biệt, sau mỗi lần sử dụng kỹ thuật này để hoàn thành công việc gấp, cơ thể sẽ hình thành thói quen và tạo ra sự chủ quan. Khi thói quen này kích hoạt, cơ thể có thể bị trễ hạn và đối diện với nguy cơ bỏ lỡ deadline.
- Có cách nào để điều chỉnh không?
Có, đầu tiên, bạn hãy áp dụng những phương pháp đã được đề cập để hoàn thành công việc trước thời hạn, từ đó xây dựng kỉ luật và tổ chức thời gian hiệu quả cho bản thân.
- Phương pháp 90/10: đây là một phương pháp khá hiệu quả, tức là bạn hoàn thành 90% công việc trước và chỉ để lại 10% cuối cùng gần deadline. Khi gần hạn, cơ thể sẽ sản xuất chất kích thích để giúp bạn hoàn thành công việc mà không gây hại.
2. Mất động lực và không tìm thấy công việc mình yêu thích.
- Đúng là nhiều bạn trẻ gặp phải vấn đề này, thường biểu hiện qua việc thay đổi công việc liên tục. Một lời khuyên là hãy kiên nhẫn với công việc hiện tại cho đến khi tìm được công việc phù hợp. Nếu cảm thấy nhàm chán, hãy tìm động lực từ việc công việc này có thể giúp bạn chi trả các chi phí hàng ngày. Điều này sẽ giúp bạn tiếp tục điều hành cho đến khi bạn có lựa chọn mới.
Xin cảm ơn vì đã dành thời gian đọc bài viết này, chúc bạn có một ngày thật tốt lành!
Tác giả: Bùi Thuỷ
Nếu bạn đam mê viết và muốn được nhận các giải thưởng hấp dẫn (tổng trị giá +15.000.000 VND/tháng, sách, chứng nhận Social Impact Awards) cùng với việc xây dựng thương hiệu cá nhân và tác động tích cực đến hàng triệu người trong cộng đồng MyBook, hãy xem chi tiết tại đường link: http://bit.ly/TrietHocTuoiTre-Info