Buzz
Động vật có vú và côn trùng là hai nhóm động vật đa dạng nhất trên Trái Đất, mặc dù chúng khác biệt sinh học nhưng đều chấp nhận quy luật phức tạp của tiến hóa.
Sự khác biệt rõ ràng giữa con đực và con cái trong hầu hết các loài động vật có vú là một điểm độc đáo. Trong khi đó, ở côn trùng, quy luật này lại ngược lại, tạo nên sự đa dạng thú vị và gây tò mò cho nhà nghiên cứu sinh học.
Vì sao con đực thường lớn hơn con cái ở động vật có vú?
Một trong những nguyên nhân khiến con đực thường to lớn hơn con cái ở hầu hết các loài động vật có vú là vì chúng cần nhiều năng lượng hơn để duy trì lãnh thổ, chiến đấu và bảo vệ bầy đàn. Điều này thúc đẩy sự cạnh tranh và sự phát triển kích thước cơ thể giữa hai giới.
Con đực cũng cần lượng năng lượng lớn hơn để duy trì quá trình sinh sản và chiến đấu giữa các đối thủ. Vì vậy, chúng phải có nguồn thức ăn dồi dào để đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng và duy trì sức khỏe.
Dị hình giới tính đơn giản đề cập đến sự khác biệt ngoại hình giữa con đực và con cái, không chỉ là về cơ quan sinh dục. Những đặc điểm này có thể bao gồm kích thước cơ thể, màu sắc, cân nặng, hình dạng cơ thể, và thậm chí là hành vi.
Ở động vật có vú, sự cạnh tranh gay gắt giữa con đực là không mấy ngờ. Ví dụ, khỉ đột đực sẽ chiến đấu vì tài nguyên và con cái trên lãnh thổ, còn hải cẩu đực sẽ tranh giành quyền sở hữu con cái trong khu vực sinh sản...
Trong cuộc cạnh tranh này, con đực to lớn sẽ mạnh mẽ và hung dữ hơn, có lợi thế cạnh tranh tốt hơn để giành tài nguyên và con cái. Lợi thế này dần dần được bảo tồn, tạo ra sự chênh lệch về kích thước cơ thể giữa con đực và con cái.
Nhà sinh vật học còn nghiên cứu rằng động vật có vú đực thường dễ bị đột biến về thể chất hơn con cái. Điều này cũng làm cho kích thước của con đực lớn hơn. Điều này có thể xuất phát từ đột biến gen hoặc các biến thể di truyền khác.
Nếu sự thay đổi về kích thước này giúp con đực cạnh tranh hiệu quả hơn để giành tài nguyên và bạn đời, thì gen đột biến sẽ được bảo tồn và kế thừa cho thế hệ sau.
Ở nhiều loài động vật có vú, con cái thích con đực có kích thước lớn hơn. Lựa chọn này tăng khả năng sống sót và thành công của thế hệ sau. Sở thích này có thể thúc đẩy sự phổ biến của những con đực có kích thước lớn trong quần thể.
Dưới đây là lý do vì sao con đực của hầu hết các loài động vật có vú thường lớn hơn con cái. Tuy nhiên, ở một số loài đặc biệt, sự chênh lệch về kích thước có thể không rõ ràng.
Vì sao con đực côn trùng thường nhỏ hơn con cái?
Ở đa số các loài côn trùng, con cái thường có kích thước lớn hơn con đực. Trong quá trình sinh sản của chúng, con đực chỉ cần chia sẻ thông tin di truyền, trong khi con cái phải dành nhiều năng lượng cho việc sinh sản con cái, bao gồm tìm tổ, thu thập thức ăn, ấp trứng...
Vì vậy, con đực côn trùng không cần phải tăng kích thước để hỗ trợ nhu cầu hành vi như con đực động vật có vú. Thay vào đó, chúng có thể giảm kích thước và sử dụng năng lượng để phát triển nguồn lực sinh sản.
Hơn nữa, côn trùng thường tìm kiếm bạn tình và thức ăn bằng cách bay, và kích thước nhỏ của con đực rất hữu ích để di chuyển linh hoạt giữa cành cây và cỏ.
Wolf Blanckenhorn, thuộc Bảo tàng Động vật học tại Đại học Zurich, chia sẻ với LiveScience: 'Trong khi con cái ở các loài côn trùng phát triển kích thước to lớn, thì con đực đang dành năng lượng và nguồn lực của mình để phát triển cơ quan sinh sản lớn và phức tạp hơn nhiều so với con cái - và so với kích thước cơ thể tổng thể, cơ quan này cũng lớn hơn đáng kể so với động vật có vú.
Đối với hầu hết côn trùng, con đực và con cái thường có sự chênh lệch lớn về kích thước cơ thể. Nói chung, con cái thường lớn hơn đáng kể so với con đực. Sự chênh lệch này trở nên rõ ràng khi bạn so sánh chúng đồng thời.
Nhìn chung, con đực thường có kích thước lớn hơn con cái ở hầu hết các loài động vật có vú, trong khi ở côn trùng lại ngược lại. Sự dị hình giới tính này biến đổi đáng kể tùy thuộc vào loài và được định hình bởi quá trình tiến hóa sinh học và thích nghi.
Động vật có vú đực thường phát triển kích thước cơ thể để đáp ứng nhu cầu sinh lý và hành vi, cũng như có lợi thế trong cạnh tranh sinh sản; ngược lại, côn trùng, với lối sống và thói quen kiếm ăn khác nhau, có thể giảm kích thước cơ thể và đầu tư năng lượng và nguồn lực vào sinh sản vượt trội.
Những khác biệt sinh học này làm cho sự chênh lệch về kích thước giữa động vật có vú và côn trùng trở nên quan trọng, mang lại nguồn tài liệu nghiên cứu đa dạng và các ví dụ về tiến hóa. Đồng thời, chúng cung cấp góc nhìn và ý tưởng mới cho nghiên cứu sinh học và bảo tồn đa dạng sinh học.
