

Trước năm 2017, AMD đã chìm trong sự mờ nhạt so với Intel, cả về sản phẩm và truyền thông. Nhiều người đã dự đoán rằng AMD sẽ không bao giờ cạnh tranh được với Intel trong lĩnh vực CPU. Tuy nhiên, từ năm ngoái đến nay, AMD đã tạo ra sự chấn động lớn, đặc biệt là từ đầu năm 2020 đến nay, khiến Intel phải lo lắng. Lý do tại sao?
Với kiến trúc Zen
Hãy trở lại quá khứ một chút, về năm 2017. Đó là thời điểm AMD giới thiệu dòng CPU mới mang tên Ryzen cho máy tính cá nhân và dòng CPU EPYC cho máy chủ.
😁

Về khái niệm clock, nó là tần số của bộ dao động trên CPU (tương tự như bộ dao động trong chiếc đồng hồ của bạn là viên thạch anh). Tần số này đồng bộ việc tính toán của các thành phần trên một con chip CPU. Số lần dao động trong một giây được đo bằng Hz (Hertz), vì vậy khi nói 'Con CPU này có xung nhịp 4,3GHz', có nghĩa là nó dao động 4.300.000.000 lần trong một giây.
Giờ đây, giả sử có 2 con chip, cùng chạy ở xung 4GHz, một con chạy được 8 IPC (8 lệnh trong một lần phát xung), con kia chạy được 8,5 IPC, chúng ta có thể kết luận rằng con 8,5 IPC mạnh mẽ hơn.
Quay trở lại với AMD, kiến trúc Zen tập trung vào việc cải thiện IPC thay vì chỉ tăng số nhân, số luồng mà không đảm bảo hiệu suất xử lý dữ liệu, hoặc mất quá nhiều thời gian để truy cập dữ liệu từ RAM, cache cho mỗi nhân.
AMD đang đẩy mạnh nhiều phát minh khác nữa
Bên cạnh đó, AMD cũng cải tiến giai đoạn dự đoán của CPU, để nó có thể chuẩn bị sẵn dữ liệu mà nó cần trước. Khi CPU có sẵn dữ liệu và đưa vào bộ nhớ cache L1, L2, L3, thì việc truy xuất dữ liệu từ RAM trở nên ít hơn, làm cho thời gian xử lý nhanh hơn. Dù có vẻ như việc dự đoán này liên quan đến trí tuệ nhân tạo, nhưng thực ra đã được sử dụng trên CPU từ hàng chục năm trước.
Sang năm 2018, AMD giới thiệu kiến trúc Zen+, được xem là thế hệ thứ hai. Lúc đó, dòng Ryzen tương ứng được đánh số Ryzen 2000 cho PC thông thường và Ryzen Threadripper 2000 cho các máy yêu cầu cấu hình cao.

Năm 2019, AMD tung ra Zen 2, thực sự là thế hệ thứ ba. Đây là thời điểm mà nhiều nhà sản xuất máy tính bắt đầu tích hợp chip AMD trở lại vào các sản phẩm của họ, sau một thời gian trung thành với Intel và hơi lạnh nhạt với AMD. HP, Asus, Dell, thậm chí cả Microsoft cũng bắt đầu sử dụng CPU AMD trong các sản phẩm cao cấp của họ, một động thái đã lâu mới thấy lại.
Dòng Ryzen Mobile 4000 series với các con chip có đến 8 nhân, cả dòng H hiệu suất cao và U tiết kiệm điện. Sự cải tiến về kiến trúc kết hợp với tiến trình sản xuất 7nm tiên tiến đã mang lại nhiều ưu điểm cho thế hệ vi xử lý di động này, giúp AMD có thể cạnh tranh mạnh mẽ hơn với đối thủ Intel. Không chỉ vậy, AMD còn trang bị cảm biến để điều chỉnh nhiệt độ cho CPU. Lần này, AMD rất tự tin.
Chip Ryzen đang làm điên đảo cộng đồng như thế nào?
Tóm gọn vấn đề là gì? Tại sao chip AMD lại nổi tiếng? Các dòng chip Ryzen 3000 thể hiện sức mạnh không thể phủ nhận. Ví dụ, (có thể xem chi tiết tại đây). Các dòng chip Ryzen 3000 cho máy tính cũng được đánh giá cao về hiệu suất và tiêu thụ điện thấp.
Gần đây, AMD đã công bố công nghệ SmartShift, sử dụng machine learning để tối ưu hiệu suất. Máy tính sử dụng SmartShift chia sẻ miếng tản nhiệt giữa CPU và GPU, và có thể điều chỉnh chúng để hoạt động tốt hơn. AMD cung cấp hướng dẫn tích hợp cho các nhà sản xuất laptop để thực hiện điều này.
Trong khi đó, Intel gặp khó khăn trong việc chuyển sang quy trình sản xuất nhỏ hơn. Họ vẫn đang sử dụng công nghệ 14nm của mình, trong khi AMD Ryzen 3000 đã chuyển sang quy trình 7nm của TSMC. Điều này giúp AMD vươn lên với hiệu suất và hiệu quả tiêu thụ điện. Thị phần CPU desktop của AMD đã tăng lên 18,3% vào Q4/2019, gần gấp đôi so với 3 năm trước.
Nói về dòng chip EPYC, nó được thiết kế cho máy chủ và cuối cùng đã mang lại sự cạnh tranh với dòng Xeon của Intel. Ngày càng có nhiều nhà cung cấp dịch vụ cloud, như Amazon Web Services (AWS), sử dụng dòng chip EPYC. Vào Q4 năm 2019, AMD chiếm 4,5% thị phần CPU máy chủ, so với chỉ 0,8% vào năm 2017.