Buzz
Ở thời kỳ đầu của ngành hàng không, cửa sổ máy bay thường được thiết kế hình vuông. Nhưng sau 2 vụ tai nạn kinh hoàng, đã có một sự hiểu lầm chết người được phát hiện, khiến cho thiết kế này phải thay đổi ngay lập tức.
Trong lịch sử ngành công nghiệp hàng không sơ khai, cửa sổ máy bay thường mang hình vuông. Nhưng 2 vụ tai nạn liên tiếp đã góp phần tìm ra một sai sót chết người, thúc đẩy sự thay đổi này.
Vì sao cửa sổ máy bay thường có hình bầu dục mà không phải hình vuông hay chữ nhật? Bài viết này sẽ giải đáp thắc mắc đó.
Trên thực tế, ở giai đoạn đầu của ngành công nghiệp hàng không, máy bay chở khách đã áp dụng thiết kế cửa sổ. Điều này không chỉ giúp giảm cảm giác ngột ngạt cho hành khách mà còn đảm bảo đủ ánh sáng trong khoang máy bay để mọi người có thể dễ dàng ứng phó với các tình huống khẩn cấp.
Ban đầu, cửa sổ máy bay chở khách thường có hình vuông. Tuy nhiên, hiện nay, chúng ta thường thấy những ô cửa hình bầu dục trên máy bay. Điều này không phải là vì mục đích thẩm mỹ mà là do một lịch sử đầy đau thương và thay đổi.
Ngày 2/5/1952, chiếc máy bay thương mại đầu tiên trên thế giới mang tên De Havilland Comet, được trang bị cửa sổ hình vuông, bắt đầu hoạt động. Nhưng sau chỉ 1 năm, vào tháng 1 năm 1954, chuyến bay số 781 của Comet từ sân bay Ciampino, Rome, chưa đầy 20 phút đã kết thúc bi kịch khi rơi xuống biển Địa Trung Hải, cả 35 người trên máy bay đều hy sinh.
Không tìm thấy hộp đen, việc điều tra vụ tai nạn đòi hỏi cơ quan chức năng phải trục vớt đống đổ nát trải rộng 260km2.
Chỉ sau 16 ngày, một sự kiện kinh hoàng khác xảy ra. Chuyến bay 201 của South African Airways từ London đến Johannesburg đâm xuống biển, làm 21 người thiệt mạng. Tin tức này gây sốc toàn cầu và đặt ra nghi ngờ về an toàn của máy bay.
Nhóm điều tra từ những gì còn lại của vụ tai nạn phát hiện rằng cả hai sự cố đều có thi thể có dấu hiệu tổn thương ở hộp sọ và dấu vết nổ phổi.
Nhóm điều tra suy đoán rằng máy bay có thể đã phát nổ do áp suất. Để hiểu rõ hơn, các nhà nghiên cứu đã xây dựng một hộp sắt khổng lồ và đưa máy bay vào đó, đổ nước vào cùng với máy bay và tạo áp suất để mô phỏng áp suất máy bay phải chịu ở độ cao.
Khi một lực ngoại tác đối với một vật thể, ứng suất - đại lượng biểu thị nội lực - xuất hiện. Chỉ trong chưa đầy một tháng thực hiện thí nghiệm, các nhà nghiên cứu phát hiện vết nứt dài 2m trên thân máy bay. Họ cũng nhận thấy sức căng xung quanh cửa sổ và cửa ra vào cao gấp 4 lần so với phần còn lại của máy bay.
Khi máy bay tiến cao, chênh lệch áp suất giữa bên trong và bên ngoài ngày càng tăng. Thân máy bay mở ra nhẹ, áp suất và ứng suất tác động lên các phần khác của máy bay. Vì vậy, hình dạng cửa sổ trở thành một yếu tố quan trọng.
Trên thân máy bay, ứng suất sẽ truyền qua từng chi tiết, bao gồm cả cửa sổ. Nếu cửa sổ hình vuông hoặc chữ nhật, nó sẽ cắt đứt dòng ứng suất, tăng áp suất tại các góc nhọn. Điều này có thể làm vỡ kính cửa sổ và nứt thân máy bay. Dưới áp lực liên tục, bốn góc cửa sổ trên máy bay đã trở thành nguồn cơn thảm kịch trong những năm đầu tiên.
Ngược lại, cửa sổ hình bầu dục không có góc cạnh, không có điểm tập trung nào chịu tác động. Áp lực và phân phối lực trên cửa sổ trở nên đồng đều hơn, giảm thiểu khả năng nứt vỡ. Nhờ những cửa sổ hình bầu dục này, chúng ta có chuyến bay an toàn hơn và vẫn được thưởng thức vẻ đẹp bên ngoài.
Nguyên tắc này cũng áp dụng trên tàu thủy, thuyền, và thậm chí tàu vũ trụ. Những lỗ nhỏ trên cửa sổ máy bay giúp duy trì sự cân bằng áp suất và sức ép giữa bên trong và bên ngoài.
