Sài Gòn đang trải qua những ngày nắng nóng khắc nghiệt, khiến cho phụ nữ phải che chắn kỹ lưỡng như những ninja. Nhưng tại sao ánh nắng lại khiến làn da của chúng ta đen sạm đi trong khi tóc lại tỏa sáng màu ra?
Khi chúng ta ra nắng, da và tóc sẽ tiếp xúc với bức xạ cực tím - đó là những tia năng lượng từ mặt trời, và bức xạ này có thể làm thay đổi màu sắc của da và tóc, đặc biệt là ảnh hưởng đến sắc tố melanin.

Melanin được sản xuất bởi các tế bào biểu bì gọi là melanocyte. Thực tế, mỗi người đều có số lượng melanocyte tương đương nhau, và mỗi milimet vuông da có khoảng 1200 tế bào melanocyte. Dù da trắng hay da đen, tóc đen hay tóc vàng, đều có chứa sắc tố melanin. Melanin có hai loại chính là pheomelanin màu đỏ - vàng và eumelanin màu nâu - đen. Màu da và tóc phụ thuộc vào tỉ lệ của hai loại melanin này, và tỉ lệ này được quyết định bởi các gene trong cơ thể.

Tại sao da sạm màu sau khi phơi nắng trong khi tóc không thay đổi?

Người mẫu Papis Loveday và người mẫu bạch tạng Shaun Ross.
Những người sống ở vùng nhiệt đới, đặc biệt là nơi ít rừng cây, có da sẫm màu tự nhiên do tác động của ánh nắng mạnh. Ngược lại, ở Tây Bắc châu Âu, một số người thiếu khả năng tạo melanin để bảo vệ da khỏi ánh nắng mặt trời, gặp khó khăn khi tiếp xúc với nắng gắt. Việc có nhiều melanin giúp chống lại lão hóa da do ánh nắng mặt trời gây ra. Da sậm màu cũng bảo vệ tốt hơn khỏi các tổn thương như vết sạm nắng, nếp nhăn và ung thư da liên quan đến tác động của tia UV. Đây là loại ung thư phổ biến thứ 3 ở Mỹ, với hơn 192,000 trường hợp mắc mới được ghi nhận theo thống kê năm 2019, tỉ lệ này tăng gấp 6 lần so với 40 năm trước. Theo bác sĩ da liễu Adewole Adamson, melanin là yếu tố giúp da màu ít bị ảnh hưởng bởi ung thư da liên quan đến ánh nắng mặt trời.

Tuy nhiên, nếu làn da quá đậm màu, việc sử dụng lá chắn bức xạ cực tím quá mức cũng không phải là lựa chọn tốt. Bức xạ cực tím được chia thành ba phần, bao gồm UVA, UVB và UVC. Trong đó, UVC đã bị lọc bởi tầng ozone và khí quyển, chỉ còn lại UVA và UVB, trong đó UVB là loại bức xạ cực tím sóng ngắn gây cháy nắng, làm giảm sản xuất collagen và elastin trên da, tuy nhiên, da vẫn cần một lượng UVB nhất định để sản xuất vitamin D. Khoảng 90% lượng vitamin D này được tổng hợp từ da và thận trong cơ thể, với sự trợ giúp của bức xạ cực tím; 10% còn lại đến từ các thực phẩm như dầu cá và lòng đỏ trứng. Thiếu vitamin D có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe, chẳng hạn như còi xương ở trẻ em hoặc loãng xương ở người lớn.
Theo: Popsci; Palomar.edu
